Ως ψευδαίσθηση χαρακτηρίζει η ΓΣΕΒΕΕ (Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας) το «καλάθι των 50 προϊόντων» που ανακοίνωσε πρόσφατα ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης.
Υπενθυμίζεται ότι το εν λόγω «καλάθι» έρχεται με χαρακτηριστική καθυστέρηση, δίχως συγκεκριμένες δεσμεύσεις και χωρίς να αντιμετωπίζει τον πυρήνα του προβλήματος, δηλαδή της ακρίβειας και του πληθωρισμού που φέρνουν σε απόγνωση νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Μεταξύ άλλων, η ΓΣΕΒΕΕ εκτιμά πως το μέτρο αυτό δεν θα έχει κανένα αποτέλεσμα αλλά πως έγινε για τη δημιουργία εντυπώσεων, καθώς «θέλει να προβάλει ότι η κυβέρνηση δε στέκεται αμήχανη και παρεμβαίνει στην αγορά».
Αποδομώντας το «καλάθι» του Υπουργείου, η Συνομοσπονδία επισημαίνει ότι το μέτρο δεν προβλέπει απαγόρευση αυξήσεων, αλλά παρακολούθηση των τιμών, μετατοπίζοντας παράλληλα την αγοραστική κίνηση προς τις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ. Στο πλαίσιο αυτό υπογραμμίζει πως ποτέ δεν απέδωσαν ανάλογα παρατηρητήρια έχουν εφαρμοστεί σε άλλα προϊόντα και αγορές.
Επίσης, η ΓΣΕΒΕΕ τονίζει πως σε κάθε περίπτωση θα υπάρξουν μεγαλύτερες αυξήσεις σε συμπληρωματικά ή υποκατάστατα προϊόντα που δεν έχουν τύχει επιλογής, ενώ ξεκαθαρίζει πως «για να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια πρέπει να τιθασευτούν οι τιμές που επιβάλει το ολιγοπώλιο της ενέργειας».
Υπενθυμίζεται ότι τουλάχιστον με επιφύλαξη αντιμετωπίζει ο εμπορικός κόσμος το «καλάθι των 50 προϊόντων». Μεταξύ άλλων, το ΙΚΝΑ χαρακτήρισε την κυβερνητική κίνηση ως «επικοινωνιακό τέχνασμα» και κατήγγειλε φαινόμενα αισχροκέρδειας, ενώ το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθήνας βλέπει ολιγοπώλιο στον κλάδο των σουπερμάρκετ και χαρακτηρίζει το μέτρο θετικό αλλά μη επαρκές.
Η ανακοίνωση του ΓΣΕΒΕΕ
Η πρωτοβουλία του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων να διαμορφώσει ένα «καλάθι του νοικοκυριού» αποτελούμενο από 31 κατηγορίες 50 βασικών προϊόντων ευρείας κατανάλωσης στα οποία οι αυξήσεις θα είναι μηδενικές ή πολύ μικρές, δεν ανταποκρίνεται στην αγανάκτηση που έχει προκαλέσει το κύμα ακρίβειας.
Υπενθυμίζουμε ότι ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή τον Σεπτέμβριο του 2022 αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 12%! Οι μεγαλύτερες αυξήσεις προήλθαν από την στέγαση (35,4%) όπου συμπεριλαμβάνονται ηλεκτρισμός και φυσικό αέριο και τις μεταφορές (14,2%). Η πρωτογενής αιτία της ακρίβειας είναι η ενέργεια. Οι αυξήσεις στο ηλεκτρικό προκαλούν αλλεπάλληλα κύματα ανατιμήσεων σε όλο το εύρος της οικονομίας. Επομένως, για να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια πρέπει να τιθασευτούν οι τιμές που επιβάλει το ολιγοπώλιο της ενέργειας. Όσο η κυβέρνηση αφήνει ανεξέλεγκτους τους παρόχους ενέργειας, όπως συμβαίνει εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο, η ακρίβεια και ο πληθωρισμός θα καλπάζουν.
Το «καλάθι της νοικοκυριού» είναι μάχη εντυπώσεων που θέλει να προβάλει ότι η κυβέρνηση δε στέκεται αμήχανη και παρεμβαίνει στην αγορά. Δεν θα έχει όμως κανένα αποτέλεσμα γιατί ακόμη κι αν δεν γίνουν αυξήσεις σε εκείνα τα προϊόντα που θα τελούν υπό επιτήρηση, θα γίνουν μεγαλύτερες αυξήσεις σε συμπληρωματικά ή υποκατάστατα προϊόντα. Προϊόντα για τα οποία δεν αξιολογείται η προστιθέμενη αξία τους για την ελληνική παραγωγή και οικονομία.
Σε κάθε περίπτωση το μέτρο δεν προβλέπει απαγόρευση αυξήσεων, αλλά παρακολούθηση των τιμών, μετατοπίζοντας παράλληλα την αγοραστική κίνηση προς τις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ.
Κι ο οικογενειάρχης ή ο εστιάτορας τι πρέπει να κάνει; Να ψάχνει κάθε εβδομάδα την αντίστοιχη λίστα της προηγούμενης εβδομάδας για να συγκρίνει τις τιμές στα μακαρόνια Νο 6 ή στο μακρύκοκκο ρύζι Καρολίνας; Και όλη αυτή η «έρευνα αγοράς» να γίνεται σαν να μην εκτινάσσονται οι λογαριασμοί ενέργειας, οι τιμές των καυσίμων και τα ενοίκια στα ύψη; Σαν να μην συρρικνώνεται το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών-καταναλωτών;
Να θυμίσουμε επίσης ότι ανάλογα παρατηρητήρια έχουν εφαρμοστεί και σε άλλα προϊόντα και αγορές, με στόχο την δυνατότητα επιλογής των καταναλωτών: από πετρελαιοειδή μέχρι λαϊκές αγορές. Ποτέ δεν απέδωσαν. Γιατί να αποδώσουν τώρα;
Αντί για όαση στην έρημο της ακρίβειας, το καλάθι του νοικοκυριού καταλήγει να είναι απλά και μόνο μία ψευδαίσθηση.