Ο Ουκρανός πρόεδρος βαφτίζει «ανασχηματισμό» τις παραιτήσεις σχεδόν του μισού υπουργικού συμβουλίου του. Τον εγκατέλειψε ακόμα και ο ΥΠΕΞ Κουλέμπα – Φαγωμάρα εντός ΝΑΤΟ και Ε.Ε. για τη διογκωμένη στήριξη χωρίς διέξοδο σε έναν πόλεμο που δεν μπορεί να κερδηθεί. Ουκρανία και Ευρώπη χρησιμοποιούνται ως πιόνια των ΗΠΑ, έτοιμα να πέσουν στα δόντια της Ρωσίας για γεωστρατηγικές επιδιώξεις τρίτων
Του Βασίλη Γαλούπη
Έως σήμερα η Ρωσία έχει κατακτήσει με την εισβολή της στην Ουκρανία μια έκταση άνω των 130.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, δηλαδή όσο όλη η Ελλάδα. Η απόπειρα της Ουκρανίας να δώσει μια έστω μικρή «απάντηση» με την επιχείρηση στο Κουρσκ αντιστοιχεί σε 1.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, περίπου όσο η έκταση της Χίου.
Το σχέδιο του Ζελένσκι να στείλει σαν πρόβατα σε σφαγή αρκετές χιλιάδες στρατιώτες και ξένους μισθοφόρους για να καταληφθεί έδαφος της Ρωσίας ήταν περισσότερο επικοινωνιακό, αλλά και καταδικασμένο εξαρχής. Το Κρεμλίνο απαντά πλέον με μεγαλύτερη αγριότητα και μαζικότητα, εξαπολύοντας καθημερινά πολύνεκρες πυραυλικές επιθέσεις σε ουκρανικές μεγαλουπόλεις. Ταυτόχρονα απομακρύνει σταθερά τους εισβολείς στο Κουρσκ.
Η αναγκαία όσο και στιγμιαία ανύψωση ηθικού του ουκρανικού στρατού με το Κουρσκ εξατμίστηκε γρήγορα. Πλέον αμφισβητείται το επιχείρημα Ζελένσκι ότι ήθελε να χρησιμοποιήσει την επίθεση για να έχει έναν άσο στο μανίκι του στις πιθανές διαπραγματεύσεις με τη Μόσχα.
Πρακτικά, ακόμα κι αν κατάφερνε ο Ζελένσκι να διατηρήσει την περιοχή στο Κουρσκ, δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτό το αμελητέο 0,06 της ρωσικής επικράτειας ως διαπραγματευτικό εργαλείο απέναντι στο 20% της Ουκρανίας που κατέχει ο Πούτιν. Αυτό που μένει είναι οι βαρύτατες απώλειες που μετράει καθημερινά το ουκρανικό στράτευμα πεζοναυτών που έκανε την ριψοκίνδυνη επιχείρηση.
Ο Ζελένσκι βρίσκεται σε δύσκολη θέση και επιχειρεί να το κρύψει. Όμως βασικά στελέχη της κυβέρνησής του παραιτούνται. Χθες τα βρόντηξε και ο υπουργός Εξωτερικών Κουλέμπα, ο οποίος έκανε αγώνα για να φέρει εις πέρας τις πιο δύσκολες διπλωματικές αποστολές από το 2022.
Βλέποντας σχεδόν το μισό υπουργικό του συμβούλιο να καταθέτει παραίτηση, ο Ζελένσκι άρχισε εκκαθαρίσεις πολιτικών προσώπων αλλά και στρατιωτικών επιτελαρχών. Αυτό το χάος το βαφτίζει «ανασχηματισμό». Κατά τον Ουκρανό πρόεδρο, που προσπαθεί να εμφανίζεται ψύχραιμος, παρά τη νευρικότητα στις αποφάσεις του, «χρειαζόμαστε νέα ενέργεια σήμερα και αυτά τα βήματα σχετίζονται μόνο με την ενίσχυση του κράτους μας σε διάφορες κατευθύνσεις».
Η παραίτηση Κουλέμπα φαίνεται να έχει αρκετό παρασκήνιο, σύμφωνα με τα διεθνή ΜΜΕ. Ο μέχρι χθες υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας έκανε στο CNN δηλώσεις ενδεικτικές της απαισιοδοξίας του: «Ο Πούτιν εξακολουθεί να έχει τον ίδιο σκοπό, να αφήσει στο κρύο τους ανθρώπους μας, να καταστρέψει την οικονομία μας και αυτή είναι η στρατηγική του. Οπότε φοβάμαι ότι θα συνεχίσει τις επιθέσεις με πυραύλους και drones κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου».
