Το ύψος των τιμών παραμένει σε δυσθεώρητα επίπεδα και απειλεί να εκτροχιάσει άμεσα τους σχεδιασμούς του οικονομικού επιτελείου
«Ηλεκτροσόκ» προκαλεί η νέα έκρηξη των χονδρικών τιμών στο ρεύμα και το φυσικό αέριο, με φόντο τη μείωση των ροών από τη Ρωσία μέσω του αγωγού Nord Stream. Αποτέλεσμα της αβεβαιότητας που επικρατεί είναι η εκτόξευση της χονδρικής τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας μέσα στην περασμένη εβδομάδα σε νέο ιστορικό ρεκόρ πάνω και από τα 470 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ η τιμή του φυσικού αερίου έσπασε ακόμα και το όριο των 200 ευρώ τη μεγαβατώρα.
Παρά μια μικρή αποκλιμάκωση που παρατηρήθηκε τις τελευταίες ημέρες της εβδομάδας, το ύψος των τιμών παραμένει σε δυσθεώρητα επίπεδα και απειλεί να εκτροχιάσει άμεσα τους σχεδιασμούς του οικονομικού επιτελείου, με δεδομένο ότι οι υπολογισμοί του υπουργείου Οικονομικών έχουν ως τιμή βάσης επίπεδα χαμηλότερα κατά σχεδόν… 50%!
Συγκεκριμένα, το οικονομικό επιτελείο έχει σχεδιάσει τα μέτρα στήριξης έως το τέλος του έτους με βάση τις εξής τιμές:
- τα 225 ευρώ τη μεγαβατώρα για το ηλεκτρικό ρεύμα και
- τα 100 ευρώ τη μεγαβατώρα για το φυσικό αέριο, δηλαδή σχεδόν στο μισό από τις σημερινές τιμές.
Με αυτά τα δεδομένα, είναι ορατός ο κίνδυνος να εκτροχιαστεί πλήρως ο κυβερνητικός σχεδιασμός για το ερχόμενο φθινόπωρο, υπό τη σκιά της ενεργειακής κρίσης, η οποία ουδείς γνωρίζει πόσο θα επηρεάσει τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
Το έλλειμμα
Στο οικονομικό επιτελείο έχει σημάνει «κόκκινος συναγερμός», καθώς, εφόσον συνεχιστεί αυτή η εκτόξευση των τιμών, από τον Σεπτέμβριο θα πρέπει να δεσμευτούν τεράστια κονδύλια από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, κάτι που θα βγάλει εκτός στόχων το φετινό έλλειμμα, το οποίο έχει τοποθετηθεί στο επίπεδο του 2% του ΑΕΠ, όταν ο αρχικός πήχης είχε τεθεί στο 1,4% του ΑΕΠ.
Είναι χαρακτηριστικό, άλλωστε, ότι από το «πακέτο» Αυγούστου που ανακοινώθηκε προ ημερών για τους λογαριασμούς του ρεύματος, ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ, το οικονομικό επιτελείο δεν έχει υπολογίσει με ακρίβεια ακόμα τα χρήματα που απαιτούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
Παρά το γεγονός ότι η Κομισιόν έχει ανακοινώσει επέκταση της ρήτρας διαφυγής, δηλαδή τη μη τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων και για το 2023, η Αθήνα έχει ανακοινώσει την επιστροφή σε πρωτογενή πλεονάσματα από το ερχόμενο έτος, καθώς επιθυμεί οι οίκοι αξιολόγησης να αναβαθμίσουν τη χώρα σε επενδυτική βαθμίδα.
Αβεβαιότητα
Μέσα σε αυτό το κλίμα, είναι ορατός ο κίνδυνος αυτή η εξέλιξη να βάλει στο… συρτάρι μια σειρά από μέτρα στήριξης που σχεδιάζονται για το ερχόμενο φθινόπωρο. Κι αυτό, παρά τα υπερέσοδα που αποτυπώνονται στα φορολογικά έσοδα, αλλά και στις αυξημένες εισπράξεις που αναμένονται από τον τουρισμό, που εκτιμάται ότι θα σπάσουν ακόμα και το ρεκόρ του 2019.
Η «δεξαμενή» εσόδων ανοίγει μεν το «παράθυρο» για την ύπαρξη δημοσιονομικού χώρου, ωστόσο υπάρχει μια ισχυρή αβεβαιότητα για το αν τα κονδύλια θα μπορέσουν να διατεθούν σε νέα μέτρα στήριξης ή θα οδηγηθούν στην κάλυψη των τεράστιων αναγκών για τις επιδοτήσεις στο ρεύμα.
Αξίζει να επισημανθεί πως το οικονομικό επιτελείο έχει προϋπολογίσει την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα από τις αρχές του 2023, ενώ το μέτρο θα επεκταθεί και στον δημόσιο τομέα και στους συνταξιούχους, μια παρέμβαση που κοστίζει στα κρατικά ταμεία πάνω από 1,2 δισ. ευρώ, ενώ για το ερχόμενο έτος έχει δεσμευτεί πως θα μονιμοποιηθεί η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες.
Ασκήσεις επί χάρτου για νέο πακέτο στήριξης
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης πραγματοποιεί καθημερινά ασκήσεις επί χάρτου για το νέο πακέτο στήριξης κατά της ακρίβειας, ενώ ψηλά στη λίστα φαίνεται πως βρίσκονται τουλάχιστον τέσσερις νέες παρεμβάσεις:
1. Το νέο επίδομα βενζίνης Fuel Pass 3, που θα καλύψει την περίοδο Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου 2022. Υπενθυμίζεται πως η τρέχουσα επιδότηση θα λήξει στο τέλος Σεπτεμβρίου, ενώ το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι οι τιμές των καυσίμων δεν θα αποκλιμακωθούν άμεσα και κυρίως έως το τέλος του τρέχοντος έτους, παρά το γεγονός ότι η μέση τιμή πανελλαδικά έχει υποχωρήσει από τα 2,3-2,4 ευρώ το λίτρο στην περιοχή των 2,16 ευρώ.
2. Μια νέα «επιταγή ακρίβειας» προς τα ευάλωτα νοικοκυριά, όπως εκείνη που είχε διανεμηθεί τη Μεγάλη Εβδομάδα, προκειμένου να λάβουν μια έκτακτη ενίσχυση της τάξεως των 200 ευρώ ώστε να ανακουφιστούν όσοι εξακολουθούν να δέχονται ανατιμητικές πιέσεις. Θα πρέπει να σημειωθεί πως έχει υπολογιστεί ότι το 35% των μηνιαίων δαπανών των πιο φτωχών νοικοκυριών απορροφάται ανελαστικά από αγορές ειδών διατροφής.
3. Αυξημένο επίδομα θέρμανσης τη φετινή χειμερινή περίοδο, καθώς οι πρατηριούχοι εκτιμούν πως, με βάση τις σημερινές τιμές, το πετρέλαιο θέρμανσης θα κοστίζει πάνω από 1,5 ευρώ το λίτρο.
4. Μια παρέμβαση στον ΦΠΑ συγκεκριμένων τροφίμων για πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα. Πρόκειται για μια παρέμβαση που βρίσκεται στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου από τις αρχές του 2022, ωστόσο ουδέποτε υλοποιήθηκε, λόγω του αυξημένου δημοσιονομικού κόστους.
