Μπορεί ο υπουργός Ανάπτυξης Αδωνις Γεωργιάδης να υποστηρίζει ότι το «καλάθι του νοικοκυριού» μείωσε τις τιμές έως και 30%, ωστόσο τα στοιχεία που παρουσιάζει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος της Ενωσης Εργαζόμενων Καταναλωτών Ελλάδας, Απόστολος Ραυτόπουλος, καταρρίπτουν το κυβερνητικό αφήγημα.
«Ο ισχυρισμός περί μείωσης τιμών είναι ό,τι πιο αναληθές. Αυτό που προκύπτει από τα στοιχεία μας, και το έχει αναγνωρίσει και ο υπουργός Ανάπτυξης, είναι ότι σε προϊόντα εντός του καλαθιού σημειώθηκαν αυξήσεις από 7,5% ώς και πάνω από 70%», λέει ο πρόεδρος της ΕΕΚΕ. Ακόμα μεγαλύτερες αυξήσεις παρατηρούνται σε προϊόντα που «μπαινοβγαίνουν» στο καλάθι, οι οποίες σε κάποιες περιπτώσεις ξεπερνάνε το 100%.
Ακραίες είναι οι διακυμάνσεις τιμών σε είδη πρώτης ανάγκης όπως τα βρεφικά προϊόντα. «Μπισκοτόκρεμα επώνυμης ετικέτας την πρώτη εβδομάδα κόστιζε 2,73 ευρώ, τη δεύτερη 4,66 ευρώ, διαφορά 1,93 ευρώ ή 70,1%. Πάνες για μωρά από 11,82 ευρώ πήγαν 16,71, αύξηση 4,89 ευρώ ή 41,37%», ξεκινά την απαρίθμηση ο κ. Ραυτόπουλος με τις πιο τρανταχτές περιπτώσεις.
Θεαματικές είναι οι αυξήσεις σε επώνυμες συσκευασίες προϊόντων όπως οι φρυγανιές (21,29%), οι φακές (13,30%), τα αυγά (12,08%), ο καφές (10,14%), το κοτόπουλο (7,90%), ο κατεψυγμένος αρακάς (7,49%). Μια πρακτική που παρατηρείται συχνά, καταγγέλλει η ΕΕΚΕ, είναι όταν ένα προϊόν αφαιρείται από το καλάθι να υφίσταται ανατιμήσεις πολλαπλάσιες της προσωρινής μείωσης, μετακυλίοντας την όποια έκπτωση ως «καπέλο» στις τιμές της επόμενης εβδομάδας. Ετσι, η ίδια ακριβώς συσκευασία με εξάδα αυγά αχυρώνα που πωλούνταν εντός καλαθιού 1,32 ευρώ, μόλις βγήκε από το καλάθι υπερδιπλασιάστηκε η τιμή της, φτάνοντας τα 3,25 ευρώ, αύξηση 146,21%.
Αντίστοιχα εξωφρενικές αυξήσεις από 98% ώς 110% σημειώνονται σε άλλες επώνυμες συσκευασίες αυγών, που ενώ εντός καλαθιού πωλούνται 1,90 και 1,74 ευρώ, εκτός σκαρφαλώνουν στα 3,99 και στα 3,44 ευρώ αντίστοιχα.
Τσουχτερές είναι οι αυξήσεις σε επώνυμα αλλαντικά, από 57% ώς και 72,5%, σε κατεψυγμένα ψάρια σχεδόν 59%, στο κοτόπουλο σχεδόν 39%. Ακόμα όμως και προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, όπως το χαρτί υγείας μεγάλης αλυσίδας σουπερμάρκετ, μόλις αφαιρούνται από το καλάθι ανατιμούνται πάνω από 40% (στα 4,89 από 3,49 ευρώ), δημιουργώντας βάσιμες αμφιβολίες για το κατά πόσο εφαρμόζεται το περίφημο «πλαφόν» στο μεικτό περιθώριο κέρδους.
Ενας παράγοντας που δυσχεραίνει τις αντικειμενικές συγκρίσεις τιμών και αφήνει περιθώρια για «μαγείρεμα» και ερμηνείες κατά το δοκούν είναι ότι τα προϊόντα που περιέχονται στο καλάθι είναι ανόμοια, τόσο σε μέγεθος όσο και σε ποιότητα. «Για παράδειγμα υπάρχει αλυσίδα που πουλάει το ρύζι ιδιωτικής ετικέτας εντός καλαθιού 0,92 ευρώ και το επώνυμο ρύζι 2,08 ευρώ. Η απόκλιση είναι 126%. Μπορεί λοιπόν κάποιος να ισχυριστεί ότι υπάρχει μείωση τιμής, όμως η σύγκριση είναι αδόκιμη», συνεχίζει ο πρόεδρος της ΕΕΚΕ. Οπως καταλήγει ο ίδιος, «το καλάθι δημιούργησε προσδοκίες, αλλά πρόσφερε ελάχιστα. Περισσότερο λειτούργησε ως τρόπος για να “ξεστοκάρουν” τα σουπερμάρκετ τις αποθήκες τους και λιγότερο προς όφελος του καταναλωτή».
