Πλειάδα δημοσιευμάτων στον -φιλοκυβερνητικό και μη- Τύπο τις τελευταίες ημέρες προβάλλουν τα κανάλια επικοινωνίας που φέρεται να έχει το μέγαρο Μαξίμου με το Σαράϊ στην Άγκυρα. Πανηγυρικά απουσιάζει το υπουργείο Εξωτερικών και οι Έλληνες διπλωμάτες. Άραγε, έχουμε να κάνουμε με «ΙΧ εξωτερική πολιτική» της «φαμίλιας» Μητσοτάκη;
Σοβαρά ερωτηματικά προκαλούν τα δημοσιεύματα, τα οποία όχι μόνο δε διαψεύδονται, αλλά αντίθετα φροντίζει να τα αναπαράγει το μέγαρο Μαξίμου, σύμφωνα με τα οποία ο «κύκλος Μητσοτάκη» έχει αναπτύξει απευθείας διαύλους επικοινωνίας με την Άγκυρα και το «περιβάλλον Ερντογάν».
Και που είναι το κακό, θα πει κανείς. Άλλωστε, επιβάλλεται να υπάρχουν ανοικτά κανάλια επικοινωνίας, όπως συχνά πλέον αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη, προκειμένου να εκτονώνεται η ένταση. Όλα, βέβαια, θα ήταν… όμορφα κι’ ωραία εάν σε αυτό το σκηνικό θα υπήρχε το υπουργείο Εξωτερικών και η ελληνική Διπλωματία. Ούτε κατά διάνοια, όμως. Είναι άφαντα.
Δίαυλοι χωρίς το ΥΠΕΞ
Γράφτηκε, λοιπόν, ότι λειτουργούν εντατικά οι εξής δίαυλοι επικοινωνίας Αθήνας – Άγκυρας:
1.Μεταξύ του υπουργού Επικρατείας, Γιώργου Γεραπετρίτη, και του -απερχόμενου- Τούρκου πρέσβη στην Αθήνα, Μπουράκ Οζουγκεργκίν.
2.Ανάμεσα στην επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του Κ.Μητσοτάκη, Άννα Μαρία Μπούρα, και στον χαρακτηριζόμενο ως το «δεξί χέρι» του Ταγίπ Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν.
3.Μεταξύ «μέλους της οικογένειας της Ντόρας Μπακογιάννη» και του γιου του Τούρκου προέδρου, ο οποίος σπούδασε στο Χάρβαρντ. Δεν είναι μυστικό ότι ο Δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, ήταν συμφοιτητής στο Χάρβαρντ με τον γιο του Τούρκου προέδρου, Νετσμετίν Μπιλάλ Ερντογάν.
Από τα παραπάνω απουσιάζει πανηγυρικά το υπουργείο Εξωτερικών και οι πλέον αρμόδιοι για τα ελληνο-τουρκικά, οι διπλωμάτες. Είναι εντυπωσιακό, αλλά πουθενά δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά για τον επίσημο δίαυλο επικοινωνίας που πρέπει να έχει μια χώρα με άλλη, ειδικά στην περίπτωση της Τουρκίας, δηλαδή την πρεσβεία της. Άραγε, για το μέγαρο Μαξίμου και την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών υπάρχει Έλληνας πρέσβης στην Άγκυρα ή όχι;
Αναβάθμισαν την τουρκική πρεσβεία
Ακόμα χειρότερα. Τη στιγμή που το μέγαρο Μαξίμου αναβαθμίζει τον ρόλο της τουρκικής πρεσβείας στην Αθήνα και κυρίως του -απερχόμενου- Τούρκου πρέσβη ως κύριο συνομιλητή του, όπως έδειξε και η πρόσφατη συνάντηση του πρωθυπουργού μαζί του για να τον αποχαιρετήσει (!), υποβαθμίζει τον ρόλο της ελληνικής πρεσβείας και του πρέσβη μας στην Άγκυρα.
Ασκήσεις ραγιαδισμού – Τη μια ημέρα… ιπτάμενος, την άλλη με τον Τούρκο πρέσβη
Και ναι μεν είναι γνωστό ότι ο Ταγίπ Ερντογάν ουδέποτε συνάντησε Έλληνα πρέσβη για να τον αποχαιρετήσει, κάτι που αντίθετα έπραξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αλλά εξίσου είναι απορίας άξιον: Άραγε, ο Έλληνας πρέσβης στην Τουρκία έχει γίνει ποτέ δεκτός από τον αντίστοιχο «Τούρκο Γεραπετρίτη»;
Να σημειωθεί ότι έως τώρα δεν έχουν διαψευσθεί οι πληροφορίες της εφημερίδας, «Εστία», σύμφωνα με τις οποίες «ο Γ.Γεραπετρίτης και ο Τούρκος πρέσβης στην Αθήνα, Μ.Οζουγκεργκίν, συναντώνται τακτικά σε ουδέτερο έδαφος, σε οικία γνωστής προσωπικότητας των Αθηνών με βαρύ ιστορικό όνομα και συνομιλούν για τα πάντα κάτω από τα ραντάρ» (!). Πιθανώς, αυτός ο δίαυλος επικοινωνίας να συνεχιστεί και με τον νέο Τούρκο πρέσβη.
