Του David Kirichenko
Το περασμένο καλοκαίρι, βρισκόμουν στην πρώτη γραμμή κοντά στο Ποκρόβσκ και ήμουν αυτόπτης μάρτυρας της γρήγορης προέλασης των ρωσικών δυνάμεων. Συμμετείχα μαζί με εθελοντές στην απομάκρυνση αμάχων από χωριά στην πρώτη γραμμή του πολέμου. Λίγες μέρες μετά είδα στους χάρτες του DeepState ότι τα ίδια αυτά χωριά καταλήφθηκαν από τους Ρώσους. Η Ουκρανία αναγκάστηκε να υποχωρήσει.
Οι ειδήσεις ήταν όλο και πιο δυσοίωνες κάθε εβδομάδα. Το Ποκρόβσκ –η πόλη όπου ο συνθέτης Μύκολα Λεόντοβιτς έγραψε το “Shchedryk”, που αργότερα έγινε γνωστό ως “Carol of the Bells”– δεν είναι πλέον συνώνυμο της μουσικής, αλλά του θανάτου και της καταστροφής.
Ωστόσο, μετά από έναν χρόνο, το Ποκρόβσκ στέκεται ακόμη όρθιο. Αυτό και μόνο είναι μια μεγάλη νίκη. Η πόλη έχει μετατραπεί σε φρούριο και οι Ουκρανοί κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να αποτρέψουν την πτώση της.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι αποκάλυψε ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν είχε πει στον Ντόναλντ Τραμπ ότι σκόπευε να καταλάβει το Ντονμπάς μέσα σε “δύο έως τρεις μήνες, το πολύ τέσσερις”. Είναι ένας φιλόδοξος στόχος για τους Ρώσους. Όπως παρατήρησε ο Γιαροσλάβ Τροφίμοφ της Wall Street Journal, από τον Νοέμβριο του 2022 που η αντεπίθεση της Ουκρανίας σταμάτησε, η Ρωσία έχει κερδίσει λιγότερο από 1% του ουκρανικού εδάφους με κόστος εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες.
Η Ρωσία ελπίζει ότι η κατάληψη του Ποκρόβσκ θα της δώσει την ευκαιρία να καταλάβει και την υπόλοιπη περιφέρεια του Ντονέτσκ. Σύμφωνα με Ουκρανούς στρατιωτικούς αξιωματούχους, οι Ρώσοι στοχεύουν τώρα σε μια “αποφασιστική ανατροπή” στο Ποκρόβσκ, αναδιατάσσοντας έμπειρες μονάδες πεζοναυτών στην περιοχή.
Ρωσικές τακτικές στο Ποκρόβσκ
Στα μέσα Αυγούστου, οι ρωσικές δυνάμεις διείσδυσαν στις ουκρανικές αμυντικές θέσεις ανατολικά και βορειοανατολικά της Ντομπροπίλια με μικρές ομάδες σαμποτάζ, κατά περίπου 10 χιλιόμετρα, αλλά δεν εδραίωσαν τα εδαφικά τους κέρδη.
Το 1ο Σώμα “Αζόφ” της Ουκρανίας στάλθηκε για να ενισχύσει την περιοχή και οι ουκρανικές αντεπιθέσεις τις τελευταίες εβδομάδες έχουν σταδιακά εξαλείψει τα ρωσικά οχυρά. Μέσα σε λίγες ημέρες, η ουκρανική 93η Ταξιαρχία “Kholodnyi Yar” ανακατέλαβε τα χωριά Χρούζκε και Βέσελε κοντά στην Ντομπροπίλια με την υποστήριξη πυροβολικού και drones. Χρησιμοποίησαν επίσης μη επανδρωμένα οχήματα εδάφους που έφεραν πολυβόλα για να πλήξουν τις ρωσικές θέσεις.
