Η τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης κυριολεκτικά καλπάζει τους τελευταίους μήνες προκαλώντας έντονη ανησυχία στην παγκόσμια επιστημονική και όχι μόνο κοινότητα.
Χαρακτηριστικό της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί είναι η κατεπείγουσα συνάντηση που ζήτησε η αμερικανική κυβέρνηση στον Λευκό Οίκο από τις διοικήσεις των εταιρειών που αναπτύσσουν τεχνητή νοημοσύνης για να συζητήσουν τους πιθανούς κινδύνους που ελλοχεύουν από αυτή.
Αίσθηση προκάλεσε και η απόφαση του πρωτοπόρου ερευνητή στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης Τζέφρι Χίντον να εγκαταλείψει τη θέση του στη Google και την έρευνα επειδή όπως ομολόγησε έχει τρομάξει από την ανεξέλεγκτη εξέλιξη αυτής της τεχνολογίας.
Ο διάσημος ιστορικός και συγγραφέας Γιουβάλ Νόα Χαράρι έχει διατυπώσει την άποψη ότι η ανθρωπότητα θα αντικατασταθεί και μάλιστα σύντομα από τα τεχνολογικά παιδιά που φέρνει στον κόσμο.
Σε πρόσφατη ομιλία του σε τεχνολογικό συνέδριο στην Ελβετία παρουσίασε μια νέα εκδοχή του δυστοπικού μέλλοντος που οραματίζεται σύμφωνα με την οποία μπορεί η τεχνολογία να μην χρειαστεί να μας εξοντώσει ή αντικαταστήσει με φυσικό τρόπο αλλά απλά να μας υποδουλώσει νοητικά.
«Η τεχνητή νοημοσύνη έχει περάσει ένα νέο σύνορο ‘κατακτώντας’ τη γλώσσα μας και είναι πλέον σε θέση να τη χρησιμοποιήσει για να διαμορφώσει τον ανθρώπινο πολιτισμό. Στο μέλλον ίσως δούμε τις πρώτες λατρείες και θρησκείες στην ανθρώπινη ιστορία των οποίων τα σεβαστά κείμενα θα έχουν γραφτεί από κάποια μη ανθρώπινη νοημοσύνη. Φυσικά, οι θρησκείες σε όλη την ιστορία ισχυρίζονταν ότι τα ιερά τους βιβλία γράφτηκαν από κάποια άγνωστη ανθρώπινη νοημοσύνη.
Αυτό δεν ίσχυε ποτέ πριν αλλά θα μπορούσε να γίνει αληθινό πολύ, πολύ γρήγορα, με εκτεταμένες συνέπειες. Οι μηχανές έχουν πλέον τα εργαλεία για να μας τοποθετήσουν σε ένα κουκούλι, σε έναν κόσμο ψευδαισθήσεων που θα μοιάζει με το Matrix» ανέφερε ο Χαράρι που δεν είναι ο μόνος που έχει κάνει αναφορά σε περιβάλλοντα προσομοίωσης στα οποία μπορεί να ζει ο άνθρωπος.
Κορυφαίος εκπρόσωπος αυτών των θεωριών είναι ο Σουηδός φιλόσοφος Νικ Μπόστρομ καθηγητής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και οι απόψεις του έχουν επηρεάσει πολλούς ειδικούς αλλά και οραματιστές όπως ο Έλον Μασκ που έχει δηλώσει ότι δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο να ζούμε σε ένα κόσμο παρόμοιο με αυτό του Matrix και η πραγματικότητα που βιώνουμε δεν είναι αληθινή.
Σύμφωνα με τον Μπόστρομ που ήταν καλεσμένος πρόσφατα στο BBC πολλά έργα επιστημονικής φαντασίας καθώς και ορισμένες προβλέψεις από σοβαρούς τεχνολόγους και μελλοντολόγους προβλέπουν ότι τεράστια ποσά υπολογιστικής ισχύος θα είναι διαθέσιμα στο μέλλον.
Αν υποθέσουμε για λίγο ότι αυτές οι προβλέψεις είναι σωστές ένα πράγμα που θα μπορούσαν να κάνουν οι μεταγενέστερες γενιές με τους υπερ-ισχυρούς υπολογιστές τους είναι να εκτελέσουν λεπτομερείς προσομοιώσεις των προγόνων τους ή ανθρώπων σαν τους προγόνους τους. Επειδή οι υπολογιστές τους θα ήταν τόσο ισχυροί, θα μπορούσαν να εκτελέσουν πάρα πολλές τέτοιες προσομοιώσεις.
Ας υποθέσουμε ότι αυτοί οι προσομοιωμένοι άνθρωποι είναι συνειδητοί όπως θα ήταν αν οι προσομοιώσεις ήταν επαρκώς λεπτομερείς και αν μια ορισμένη ευρέως αποδεκτή θέση στη φιλοσοφία του νου είναι σωστή.
Τότε αυτό που θα μπορούσε να έχει συμβεί είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα των μυαλών όπως το δικό μας δεν ανήκει στην αρχική φυλή αλλά μάλλον σε ανθρώπους που προσομοιώνονται από τους προχωρημένους απόγονους μιας αρχικής φυλής.
Με απλά λόγια ο Μπόστρομ λέει πώς ένας ανεπτυγμένος πολιτισμός θα μπορούσε να φτάσει σε ένα σημείο όπου η τεχνολογία του θα ήταν τόσο προηγμένη, ώστε οι προσομοιώσεις δε θα μπορούσαν να ξεχωρίσουν από την πραγματικότητα και οι συμμετέχοντες σε αυτήν δε θα γνώριζαν πως βρίσκονται μέσα σε μία προσομοίωση.
Ο φυσικός Σεθ Λόιντ έχει υποστηρίξει ότι ολόκληρο το Σύμπαν θα μπορούσε να είναι ένα τεράστιο κβαντικό υπολογιστικό πρόγραμμα άποψη με την οποία συμφωνεί ο φυσικός του Τζον Αρτσιμπαλντ Γουίλερ.
Ένας άλλος φυσικός ο Μέλβιν Βόπσον υποστηρίζει ότι σε περίπτωση που ζούμε σε ένα κόσμο προσομοίωσης ο κόσμος αυτός θα περιέχει δεδομένα (bits) του κώδικα από τον οποίο είναι δημιουργημένος αυτός ο κόσμος.
Αν μπορέσουμε λοιπόν λέει ο Βόπσον να εντοπίσουμε αυτά τα bits θα διαπιστώσουμε ότι πράγματι ζούμε σε μια προσομοίωση και σημειώνει ότι θα πρέπει να πάρουμε πολύ σοβαρά την υπόθεση της προσομοίωσης γιατί μόνο τότε έχουμε αυξημένες πιθανότητες να την αποδείξουμε ή να την καταρρίψουμε.
