Ενα πολύ γνωστό φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του άσθματος και των αλλεργιών σε παιδιά και ενήλικες κατηγορείται για σοβαρές παρενέργειες όσον αφορά τη λειτουργία του εγκεφάλου, που οδηγεί σε μείζονα ψυχιατρικά προβλήματα και αυτοκτονίες.
Ο Nicholas England από τη Βιρτζίνια των ΗΠΑ ήταν μόλις 22 χρονών όταν αυτοπυροβολήθηκε στο κεφάλι το 2017, λιγότερο από δύο εβδομάδες αφότου άρχισε να παίρνει ένα φάρμακο για τις αλλεργίες που έχει συνδεθεί επί χρόνια με καταθλιπτικά επεισόδια και αυτοκτονικές σκέψεις.
Οι γονείς του έχουν καταθέσει αγωγή εναντίον της Merck, της εταιρείας που ανέπτυξε το συγκεκριμένο φάρμακο, καθώς και κατά του κατασκευαστή του γενόσημου που έπαιρνε ο γιος τους, ο οποίος όπως υποστηρίζουν δεν είχε ιστορικό προβλημάτων ψυχικής υγείας.
Αυτή δεν είναι η πρώτη αγωγή κατά της Merck, η οποία φέρεται να συγκάλυψε τη συσχέτιση μεταξύ του φαρμάκου της για το άσθμα και των σοβαρών επιπτώσεων στην ψυχική υγεία όσων των καταναλώνουν. Από τότε που ο αμερικανικός κολοσσός κυκλοφόρησε τα χάπια το 1998, το φάρμακο φέρεται να έχει συνδεθεί με δεκάδες αυτοκτονίες, καθώς και περιστατικά κατάθλιψης και άγχους.
Η Merck, η οποία δεν αποκάλυψε δημοσίως τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει το συγκεκριμένο σκεύασμα στη ψυχική υγεία, διαφήμιζε το φάρμακο ως έναν ασφαλή τρόπο για να αναπνέουν καλύτερα τα ασθματικά παιδιά με ελάχιστες παρενέργειες στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλό τους, προσθέτοντας ότι αυτές ήταν «συνήθως ήπιες» και «παρόμοιες με εκείνες του placebo».
Ήταν μόλις το 2020 όταν ο FDA εξέδωσε μια πρώτη σοβαρή προειδοποίηση για το φάρμακο, προσθέτοντας την ένδειξη με το «μαύρο κουτί» στην ετικέτα του. Από το 1998 έως το 2019, ο FDA είχε λάβει 82 αναφορές για αυτοκτονίες ασθενών που το είχαν καταναλώσει – μεταξύ των οποίων και 17 παιδιά.
Πρόκειται για ένα από τα φάρμακα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στην ιστορία των ΗΠΑ και προσέφερε στη Merck έσοδα ύψους περίπου 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της εταιρείας. Από τότε που η πατέντα της για το φάρμακο έληξε το 2012, οι μεγαλύτεροι κατασκευαστές γενοσήμων έχουν πουλήσει εκατομμύρια συνταγές με την επιστημονική ονομασία του φαρμάκου, montelukast.
Οι περισσότερες αγωγές κατά της Merck βρίσκονται σε αρχικό στάδιο, αν κι η εταιρεία έχει σημειώσει ήδη κάποιες επιτυχίες νομικά χρησιμοποιώντας ένα «εργαλείο» – γνωστό κι ως προαίρεση – το οποίο υποστηρίζει ότι ομοσπονδιακά ρυθμιζόμενα προϊόντα ή υπηρεσίες, όπως ένα εγκεκριμένο από τον FDA φάρμακο, θα πρέπει να έχει ασυλία από αγωγές που υποστηρίζουν παραβιάσεις του πολιτειακού δικαίου.
