H πρόσφατη συνεδρίαση για το νέο NET ZERO Framework -το φιλόδοξο σχέδιο μηδενισμού των εκπομπών αερίου στη ναυτιλία- στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) εξελίχθηκε σε μια από τις πιο τεταμένες στην ιστορία.
Το σχέδιο, που είχε τη στήριξη και της ΕΕ προέβλεπε αυστηρά χρονοδιαγράμματα, βαρύ οικονομικό αποτύπωμα και ποινές για τα πλοία που δεν θα χρησιμοποιούν εναλλακτικά καύσιμα χωρίς αυτά να υπάρχουν.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, από την πρώτη στιγμή, στάθηκαν απέναντι στον ΙΜΟ, με τον Ντόναλντ Τραμπ να δηλώνει ανοιχτά ότι θεωρεί το πλαίσιο αντιαναπτυξιακό και αποικιακού χαρακτήρα, καθώς θα επέβαλλε, στην ουσία, έναν φόρο στα πλοία χωρίς να υπάρχουν διαθέσιμα καύσιμα στην αγορά.
Η Ουάσιγκτον, που διαθέτει τεράστια παραγωγή σχιστολιθικού φυσικού αερίου (LNG) και βλέπει σε αυτό βασικό μοχλό της ενεργειακής της διπλωματίας, είχε κάθε λόγο να αντιδράσει.
Σε αυτό το περιβάλλον, η απόφαση της Ελλάδας να απέχει από την ψηφοφορία -μαζί με την Κύπρο, ενώ η Μάλτα τελικά υπαναχώρησε- δεν ήταν απλώς μια τεχνική διαφοροποίηση από τη γραμμή της Ε.Ε.
Ήταν μια προσεκτικά μελετημένη επιλογή με γεωπολιτική και οικονομική διάσταση.
Το παρασκήνιο, σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, κορυφώθηκε το πρωί της περασμένης Τρίτης στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη με τη συμμετοχή του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, του υπουργού Ναυτιλίας Βασίλη Κικίλια και του Αρχηγού του Λιμενικού Σώματος.
Η ελληνική πλευρά διαπίστωσε αδυναμίες στα χρονοδιαγράμματα, άδικη μεταχείριση του LNG -ενός καυσίμου-γέφυρας για τη μετάβαση στη μηδενική εκπομπή- και δυσανάλογες κυρώσεις για τη ναυτιλία, έναν κλάδο που στηρίζει πάνω από το 90% του παγκόσμιου εμπορίου.
Στην ουσία, η Αθήνα επέλεξε να προστατεύσει έναν τομέα όπου διαθέτει παγκόσμια πρωτοκαθεδρία: η Ελληνόκτητη ναυτιλία ελέγχει το 21% του παγκόσμιου στόλου, το 33% των δεξαμενόπλοιων και πάνω από το 25% του στόλου LNG.
Πέρα όμως από την οικονομική λογική, υπάρχει και στρατηγικό αποτύπωμα.
Οι σχέσεις Ελλάδας–ΗΠΑ βρίσκονται στο πιο πυκνό σημείο τους εδώ και δεκαετίες: από τις ενεργειακές υποδομές στη Ρεβυθούσα, την Αλεξανδρούπολη και ακολουθεί ο Βόλος, μέχρι τις επενδύσεις της Chevron σε ελληνικά θαλάσσια οικόπεδα.
Το LNG των ΗΠΑ μεταφέρεται από ελληνόκτητα πλοία, ενισχύοντας τη θέση της χώρας ως ενεργειακού κόμβου της Ανατολικής Μεσογείου.
Η Αθήνα επέλεξε να μην εγκλωβιστεί σε αποφάσεις που θα υπονόμευαν τα εθνικά της συμφέροντα και να χαράξει πορεία σύμφωνη με τη δική της ναυτιλιακή και ενεργειακή ισχύ.
Μπορεί να ειπωθεί ότι επιτέλους για μία φορά τέθηκαν τα ελληνικά συμφέροντα υπεράνω των συμφερόντων των άλλων.
