H NASA έχει καταφέρει να μαζέψει πολλά δείγματα από τον Άρη, με την βοήθεια του Perseverance και αυτά τα δείγματα θα πρέπειi να επιτρέψουν στην Γη, μέσω του προγράμματος Mars Sample Return. Όμως αυτό είναι ένα τρομερά δύσκολο εγχείρημα και το πρόγραμμα αντιμετωπίζει μεγάλα προβλήματα.
Αυτή είναι η τρέχουσα κατάσταση του Mars Sample Return, της αποστολής της NASA για την επιστροφή των δειγμάτων. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι οι μεγάλες υπερβάσεις στο κόστος, ιδιαίτερα σε μια εποχή που η NASA είναι αντιμέτωπη με μειωμένη χρηματοδότηση. Ο αυξανόμενος προϋπολογισμός της έχει ήδη κοστίσει θέσεις εργασίας στο Jet Propulsion Laboratory και τώρα οι νομοθέτες έχουν αρχίσει να συζητούν την ακύρωση του Mars Sample Return. Αν γίνει αυτό, τότε οι κόποι και η πρόοδος μιας γενιάς επιστημόνων και μηχανικών θα πάει χαμένη.
Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε πως και το James Webb Space Telescope αντιμετώπισε τα ίδια προβλήματα και τελικά κατάφερε να εκτοξευτεί τα Χριστούγεννα του 2021. Για αυτό τώρα έχουμε το ισχυρότερο τηλεσκόπιο της ανθρωπότητας που έχει ήδη ανοίξει τους ορίζοντές μας για το Σύμπαν.
Η εκτόξευση του James Webb ήταν μια νίκη των δημοσίων σχέσεων της NASA. Ο Λευκός οίκος μάζεψε όλες τις φωτογραφίες από την ανακοίνωση της NASA σε ένα διθυραμβικό Δελτίο Τύπου. Όμως η επιτυχία του James Webb δεν ήταν εγγυημένη. Μάλιστα κόστισε δύο φορές από ότι είχε υπολογιστεί και εκτοξεύτηκε 7 χρόνια μετά από την προκαθορισμένη ημερομηνία. Κάποια μέλη του Κογκρέσου προσπάθησαν κάποια στιγμή να αντλήσουν χρηματοδότηση έργο, κάτι που θα οδηγούσε στο κλείσιμό του.
Θα καταφέρει όμως η NASA να κάνει το ίδιο και για το Mars Sample Return;
«Πολλή σπουδαία επιστήμη θα προκύψει από το Mars Sample Return», είπε ο Garth Illingworth , επίτιμος αστρονόμος στην αμερικανική Santa Cruz και πρώην αναπληρωτής διευθυντής του έργου που είναι τώρα το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb. «Αλλά πρέπει να το δουν ρεαλιστικά για το πως θα το διαχειριστούν».
Το περσινό έτος ήταν σημείο καμπής για το Mars Sample Return, στόχος του οποίου είναι να φέρει πετρώματα από τον κρατήρα Jezero του Άρη πίσω στην Γη.
Τον Ιούλιο η Γερουσία των ΗΠΑ έδωσε τελεσίγραφο στην NASA. « Είτε υποβάλετε ένα σχέδιο για την ολοκλήρωση της αποστολής εντός των 5,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων που είχαν προϋπολογιστεί, είτε κίνδυνος ακύρωσης.»
Μια μελέτη του Σεπτεμβρίου 2023 διαπίστωσε πως υπάρχει μηδενική πιθανότητα επιστροφής του δείγματος το 2028 που είχε προγραμματιστεί, ενώ δεν υπάρχει αξιόπιστος τρόπος για την εκτέλεση της αποστολής, εντός του τρέχοντος προϋπολογισμού. Η NASA θα απαντήσει σε αυτή τη μελέτη μέσα στο μήνα.
Το James Webb βρισκόταν πιο μπροστά στην ανάπτυξή του όταν έφτασε σε αυτό το σημείο το 2010, έξι χρόνια μετά την έναρξη της κατασκευής του. Απογοητευμένη από τον αυξανόμενο προϋπολογισμό και τη διαρκώς αναβαλλόμενη ημερομηνία εκτόξευσης, η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ δεν συμπεριέλαβε καμία χρηματοδότηση για το τηλεσκόπιο στον προτεινόμενο προϋπολογισμό της, κάτι που θα είχε τερματίσει το έργο αν είχε συμφωνήσει η Γερουσία.
Οι νομοθέτες σε δήλωσή τους κατηγόρησαν την αποστολή ως «δισεκατομμύρια δολάρια πάνω από τον προϋπολογισμό και μαστίζονται από κακή διαχείριση». Παρόμοιες αντιδράσεις περιμένουμε και για το Mars Sample Return.
