Του δρος Απόστολου Κρητικόπουλου*
Όταν η μεγαλύτερή μας θυγατέρα με ρώτησε φέτος, που δίνει πανελλαδικές εξετάσεις, ποια είναι η γνώμη μου για την επιθυμία της να δηλώσει κάποιο μεταφραστικό τμήμα ώστε να σπουδάσει, απάντησε ο τεχνοκράτης μέσα μου. Της είπα ότι η εξέλιξη των υπολογιστών ουσιαστικά έχει υποκαταστήσει την ανάγκη για συμπολίτες μας μεταφραστές, αφού πλέον υπάρχουν ιδιαίτερα εξελιγμένες εφαρμογές οι οποίες μετατρέπουν οποιοδήποτε κείμενο σε κάθε άλλη γλώσσα. Σε πέντε έτη από τώρα, αφού αυτή η εξέλιξη είναι εκθετικά αυξητική, είναι απόλυτα σίγουρο ότι όλες οι μεταφράσεις θα γίνονται από μηχανές. Με άκουσε η κόρη μου και επέλεξε να στοχεύσει σε παιδαγωγικές σχολές, αντί για μεταφραστικές.
Πριν από λίγες ημέρες διαπίστωσα ότι άλλο ένα επάγγελμα κινδυνεύει να εξαφανιστεί από την εξέλιξη της τεχνολογίας: Αυτό του κινηματογραφιστή. Η πρωτοπόρος στον κόσμο εταιρία τεχνητής νοημοσύνης OpenAI παρουσίασε ένα πρωτότυπο μιας νέας υπηρεσίας, της Sora, όπου οποιοσδήποτε χρήστης μπορεί να περιγράψει μια κινηματογραφική σκηνή σε κείμενο. Το συγκεκριμένο εργαλείο προχωράει στην παραγωγή σε λίγα δευτερόλεπτα ενός βίντεο υψηλής ανάλυσης και ρεαλιστικής ακρίβειας βάσει της σκηνής που έχει ως δεδομένο. Δηλαδή, για να το περιγράψω με απλά λόγια: Δεν χρειάζεται συνεργείο, σκηνοθέτης, ηθοποιοί, παραγωγή και χρήματα για να γυριστεί οποιαδήποτε ταινία. Απλά ένας σεναριογράφος θα περιγράφει τις σκηνές στον υπολογιστή και σε ελάχιστο χρόνο θα βλέπει σε άκρως ρεαλιστικό βίντεο ό,τι είχε οραματιστεί!
Παρόλο που ένα κομμάτι του εαυτού μου είναι ενθουσιασμένο από τη θεαματική εξέλιξη της τεχνολογίας, δεν παύει να με κάνει ανήσυχο για τις κοινωνικές επιπτώσεις που θα έχουν τα τόσο θεαματικά και ριζοσπαστικά επιτεύγματα, τα οποία παρουσιάζονται πλέον με ολοένα και επιταχυνόμενα αυξητικό ρυθμό. Πόσο γρήγορα η κοινωνία μας θα αποδεχτεί την επέλαση της τεχνολογίας σε κάθε επαγγελματικό τομέα; Δεν είμαι κάποιου είδους λουδίτης, που να επιθυμώ το «σπάσιμο των μηχανών», όπως είχε γίνει τον 19ο αιώνα. Όποιος χαρακτηρίζει καθολικά τους συνανθρώπους του που εκφράζουν ανησυχία για την εξωφρενική πρόοδο της τεχνολογίας «οπισθοδρομικούς» προφανώς είναι εντελώς άσχετος με την επιτάχυνση των εξελίξεων. Στη λέξη «επιτάχυνση» πρέπει να εστιάσουμε. Πόσο μπορούμε να αντέξουμε ως κοινωνία τις αλλαγές που βιώνουμε λόγω της όλο και αυξανόμενης ταχύτητας των τεχνολογικών εξελίξεων; Πόσους επαγγελματικούς κλάδους αντέχουμε να χάνουμε ανά μία δεκαετία; Πέντε; Δέκα; Εκατό; Όλους; Δεν έχω απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα, απλά διαπιστώνω μια τάση η οποία θεωρώ ότι θα έχει σοβαρή κοινωνική επίδραση τα επόμενα άμεσα χρόνια.
*∆ιδάκτωρ Πληροφορικής (twitter: @kritikopoulos)
