Δημιουργούνται νέα δεδομένα για τις συνθήκες που επικρατούν σε περιοχές πλανητικών συστημάτων που είναι πολύ μακριά από το μητρικό άστρο.
Χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb αστρονόμοι εντόπισαν αποδείξεις ύπαρξης αέριου μεθανίου στον μακρινό πλανήτη-νάνο Makemake. Η ανακάλυψη, που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal Letters» αμφισβητεί την άποψη ότι ο Makemake είναι ένα ήσυχο, παγωμένο σώμα και τον καθιστά το δεύτερο αντικείμενο πέρα από τον Ποσειδώνα, μετά τον Πλούτωνα, όπου έχει επιβεβαιωθεί παρουσία αερίου.
Ο Makemake (επίσης γνωστός ως 2005 FY9 και (136472)) ανακαλύφθηκε το 2005 από ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής επιστήμονες του Ινστιτούτου Τεχνολογία της Καλιφόρνια (το περίφημο MIT).
Ο Makemake βρίσκεται σε μια περιοχή πέρα από τον Ποσειδώνα που φιλοξενεί μικρά σώματα του Ηλιακού Συστήματος. Έχει ακτίνα περίπου 715 χλμ. δηλαδή είναι ελαφρώς μικρότερος και πιο αμυδρός από τον Πλούτωνα. Χρειάζεται περίπου 305 γήινα χρόνια για να ολοκληρώσει μια περιφορά γύρω από τον Ήλιο.
Προηγούμενες παρατηρήσεις είχαν δείξει ότι ο Makemake δεν διαθέτει ατμόσφαιρα αν και δεν μπορούσε να αποκλειστεί η παρουσία κάποιου πολύ λεπτού ατμοσφαιρικού στρώματος. Παράλληλα υπέρυθρα δεδομένα είχαν αποκαλύψει περίεργες θερμικές ανωμαλίες και ασυνήθιστα χαρακτηριστικά του παγωμένου μεθανίου του που υποδήλωναν τοπικά «θερμά σημεία» και πιθανή εκτόνωση αερίων.
«Ο Makemake είναι ένας από τους μεγαλύτερους και φωτεινότερους παγωμένους κόσμους πέρα από τον Ποσειδώνα και η επιφάνειά του κυριαρχείται από παγωμένο μεθάνιο. Το Webb αποκάλυψε ότι το μεθάνιο υπάρχει και σε αέρια μορφή πάνω από την επιφάνεια ένα εύρημα που κάνει τον Makemake ακόμη πιο συναρπαστικό» αναφέρουν οι ερευνητές.
Το φάσμα μεθανίου που ανιχνεύτηκε ερμηνεύεται ως ηλιακά διεγερμένη φθορίζουσα εκπομπή, δηλαδή επανεκπομπή φωτός που έχει απορροφηθεί από μόρια μεθανίου. Αυτό θα μπορούσε να δείχνει είτε μια λεπτή ατμόσφαιρα σε ισορροπία με τους πάγους της επιφάνειας, όπως στον Πλούτωνα, είτε πιο παροδική δραστηριότητα, όπως εξάχνωση πάγων ή κρυοηφαιστειακούς πίδακες.
Οι προσομοιώσεις δείχνουν ότι το αέριο έχει θερμοκρασία περίπου −233 βαθμούς Κελσίου και επιφανειακή πίεση περίπου 10 picobars δηλαδή 100 δισεκατομμύρια φορές χαμηλότερη από την ατμοσφαιρική πίεση της Γης και ένα εκατομμύριο φορές πιο αραιή από την ατμόσφαιρα του Πλούτωνα.
Αν αυτό το σενάριο επιβεβαιωθεί, ο Makemake θα προστεθεί στη μικρή λίστα σωμάτων του εξωτερικού Ηλιακού Συστήματος όπου οι ανταλλαγές επιφάνειας-ατμόσφαιρας παραμένουν ενεργές και σήμερα.
Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι το μεθάνιο απελευθερώνεται σε μορφή εκρήξεων πιδάκων, με ρυθμό μερικές εκατοντάδες κιλά το δευτερόλεπτο συγκρίσιμο με τους έντονους πίδακες νερού στον δορυφόρο του Κρόνου Εγκέλαδο και πολύ πιο ισχυρό από την αχνή εξάτμιση που έχει παρατηρηθεί στο νάνο πλανήτη Δήμητρα.
Naftemporiki.gr
