Χωρίς δικαστικές εμπλοκές και καθυστερήσεις θα καταβάλλει το Δημόσιο αποζημιώσεις σε πολίτες, σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο για τις σχολάζουσες κληρονομιές, το οποίο συζητείται στη Βουλή.
Η νέα διάταξη προβλέπει τη δημιουργία ειδικού μηχανισμού εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών μεταξύ κράτους και πολιτών για χρηματικές απαιτήσεις. Παράλληλα, όταν οι πολίτες έχουν ήδη δικαιωθεί αμετάκλητα από ποινικό ή διοικητικό δικαστήριο για το ίδιο ζήτημα, το Δημόσιο, μέσω του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, θα αποσύρεται από εκκρεμείς δίκες και δεν θα προχωρά σε άσκηση έφεσης.
Με τη νέα διαδικασία, ο πολίτης θα μπορεί να ζητά αποζημίωση από το Δημόσιο χωρίς ταλαιπωρία, μέσω Ειδικού Θεματικού Σχηματισμού στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Ο σχηματισμός αυτός θα εξετάζει τις υποθέσεις και θα έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίζει δικαιώματα αποζημίωσης απευθείας, χωρίς να χρειάζεται να προηγηθεί δικαστική διαδικασία. Το σχετικό άρθρο προβλέπει ότι η διαδικασία εκκινεί με αίτημα εξωδικαστικής επίλυσης από φυσικό ή νομικό πρόσωπο, είτε μέσω εξώδικης αίτησης είτε στο πλαίσιο εκκρεμούς δίκης, σε οποιοδήποτε στάδιο πριν από τη συζήτηση στον πρώτο ή δεύτερο βαθμό ή στο στάδιο της αναίρεσης.
Ευρώ
Προσφυγή στην εξωδικαστική διαδικασία
Θα καθοριστούν κατηγορίες υποθέσεων, με βάση ομοειδείς περιπτώσεις που πηγάζουν από κοινή πραγματική και νομική αιτία, για τις οποίες η εξωδικαστική διαδικασία θα αποτελεί υποχρεωτικό στάδιο πριν από την προσφυγή στο δικαστήριο. Εάν ο πολίτης δεν υποβάλει αίτηση στο ΝΣΚ, η υπόθεση δεν θα συζητείται και θα απορρίπτεται ως απαράδεκτη.
Ο ειδικός σχηματισμός θα αξιολογεί κάθε υπόθεση και, όπου προκύπτει δικαίωμα αποζημίωσης, θα το αναγνωρίζει χωρίς να απαιτείται δίκη. Με κοινή υπουργική απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης θα καθορίζονται οι περιπτώσεις όπου η διαδικασία καθίσταται υποχρεωτική.
Παράλληλα, συστήνεται Ειδικό Τμήμα Ταχείας Αντίδρασης για άμεσες γνωμοδοτήσεις σε υποθέσεις επείγοντος δημοσίου συμφέροντος. Δίνεται επίσης στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους η δυνατότητα να σταματά άσκοπες δίκες όταν ο πολίτης έχει ήδη δικαιωθεί αμετάκλητα, μειώνοντας τον φόρτο των δικαστηρίων και εξοικονομώντας δημόσιους πόρους.
Κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης τόνισε ότι, πέρα από τις ρυθμίσεις για τις κοινωφελείς περιουσίες, οι νέες παρεμβάσεις αγγίζουν την καθημερινότητα ευάλωτων ομάδων, θεραπεύουν χρόνιες αδικίες και συμβάλλουν στη διαμόρφωση ενός κράτους πιο λειτουργικού και δίκαιου. Όπως είπε, «δημιουργείται για πρώτη φορά ένας μηχανισμός εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, ώστε ο πολίτης να μπορεί να αποζημιώνεται από το Δημόσιο χωρίς δικαστικές προσφυγές και χωρίς χρόνια ταλαιπωρία».