Στο συμπέρασμα ότι οι Έλληνες έχασαν τους τελευταίους 6 μήνες το 1/5 της αγοραστικής δύναμης τους καταλήγει νέα έρευνα του ΙΝΕ ΓΣΕΕ (του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ) επισημαίνοντας ότι η δρεπανηφόρα περίοδος για τα εισοδήματα των πολιτών ξεκίνησε πολύ πριν την καταδικαστέα εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και συγκεκριμένα από τον Αύγουστο του 2021! Υπό το δεδομένο αυτό, το μέτρο με το καλάθι του νοικοκυριού κρίνεται σαν ένα εκ των προτέρων φιάσκο.
Όπως αναφέρεται στην έρευνα που περιλαμβάνεται στο τελευταίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων του ΙΝΕ, «το κύμα ακρίβειας στην ενέργεια και στα βασικά προϊόντα επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στην αγοραστική δύναμη των μισθωτών και στο βιοτικό τους επίπεδο». Από τον Απρίλιο του 2022 και ύστερα, η απώλεια της αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα κυμαίνεται γύρω στο 19%. «Δεδομένου ότι το ύψος του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα είναι κάτω από το επίπεδο της αξιοπρεπούς διαβίωσης, γίνεται αντιληπτό ότι η ακρίβεια έχει συρρικνώσει το βιοτικό επίπεδο των μισθωτών και των οικογενειών τους.
Μάλιστα, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, η συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης των Ελλήνων πολιτών και δη των μισθωτών, ξεκίνησε από πέρυσι τον Αύγουστο, οπότε κατεγράφησαν απώλειες της τάξης του 4,5%. Τον Δεκέμβριο του 2021 και τον Ιανουάριο του 2022, πριν δηλαδή την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η απώλεια είχε φτάσει στα επίπεδα του 10,4% και 12,1%. Τον Φεβρουάριο είχε ανέλθει στο 14,1% και με την έναρξη του πολέμου πήρε περαιτέρω αύξηση.
Στην έρευνα επισημαίνεται, επίσης, ότι η Ελλάδα ακόμη και μετά τις κρατικές παρεμβάσεις (βλ. επιδόματα) συμπεριλαμβάνεται στις χώρες με τις πιο υψηλές τιμές ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Συγκεκριμένα, με βάση τους μηνιαίους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου ως ποσοστό του προσαρμοσμένου διαθέσιμου εισοδήματος για το πρώτο εξάμηνο του 2022, η χώρα μας καταλαμβάνει αντίστοιχα τη 2η και την 3η χειρότερη θέση μεταξύ των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης!
Τα χειρότερα είναι μπροστά…
«Η συγκριτικά μεγάλη αυτή επιβάρυνση από το κόστος της ενέργειας πραγματοποιείται σε μια περίοδο κατά την οποία η οικονομική κατάσταση μεγάλης μερίδας των νοικοκυριών στην Ελλάδα είναι ήδη πολύ δύσκολη» σημειώνεται στην έρευνα του ΙΝΕ ΓΣΕΕ τονίζοντας ότι «ειδικότερα, το 2020 η χώρα μας είχε το μεγαλύτερο ποσοστό νοικοκυριών στην ΕΕ με ληξιπρόθεσμες οφειλές ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, ενώ το 2021 είχε το υψηλότερο ποσοστό νοικοκυριών των οποίων διακόπηκε η παροχή ρεύματος και αερίου λόγω μη εξόφλησης λογαριασμών».
Δεδομένου, λοιπόν, ότι το κύμα ακρίβειας εντείνεται διαρκώς το 2022, η εκτίμησή του ΙΝΕ είναι ότι η κατάσταση όσον αφορά τις ληξιπρόθεσμες οφειλές και την αδυναμία εξόφλησης λογαριασμών είναι πιθανό να έχει επιδεινωθεί περαιτέρω. Γι’ αυτόν τον λόγο η εξασφάλιση ενέργειας για τα φτωχότερα νοικοκυριά, που αντιμετωπίζουν δυσκολία στην εξόφληση των αυξημένων λογαριασμών, κρίνεται απολύτως αναγκαία.
Άλλωστε, σύμφωνα με την έρευνα του ΙΝΕ, «οι παρεμβάσεις του κράτους στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος και η επιδότηση των λογαριασμών περιορίζουν, αλλά δεν αντιμετωπίζουν την κρίση κόστους ζωής. Το πρόβλημα στη χώρα μας εντοπίζεται στον συνδυασμό της πολύ υψηλής αρχικής τιμής της ενέργειας και στα χαμηλά εισοδήματα των νοικοκυριών, τα οποία βλέπουν την αγοραστική τους δύναμη και το βιοτικό τους επίπεδο να συρρικνώνονται διαρκώς. Ταυτόχρονα, οι επιχειρήσεις και ο παραγωγικός τομέας της χώρας έχει πολύ υψηλό ενεργειακό κόστος, το οποίο μετακυλίεται στις τιμές και στους καταναλωτές, επηρεάζοντας οριζόντια την πληθωριστική έξαρση στην οικονομία και βέβαια την ανταγωνιστικότητά της και την κοινωνική συνοχή».