Ελπίζουμε, βέβαια, ο Γ.Γεραπετρίτης να μη λέγει στον Τούρκο πρέσβη ότι η «κόκκινη γραμμή της Ελλάδας είναι τα έξι ναυτικά μίλια», όπως έλεγε το καλοκαίρι του 2020, όταν ο τουρκικός πολεμικός στόλος είχε κάνει σουρωτήρι τα 12 ν.μ. στο Καστελόριζο και παραβίαζε ακόμα και τα 6 ν.μ.! ‘Η για την περίφημη «καζάν – καζάν» (win – win) συνεκμετάλλευση που έλεγε ο «σύμβουλος εθνικής ασφαλείας» του πρωθυπουργού, Θάνος Ντόκος!
Όπως και να’ χει, ας πουν οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες, «έχουν συναντηθεί σε ουδέτερο έδαφος (!) και συνομιλούν για τα πάντα κάτω από τα ραντάρ (!)», ο «Τούρκος Γεραπετρίτης» με τον Έλληνα πρέσβη στην Άγκυρα ή κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει ποτέ; Γενικότερα, πάντως, καλά πληροφορημένοι διπλωματικοί κύκλοι τονίζουν ότι ο ρόλος της ελληνικής πρεσβείας στην Άγκυρα δείχνει να είναι αποδυναμωμένος.
Οικογενειακή υπόθεση
Εύλογο, επίσης, είναι το ερώτημα εάν το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών ενημερώνεται από πριν -ή έστω κατόπιν εορτής- για τις επαφές και συζητήσεις της νυν διευθύντριας του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, Α.Μ.Μπούρα, και προηγουμένως της πρώην διευθύντριας, Ελένης Σουρανή με τον Ι.Καλίν.
Εάν, ωστόσο, κρίνει κανείς από όσα έχει πει -ή, ακριβέστερα, δεν έχει πει- ο Ν.Δένδιας μετά τις συναντήσεις των δύο κυριών με τον Ι.Καλίν, μάλλον δεν ξέρει και πολλά. Για να μη μιλήσει κανείς για το απαράδεκτο γεγονός να πληροφορείται η ελληνική κοινή γνώμη ότι πραγματοποιήθηκαν αυτές οι συναντήσεις είτε από την Άγκυρα είτε από το Βερολίνο.
Να σημειωθεί ότι για πολλές δεκαετίες ο ρόλος του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, ανεξαρτήτως κυβερνήσεων, ήταν από εθιμοτυπικός έως επιβοηθητικός. Ουδέποτε οι επικεφαλής των διπλωματικών γραφείων των πρωθυπουργών τολμούσαν να διανοηθούν ότι θα λειτουργούσαν ως «αντ’ αυτού» υπουργοί Εξωτερικών. Και, όμως, τώρα συμβαίνει, με τις ευλογίες του μεγάρου Μαξίμου, μάλιστα.
Όσον αφορά τον δίαυλο επικοινωνίας του Δημάρχου, Κ.Μπακογιάννη, με υιό Ερντογάν, φαίνεται ότι κάποιοι ζήλεψαν (!) τη σχέση της μητρός, Ντόρας, ως άλλοτε Δημάρχου Αθηναίων, με τον Τ.Ερντογάν. ‘Η τη σχέση Αβραμόπουλου – Ερντογάν, όταν και οι δύο ήταν Δήμαρχοι και ο δεύτερος είχε φυλακιστεί.
Στο ίδιο σκηνικό, κατά τα δημοσιεύματα, εντάσσεται και η «σχέση» του Κώστα Μπακογιάννη με τον Δήμαρχο Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, ο οποίος διώκεται τώρα από το «σύστημα Ερντογάν».
Όμως, τέτοιου είδους «οικογενειακή – ΙΧ διπλωματία», με πλήρη παραγκωνισμό του νευραλγικού φορέα εξωτερικής πολιτικής, του υπουργείου Εξωτερικών, κάθε άλλο παρά βοηθά, ειδικά όταν αφορά τις δύσκολες ελληνο-τουρκικές σχέσεις. Καλές οι «κουμπαριές» και τα διαπροσωπικά κανάλια επικοινωνίας, αλλά αυτά έρχονται να συνδράμουν επικουρικά τους βασικούς πυλώνες της εξωτερικής πολιτικής. Όχι να τους υποκαταστήσουν. Εκτός κι αν συντρέχουν άλλοι «πονηροί» λόγοι, όπως παρασκηνιακές συνεννοήσεις μυστικής διπλωματίας με Ουάσιγκτον και Άγκυρα.
