Κουμπαρά για νέες παροχές αξίας 4 δισ. ευρώ «προβάρει» η κυβέρνηση με την κατάθεση του νέου προϋπολογισμού στη Βουλή, καθώς φουντώνουν τα σενάρια εκλογικού αιφνιδιασμού μέσα στον χειμώνα. Την ίδια στιγμή οι συνολικές δαπάνες για τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών το 2023 προβλέπεται να φτάσουν στα 150 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό είναι διπλάσιο σε σχέση με το κόστος των εκλογικών αναμετρήσεων του 2019 που κινήθηκε λίγο πάνω από τα 75 εκατ. ευρώ.
Το πιο πιθανό είναι μη φτάσουν αυτά τα χρήματα και να απαιτηθούν συμπληρωματικές πιστώσεις από τον προϋπολογισμό, αλλά αυτό είναι το λιγότερο. Το σπουδαιότερο είναι η ταχεία προεξόφληση μιας δεύτερης εκλογικής αναμέτρησης που πατάει στο δεδομένο ότι η πρώτη –η οποία θα διεξαχθεί με το σύστημα της απλής αναλογικής– δεν πρόκειται να οδηγήσει στον σχηματισμό κυβέρνησης.
Ωστόσο, μια τέτοια εξέλιξη θα εντείνει την αβεβαιότητα, ειδικά προς την κατεύθυνση της δημοσιονομικής υπευθυνότητας, που θεωρείται ένας από τους βασικούς λόγους που κάνει τις αγορές να ανησυχούν. Ηδη στο Γενικό Λογιστήριο επιδίδονται σε νέες ασκήσεις με τον προϋπολογισμό του 2023, με στόχο τη διαμόρφωση μιας νέας ατζέντας μέτρων, με θετικό πρόσημο για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά που δέχονται ισχυρά χτυπήματα από την ακρίβεια και τον πληθωρισμό.
Η κυβέρνηση έχει ήδη ανακοινώσει παρεμβάσεις ύψους 3,5 δισ. ευρώ για το 2023 (κατάργηση εισφοράς αλληλεγγύης, αύξηση συντάξεων άνω του 7% κ.λπ.), οι οποίες όμως δεν φτάνουν για να αλλάξουν το κλίμα και να μεταφέρουν τη συζήτηση σε ένα «γήπεδο» πολύ πιο ευνοϊκό από αυτό των υποκλοπών.
Στη βάση αυτήν, δρομολογείται ένα νέο «πακέτο» το οποίο χτίζεται στην περιοχή του δημοσιονομικού χώρου, που απελευθερώνει το μικρότερο κατά 0,3% του ΑΕΠ πρωτογενές έλλειμμα (θα κλείσει στο 1,4% από 1,7%) σε συνδυασμό με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη το 2022 (θα είναι πάνω από 6% έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 5,3%).
Το είδος και η έκταση των μέτρων είναι ακόμη ανοιχτά καθώς στο υπουργείο περιμένουν τα στοιχεία με την πορεία των εσόδων του Οκτωβρίου για να λάβουν τις τελικές αποφάσεις. Οι εξελίξεις από αυτό το μέτωπο είναι θετικές λόγω των αυξημένων εσόδων από τον τουρισμό και των φορολογικών υπερεισπράξεων, με σημαντική τη συμβολή του πληθωρισμού, καθώς οι ανατιμήσεις αυξάνουν τα έσοδα από τον ΦΠΑ και τους αναλογικούς φόρους κατανάλωσης, με αποτέλεσμα να κινηθούν πάνω από τα 5 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, ένα ποσοστό πάνω από το 80% αυτών των υπερεσόδων, ήτοι 4 δισ. ευρώ, θα κατευθυνθεί για παροχές το εκλογικό 2023.
Τη δεδομένη χρονική στιγμή οι συζητήσεις στο οικονομικό επιτελείο περιστρέφονται γύρω από τα εξής δύο σενάρια:
1. Το πρώτο, που θέλει τα νέα μέτρα να αποτυπώνονται στο τελικό κείμενο του νέου προϋπολογισμού, αλλά σκοντάφτει στο γεγονός ότι θα πυροδοτήσει σενάρια πρόωρων εκλογών ακόμη και για μετά τα Χριστούγεννα.
2. Το δεύτερο, να εγγραφούν στον προϋπολογισμό, όπως έγινε με τις επιδοτήσεις του 1 δισ. ευρώ στο ρεύμα, χωρίς όμως να περιγραφούν οι νέες παρεμβάσεις.
Σε κάθε περίπτωση και πριν από οποιαδήποτε κίνηση, θα σταλεί σχετικό σήμα στις Βρυξέλλες που θα περιγράφει το νέο «πακέτο» στη λογική ότι οι παρεμβάσεις θα είναι προσεκτικές και ισορροπημένες προκειμένου να περιοριστούν οι επιπτώσεις στα εισοδήματα αλλά και να αποφευχθούν ισχυροί δημοσιονομικοί κραδασμοί με αρνητικό αντίκτυπο στην εικόνα της χώρας στους ξένους επενδυτές και οίκους αξιολόγησης, που θα αποτελούσε «τροχοπέδη» για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας.