Παρά την επιστημονικά αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητά του, το εμβόλιο HPV δεν έχει πείσει ακόμη όλους τους γονείς στην Ελλάδα. Μια πρόσφατη μελέτη φέρνει στο φως τους λόγους για τους οποίους περισσότεροι από τους μισούς γονείς διστάζουν να εμβολιάσουν τις κόρες τους, παρά το γεγονός ότι ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων αποτελεί την κύρια αιτία για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Ο HPV και η σημασία του εμβολίου
Ο HPV είναι ο πιο συχνά μεταδιδόμενος ιός μέσω σεξουαλικής επαφής και, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, σχεδόν όλα τα περιστατικά καρκίνου του τραχήλου της μήτρας σχετίζονται με αυτόν. Το εμβόλιο, διαθέσιμο πάνω από 15 χρόνια, έχει αποδειχθεί ότι προσφέρει προστασία έως και 90% έναντι των πιο επικίνδυνων στελεχών.
Ωστόσο, στην Ελλάδα τα ποσοστά εμβολιασμού παραμένουν χαμηλά – μόλις 30–35% των εφήβων κοριτσιών έχουν εμβολιαστεί, την ώρα που σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες η κάλυψη αγγίζει ή ξεπερνά το 70%.
Τι αποκάλυψε η ελληνική μελέτη
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από το Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και δημοσιεύθηκε στο Journal of Pediatric and Adolescent Gynecology. Συμμετείχαν 996 γονείς κοριτσιών ηλικίας 11–18 ετών.
Μόλις το 47% είχε ξεκινήσει τον εμβολιασμό, ενώ το 53% παρέμενε ανεμβολίαστο.
Κύριος λόγος εμβολιασμού ήταν η σύσταση του γιατρού (50,2%), ενώ το 46,8% τόνισε την πρόληψη σοβαρών ασθενειών στο μέλλον.
Από την άλλη, όσοι δεν προχώρησαν επικαλέστηκαν έλλειψη πληροφόρησης (25,6%), την πεποίθηση ότι το παιδί είναι «πολύ μικρό» (22,3%) και ανησυχίες επειδή το εμβόλιο θεωρείται «καινούριο» (14,2%).
Οι στάσεις των γονέων
Οι γονείς που αρνήθηκαν τον εμβολιασμό συχνά ένιωθαν ότι δεν είχαν επαρκή ενημέρωση ή ότι είναι νωρίς για ένα εμβόλιο που αφορά σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα. Αντίθετα, όσοι προχώρησαν, πίστευαν ακράδαντα στην αποτελεσματικότητα του εμβολίου στην πρόληψη των κονδυλωμάτων και του καρκίνου.
Ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι η πλειονότητα των γονέων (73,5%) ξεκίνησε τον εμβολιασμό μετά τα 11 έτη, παρότι οι διεθνείς οδηγίες συστήνουν ηλικία 11–12 ετών, όπου η ανοσολογική απόκριση είναι ισχυρότερη.
Παράγοντες που επηρεάζουν την απόφαση
Η ηλικία των γονέων αποδείχθηκε σημαντική: οι μεγαλύτεροι είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμβολιάσουν τις κόρες τους. Κάποιοι γονείς, επίσης, εξέφρασαν τον φόβο ότι το εμβόλιο μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρη έναρξη σεξουαλικής δραστηριότητας, αν και οι μελέτες δεν δείχνουν καμία τέτοια συσχέτιση.
Η εμπιστοσύνη στον παιδίατρο ή τον οικογενειακό γιατρό φάνηκε να παίζει καθοριστικό ρόλο: οι γονείς που είχαν καλή σχέση με τον γιατρό τους ακολουθούσαν πιο εύκολα τη σύσταση.
Τι σημαίνουν τα ευρήματα
Η μελέτη καταλήγει ότι η απλή αναφορά «συνιστάται ο εμβολιασμός» δεν αρκεί. Χρειάζεται λεπτομερής ενημέρωση για την ασφάλεια, την αποτελεσματικότητα και τη σημασία του έγκαιρου εμβολιασμού. Σε επίπεδο δημόσιας υγείας, απαιτούνται οργανωμένες καμπάνιες ενημέρωσης και πολιτικές που θα ενισχύσουν την πρόσβαση στον εμβολιασμό, ώστε η Ελλάδα να φτάσει τον στόχο του 80% κάλυψης που θεωρείται απαραίτητος για συλλογική προστασία.