Όμως η συνοχή και η δυναμική της κυβέρνησης Ζελένσκι έχει πληγεί από βαριές αποχωρήσεις, είτε μέσω παραιτήσεων είτε μέσω εκκαθαρίσεων. Εκτός του υπουργού Εξωτερικών παραιτήθηκαν η αναπληρώτρια πρωθυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Όλγα Στεφανίσινα, ο υπουργός Στρατηγικών Βιομηχανιών Ολεξάντρ Καμίσιν, με εξέχοντα ρόλο στην ενίσχυση της παραγωγής όπλων, ο υπουργός Δικαιοσύνης Ντένις Μαλιούσκα και ο υπουργός Περιβάλλοντος Ρουσλάν Στρίλετς.
Ο Ζελένσκι απέλυσε τον αναπληρωτή προσωπάρχη του, ενώ καρατόμησε τον διοικητή της Πολεμικής Αεροπορίας της Ουκρανίας, στον απόηχο της συντριβής του F-16 που είχε αποσταλεί ως τμήμα της αμερικανικής βοήθειας, δυστύχημα που κόστισε τη ζωή σε έναν πιλότο.
Ο Ουκρανός πρόεδρος σκοπεύει να παρουσιάσει στον Μπάιντεν ακόμα ένα «σχέδιο νίκης». Αναμφίβολα θα ζητήσει κι άλλη βοήθεια από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Όμως πλέον οι συνθήκες δεν είναι όπως πριν από ένα ή δύο χρόνια.
Στο ΝΑΤΟ υπάρχει ένας εν εξελίξει διχασμός, αφού όλο και περισσότερα κράτη δεν πείθονται ότι αυτή η τακτική οδηγεί σε κάποιου είδους διέξοδο. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση προκύπτουν όλο και περισσότερες χώρες που ήταν αρχικά σύμφωνες με τις ενέργειες στο Ουκρανικό, αλλά πλέον πιέζονται όλο και περισσότερο από την κοινή τους γνώμη, με αυξανόμενη δυσανασχέτηση για τα υπέρογκα κόστη υποστήριξης και ενεργής εμπλοκής σε μια επιχείρηση χωρίς προοπτική.
Οι αστάθμητοι παράγοντες αυξάνονται εξίσου. Το εκλογικό αποτέλεσμα στις ΗΠΑ θα κρίνει πολλά, αφού η Κάμαλα Χάρις θα συνεχίσει την τακτική Μπάιντεν, σέρνοντας την Ευρώπη σε πόλεμο με τη Ρωσία, ενώ ο Τραμπ κατά πάσα πιθανότητα όχι.
Ακόμα και στο εσωτερικό της Ουκρανίας δεν έχει γίνει από όλους αποδεκτή η απόφαση του Ζελένσκι να αναβάλει επ’ αόριστον τις προεδρικές εκλογές, που ήταν προγραμματισμένο να γίνουν την περασμένη άνοιξη. Ένα τουλάχιστον 20%-30% δείχνει αντίθετο, όπως φαίνεται στις δημοσκοπήσεις. Περισσότεροι από 6.400.000 Ουκρανοί έφυγαν πρόσφυγες για να γλιτώσουν, οικογένειες έχουν διαλυθεί ή έχουν χάσει μέλη τους ζώντας κάτω από καθημερινό τρόμο.
Η άβουλη Ευρώπη ακολουθεί κατά γράμμα το αμερικανικό σχέδιο, όμως χωρίς πίστη για αποτέλεσμα. Όλο και περισσότεροι συνειδητοποιούν ότι η μοναδική νικήτρια αυτού του εγχειρήματος είναι η Αμερική. Ακριβώς επειδή όχι μόνο η βομβαρδισμένη Ουκρανία αλλά και η Ευρώπη χρησιμοποιούνται ως πιόνια του Λευκού Οίκου, έτοιμα να πέσουν στα δόντια της Ρωσίας για γεωστρατηγικές επιδιώξεις τρίτων.
Ο Ζελένσκι εξακολουθεί να κάνει, μαζί με τις ΗΠΑ και τις νατοϊκές ενισχύσεις, τις τακτικές του, απλώνοντας διαρκώς το χέρι, όμως έως τώρα αποτυγχάνει. Δεν πρόκειται να αποδεχτεί ότι δίχως πλάνο αναλαμβάνει υψηλά ρίσκα για τη χώρα του και σπρώχνει την Ευρώπη στα άκρα, αλλά ο πανικός των αποφάσεών του και η εγκατάλειψή του από στενούς συνεργάτες του αποδεικνύουν πως το παιχνίδι έχει χαθεί οριστικά.