Σε σκηνικό πίεσης, πολιτικής και κοινωνικής, μετά την έξαρση της ακρίβειας με μεγαλύτερη ένταση και διάρκεια σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις η κυβέρνηση ανακοινώνει σήμερα (9/2) την επέκταση των επιδοτήσεων σε ρεύμα και φυσικό αέριο για τον Φεβρουάριο και παράλληλα αναζητά πρόσθετα μέτρα που θα καταλαγιάσουν τις πιέσεις στο πορτοφόλι των νοικοκυριών.
Με τα σενάρια για μειώσεις στο ΦΠΑ σε βασικά τρόφιμα και των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης να απομακρύνονται για την ώρα και να μπαίνουν στο συρτάρι, το σενάριο που βρίσκεται τώρα στο τραπέζι προβλέπει απευθείας εισοδηματικές ενισχύσεις σε ευάλωτα νοικοκυριά για την αντιστάθμιση των απωλειών από την ακρίβεια στα τρόφιμα. Σύμφωνα με την πρόταση που εξετάζεται προβλέπει τη χορήγηση έκτακτου μηνιαίου επιδόματος στα νοικοκυριά με βάση συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια έτσι ώστε να στηριχθούν οι αδύναμοι που πλήττονται με σφοδρότητα από το κύμα των ανατιμήσεων στην ενέργεια και τα τρόφιμα και βιώνουν συνθήκες οικονομικής ανέχειας.
Αν και η πρόταση βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο στελέχη του οικονομικού επιτελείου σημειώνουν ότι ένα επίδομα ακρίβειας θα κατευθυνθεί σε όσους έχουν πραγματικά ανάγκη και δεν θα χαθεί μέχρι να φθάσει στο καλάθι της νοικοκυράς όπως η μείωση του ΦΠΑ σε βασικά αγαθά. Βέβαια το μείζον πρόβλημα είναι οι πηγές χρηματοδότησης και το δημοσιονομικό κόστος με παράγοντες να σημειώνουν ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν κονδύλια από κοινοτικά προγράμματα για την στήριξη ευάλωτων νοικοκυριών.
Αρμόδιοι παράγοντες εκτιμούν ότι με τη θέσπιση κριτηρίων για τη χορήγηση του επιδόματος ο λογαριασμός περιορίζεται και δεν είναι απαγορευτικός για τις ταμειακές αντοχές του δημοσίου.
Τι ισχύει στην Ε.Ε.
Η πρόταση για το νέου τύπου ανάχωμα στην ακρίβεια στηρίζεται στα μοντέλα που εφαρμόζουν αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Είναι χαρακτηριστικό ότι η γερμανική κυβέρνηση ανακοίνωσε επιδοτήσεις 130 εκατ. ευρώ για νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα. Τα νοικοκυριά με ένα άτομο θα λάβουν 135 ευρώ, με δύο άτομα 175 ευρώ και για κάθε επιπλέον άτομο θα δοθούν επιπλέον 35 ευρώ. Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται η Αυστρία με πακέτο βοήθειας 1,7 δισ ευρώ για σχεδόν όλα τα νοικοκυριά, που θα λάβουν επίδομα 150 ευρώ, ποσό που θα διπλασιαστεί για όσους έχουν ανάγκη ενώ και το Βέλγιο χορηγεί επίδομα 100 ευρώ σε όλα τα νοικοκυριά.
Από τις σκέψεις του οικονομικού επιτελείου δεν έχει φύγει τελείως το σενάριο για μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα αλλά οι οριστικές αποφάσεις για την έκταση και τη διάρκεια του μέτρου θα ληφθούν μέσα στο Μάρτιο ανάλογα με τα δημοσιονομικά περιθώρια, την τελική ταχύτητα της ανάπτυξης για το 2021 και τις εξελίξεις στο μέτωπο των τιμών. Σημειώνεται ότι για την μείωση του ΦΠΑ απαιτείται έγκριση από την Κομισιόν. Πάντως στο οικονομικό επιτελείο αποκλείουν οριζόντιο και μεγάλης διάρκειας «κούρεμα» και εμμένουν στην απόρριψη της μείωσης της φορολογίας στα καύσιμα.