Για να αποφευχθεί η ακύρωση, η γερουσιαστής Barbara Mikulski (D-Md.) διέταξε μια ανεξάρτητη αναθεώρηση του έργου, το οποίο βρισκόταν υπό κατασκευή στην πολιτεία της.
Το διοικητικό συμβούλιο διαπίστωσε πως τα προβλήματα του James Webb ήταν στον αρχικό προϋπολογισμό. Όλη η τεχνική εξειδίκευση που χρειαζόταν για να συμπληρωθεί το έργο ήταν εκεί, είπαν οι αξιολογητές. Όμως θα ήταν αδύνατο να ολοκληρωθεί με τα χρήματα που διέθετε η NASA εκείνη τη στιγμή.
Ο Illingworth θυμήθηκε αυτή την ανασκόπηση όταν διάβασε την αξιολόγηση του Mars Sample Return , η οποία έδωσε ένα παρόμοιο αυστηρό συμπέρασμα.
«Μερικές από τις λέξεις είναι πολύ οικείες», είπε γελώντας.
Δείχνει συμπάθεια για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι διαχειριστές του Mars Sample Return, όμως λυπάται που τα μαθήματα που πήραν τόσο δύσκολα από το James Webb έχουν ξεχαστεί τόσο γρήγορα.
Οι αποστολές της NASA διαχειρίζονται από τρομερά έξυπνους ανθρώπους, που έχουν ιστορία στο να κάνουν δύσκολα πράγματα. Πως γίνεται να σκοντάφτουν πάντα στον προϋπολογισμό;
“Το πρόβλημα είναι ότι τα μοντέλα που έχετε ως εκτιμητή κόστους – και έχουν πολύ περίπλοκα ιδιόκτητα μοντέλα λογισμικού που προσπαθούν να κατανοήσουν αυτούς τους τύπους πραγμάτων – βασίζονται όλα σε πράγματα που έχουν συμβεί , στον παρελθόντα χρόνο”, είπε ο Casey Dreier, επικεφαλής της διαστημικής πολιτικής για την Planetary Society.
«Εξ ορισμού, όταν δοκιμάζεις κάτι εντελώς νέο, είναι πολύ δύσκολο να εκτιμήσεις εκ των προτέρων πόσο θα κοστίσει κάτι πρωτόγνωρο», είπε ο Dreier. «Αυτό συνέβη για το Apollo, αυτό συνέβη για το διαστημικό λεωφορείο, συνέβη για το James Webb και συμβαίνει τώρα για το Mars Sample Return».
Βέβαια το Mars Sample Return έχει και άλλες προκλήσεις, που το James Webb δεν είχε. Για αρχή θα λάβει χώρα την ίδια στιγμή με το πρόγραμμα Artemis, που είναι με διαφορά η πιο ακριβή αποστολή που θα βάλει ανθρώπους ξανά στο φεγγάρι.
Με προϋπολογισμό 93 δισεκατομμύρια δολάρια, το Artemis είδε ήδη 27% αύξηση στην χρηματοδότησή του, σε σχέση με πέρσι. Από την άλλη η χρηματοδότηση του Mars Sample Return ήταν μειωμένη κατά 63% σε σχέση με τον περασμένο χρόνο.
Αυτές οι μειώσεις οδήγησαν σε 600 απολύσεις υπαλλήλων του Jet Propulsion Laboratory, στην προσπάθεια μείωσης δαπανών από την NASA. Ωστόσο έργα που επιβιώνουν τέτοιου είδους προβλημάτων, εμφανίζονται δυνατότερα και πιο ανθεκτικά είπε ο Dreier. «Ξέρουν ότι τα μάτια του έθνους και της NASA και του Κογκρέσου είναι στραμμένα πάνω τους, οπότε πρέπει να αποδώσεις».
Η NASA πρόκειται να αποκαλύψει αυτό τον μήνα πως θα προχωρήσει με το Mars Return Sample. Όσο δύσκολο είναι να προχωρήσει η αποστολή, η NASA υποστηρίζει πως μπορεί ακόμα να συμβεί και ότι αξίζει να γίνει.
«Έχω πίστη στη NASA, στο JPL, σε όλους τους εμπλεκόμενους ότι θα μπορέσουν να παραδώσουν την αποστολή Mars Sample Return με την προσοχή και την τεχνική ακεραιότητα που απαιτεί; Απολύτως», δήλωσε ο Orlando Figueroa, πρόεδρος της ανεξάρτητης ομάδας ελέγχου της αποστολής και πρώην «Τσάρος του Άρη» της NASA.
«Θα απαιτήσει πολύ δύσκολες αποφάσεις και επίπεδα δέσμευσης, μεταξύ άλλων από το Κογκρέσο, τη NASA και τη διοίκηση, [και] αναγνώριση της σημασίας, όπως συνέβη με τον James Webb, για το τι σημαίνει αυτή η αποστολή για την επιστήμη του διαστήματος».
Πηγή: Techmaniacs