Ο ρόλος Δένδια
Εύλογα, λοιπόν, αναρωτιέται κανείς: Άραγε, ο πρωθυπουργός και ο «κύκλος» πέριξ αυτόν έχουν (αυτο)χρισθεί υπουργοί Εξωτερικών; Και τι ρόλο, εν τέλει, παίζει ο Νίκος Δένδιας; Δέχεται αδιαμαρτύρητα τον ρόλο του παρατηρητή στις όποιες «συνεννοήσεις» κάνει το μέγαρο Μαξίμου με την Άγκυρα, και τις επαφές Μητσοτάκη – Ερντογάν, ή είναι ενήμερος για όλα αυτά και συνειδητά έχει εκχωρήσει τον βασικότερο τομέα της εξωτερικής πολιτικής, τα ελληνο-τουρκικά, στον «κύκλο Μητσοτάκη», εξαντλώντας τον ρόλο του στο να κάνει συνεχώς ταξίδια, αρκετά από αυτά άνευ ουσίας;
Βολικό, βέβαια, για τις κομματικές φιλοδοξίες του Ν.Δένδια είναι να βρίσκεται στο απυρόβλητο στο καυτό θέμα των ελληνο-τουρκικών και ταυτόχρονα να εμφανίζεται ως ασυμβίβαστος «Κολοκοτρωναίος», αλλά ακόμα καλύτερα θα ήταν εάν χάραζε ο ίδιος τις κατευθυντήριες γραμμές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής σε αγαστή συνεργασία με τους καθ’ ύλην αρμόδιους διπλωμάτες.
Όπως και να’ χει, πάντως, κοινή πεποίθηση είναι ότι το υπουργείο Εξωτερικών, αν δεν έχει βαρέσει διάλυση, υπολειτουργεί, και απλώς χρησιμοποιείται ως αλτήρας προς ανέλιξην ημετέρων και ως βήμα προβολής του υπουργού, προς επίτευξη των προσωπικών κομματικών και πολιτικών φιλοδοξιών του.
Να σημειωθεί ότι, εκτός από τον παραγκωνισμό της Διπλωματίας, ούτε ο Ν.Δένδιας διαθέτει κανάλια επικοινωνίας με τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Προφανώς, η ευθύνη δε βαραίνει αποκλειστικά τον Έλληνα υπουργό, αλλά εξίσου, και σε ορισμένες περιπτώσεις περισσότερο, τον Τούρκο ομόλογό του. Αλλά ο Τσαβούσογλου ανέκαθεν ήταν γνωστός ως «πειθήνιο όργανο» του Σαραγιού. Βέβαια, με τα πολλά χρόνια στην υπουργία έμαθε αρκετά. Ωστόσο, παρέμεινε ένας απλός «πιστός λοχαγός».
Ο Ν.Δένδιας, όμως, ο οποίος μάλιστα θεωρεί εαυτόν δελφίνο στην ηγεσία της ΝΔ και μέλλοντα πρωθυπουργό (!) πως συμβιβάζεται να έχει εκχωρήσει τις αρμοδιότητές του στους «κύκλους» Μητσοτάκη ή να εναποθέτει τις ελπίδες του στα ελληνο-τουρκικά στις πολιτικές ξένων χωρών, όπως π.χ. της Αιγύπτου; Κάτι διόλου σώφρον στη διπλωματία.
Διερευνητικές επαφές Ελλάδας – Τουρκίας
Ένα ακόμα ενδεικτικό στοιχείο της αποδυνάμωσης του υπουργείου Εξωτερικών είναι η εικόνα που παρουσιάζει η Ελλάδα στις διερευνητικές επαφές ανάμεσα στις δύο χώρες.
Στις διερευνητικές συναντήσεις των τελευταίων 3,5 ετών η τουρκική αντιπροσωπεία αποτελείται από εν ενεργεία υψηλόβαθμους διπλωμάτες που όλοι τους υπηρετούν και έχουν υπηρετήσει και στο παρελθόν στη Διεύθυνση Ελληνοτουρκικών Θεμάτων. Παρακολουθούν, δε, καθημερινά το Κυπριακό και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Ο επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπείας στις διερευνητικές είναι υφυπουργός/πρέσβης εν ενέργεια, αρμόδιος για Ελλάδα και Κύπρο και εκπροσωπεί επίσης την Τουρκία στον διάλογο των Γενικών Γραμματέων των δύο υπουργείων.
Η Ελλάδα αντιθέτως εκπροσωπείται στις τελευταίες διερευνητικές από τον πρέσβη ε.τ., Παύλο Αποστολίδη, ικανό διπλωμάτη που είναι επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας επί σειρά ετών, πλην όμως έχει αφυπηρετήσει πριν από αρκετά χρόνια (2004). Τα υπόλοιπα μέλη της ελληνικής αντιπροσωπείας, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, δεν υπηρετούν στην αρμόδια Διεύθυνση Τουρκίας ή στην ελληνική πρεσβεία στην Άγκυρα και δεν έχουν τη σχετική εμπειρία στο αντικείμενο.
Καθίσταται εμφανές ότι η ελληνική αντιπροσωπεία υστερεί τραγικά σε σύγκριση με την τουρκική. Και στις επιλογές αυτές, ασφαλώς δεν είναι υπεύθυνοι οι διπλωμάτες, αλλά εκείνοι που αποφασίζουν για τις επιλογές των στελεχών. Κατά τα λοιπά μας φταίνε οι Έλληνες διπλωμάτες!