Οι ουκρανικές δυνάμεις πλησιάζουν πλέον το ρωσικό προγεφύρωμα στην Ντοπροπίλια κοντά στο Ποκρόβσκ, από τα δυτικά και τα βόρεια. Στόχος είναι να παγιδεύσουν τα ρωσικά στρατεύματα ώστε ή να παραδοθούν ή τα νικήσουν στη μάχη.
“Κινούμενη επιθετικά χωρίς να προστατεύσει τις πλευρές της, η Ρωσία κατέληξε να επεκταθεί υπερβολικά, να υποστεί βαριές απώλειες και να αποτύχει να παγιώσει τα περισσότερα εδαφικά κέρδη που είχε επιτύχει”, επισημαίνει ο Σον Πίνερ, πρώην Βρετανός στρατιώτης που πολέμησε στη Μαριούπολη το 2022. Αναπτύχθηκαν πολλές αμυντικές γραμμές, ακόμα και μέσα στο Ποκρόβσκ.
Το έδαφος γύρω από το Ποκρόβσκ είναι αφιλόξενο: ανοιχτά, οργωμένα χωράφια με ελάχιστη φυσική κάλυψη, όπου η βροχή μετατρέπει γρήγορα το έδαφος σε λάσπη. “Αυτό το περιβάλλον δεν επιτρέπει γρήγορες προωθήσεις”, σημειώνει ο Πίνερ.
“Η προώθηση στο Ποκρόβσκ και στην Ντομπροπίλια δεν είναι κάτι ασυνήθιστο για τους Ρώσους – διαθέτουν πολλές μονάδες και πολεμούν σε μεγάλη ένταση με πολυάριθμες δυνάμεις. Αλλά αυτό δεν σηματοδοτεί κάποια σημαντική αλλαγή σε σχέση με πριν δύο μήνες”, υποστηρίζει ο Ντίμκο Ζλουκτένκο από το 413 Τάγμα Μη Επανδρωμένων Συστημάτων, ο οποίος πολεμά στο Ποκρόβσκ.
Οι ρωσικές δυνάμεις στέλνουν κατά κύματα μικρές ομάδες πεζικού για να διασπάσουν την ουκρανική άμυνα. Οι δενδροστοιχίες παρέχουν κάλυψη για να υλοποιηθούν αυτές οι επιθέσεις.
Τα drones “σκανάρουν” το πεδίο της μάχης. “Κάθε εκατοστό του μετώπου βρίσκεται υπό συνεχή παρακολούθηση από drones και δυνάμεις του πυροβολικού. Είναι σχεδόν αδύνατο για οποιαδήποτε από τις δύο πλευρές να κινηθεί χωρίς να γίνει αντιληπτή”, εξήγησε ο Πίνερ.
Όσοι Ρώσοι καταφέρνουν να διασπάσουν την ουκρανική συνήθως οχυρώνονται, διατηρούν τις θέσεις τους και περιμένουν ενισχύσεις, ενώ στο μεταξύ ανεφοδιάζονται από drones. “Μόνο 20 στους 100 στρατιώτες τα καταφέρνουν, καθώς τα drones εξοντώνουν τους περισσότερους κατά την ώρα της επίθεσης”, ανέφερε ο Ζλουκτένκο στην πλατφόρμα X.
Τα drones στηρίζουν την άμυνα της Ουκρανίας στο Ποκρόβσκ
Ο Ζλουκτένκο μου είπε ότι η ομάδα του επικεντρώνεται σε επιθέσεις κατά ομάδων πεζικού και οχημάτων σε απόσταση έως 20 χιλιομέτρων από το μέτωπο, διακόπτοντας την προέλασή τους πριν καν ξεκινήσει. “Τους χτυπάμε καθώς κινούνται, ώστε να μην φτάσουν ποτέ στο πεδίο της μάχης”, επισήμανε ο Ζλουκτένκο.
Παρόλα αυτά, σημείωσε, η βασική τακτική επίθεσης των Ρώσων δεν έχει αλλάξει – τα μη επανδρωμένα συστήματα καθορίζουν τις μάχες.
“Δεν έχει υπάρξει μεγάλη αλλαγή στη ρωσική τακτική Αυτό που κάνει πραγματικά τη διαφορά είναι τα μη επανδρωμένα μέσα. Τα drones έχουν εξουδετερώσει τεράστιο αριθμό Ρώσων και την εφοδιαστική τους αλυσίδα. Αυτό είναι σημαντικό, γιατί μειώνει τις άμεσες συγκρούσεις με δυνάμεις του πεζικού. Η άμυνα με drones είναι εξαιρετικά αποτελεσματική”, πρόσθεσε ο Ζλουκτένκο.
Ωστόσο, η έλλειψη προμηθειών επιβαρύνει τις ουκρανικές μονάδες. Η ελίτ ομάδα drone “Rubicon” έχει στοχεύσει κέντρα logistics στο μέτωπο Ποκρόβσκ–Κοστιαντίνιβκα, αποκόπτοντας τον ανεφοδιασμό των πληρωμάτων drones στην πρώτη γραμμή. “Είναι ένας πόλεμος για τα logistics στο Ποκρόβσκ”, σχολίασε Ουκρανός στρατιώτης σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα The Times.
Ορισμένες μονάδες στο μέτωπο του Ντόνετσκ αντιμετωπίζουν έλλειψη drones. Ο Γιούρι Ντίμκοβιτς, χειριστής drone της 23ης Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας, μου είπε: “Κρατάμε τη γραμμή, αλλά έχουμε πολύ λιγότερο πεζικό – και πολύ λίγα drone. Τα αποθέματα σε FPV έχουν σχεδόν εξαντληθεί, οπότε τα διανέμουν με δελτίο. Κάθε πλήρωμα έχει όριο 25 την ημέρα”.
Ο Σέργκι Στερνένκο, Ουκρανός εθελοντής και επικεφαλής μεγάλου φιλανθρωπικού ιδρύματος, έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι έως και το 60% των FPV drones που προμηθεύτηκαν με κρατικές συμβάσεις είναι είτε άχρηστα είτε απαιτούν μεγάλες επισκευές μετά την παράδοση.
Πράγματι, στρατιώτες σε πολλά μέτωπα μου μετέφεραν ότι αισθάνονται την πίεση από τη δυνατότητα της Μόσχας να κάνει μαζική παραγωγή drones. Είναι ενδεικτικό ότι χρειάστηκαν 19 ρωσικά drones να παραβιάσουν τον εναέριο χώρο της Πολωνίας και τρεισήμισι χρόνια πολέμου για να κατανοήσει η Ευρώπη την κλίμακα αυτής της απειλής.
Το Ποκρόβσκ παραμένει υπό πολιορκία, αλλά τα ουκρανικά drones έχουν ανακόψει την προέλαση των ρωσικών δυνάμεων. “Η κατάληψη μιας πόλης όπως το Ποκρόβσκ δεν είναι απλώς ζήτημα προώθησης των στρατευμάτων. Οι μάχες στο αστικό περιβάλλον είναι σκληρές και στοιχίζουν ακριβά. Απαιτούν ανθρώπινο δυναμικό, εξοπλισμό και να είσαι έτοιμος να δεχτείς ότι θα υποστείς μεγάλες απώλειες”, είπε ο Πίνερ.
Πρόσθεσε ότι η Ρωσία δεν γίνεται να συνεχίσει μια τέτοια επίθεση χωρίς να έχει τεράστιες απώλειες. “Γι’ αυτό δεν πιστεύω ότι το Ποκρόβσκ θα πέσει φέτος. Αν πέσει, θα αργήσει, και θα έχει μετατραπεί -στο μεγαλύτερο του μέρος- σε συντρίμμια”.
Προς το παρόν, το Ποκρόβσκ αντέχει. Ωστόσο, η Ευρώπη πρέπει να καταλάβει ότι χωρίς μεγαλύτερη υποστήριξη, μάχες όπως αυτή θα κλίνουν προς τη Μόσχα, όπου η ανθρώπινη ζωή είναι “φθηνή” και αναλώσιμη.
