Παρ’ ότι ο πραγματικός πόλεμος μαίνεται σε όλο το «ουκρανικό μέτωπο», από τον βορρά της χώρας μέχρι τον νότο, ο πόλεμος της προπαγάνδας εδώ και καιρό εστιάζει στη Μαριούπολη και στους παγιδευμένους Ουκρανούς της οργάνωσης, «Αζόφ», στα υπόγεια του εργοστασίου, «Αζοφστάλ». Ωστόσο, πάνω σε πτώματα δίνουν και παίρνουν τα πολιτικά παιχνίδια Μόσχας, Κιέβου και Δύσης
Φωνές από τα υπόγεια του «Αζοφστάλ», ακούστηκαν τις τελευταίες ημέρες. Ίσως οι τελευταίες εκκλήσεις των εναπομεινάντων, παγιδευμένων Ουκρανών της ακραίας εθνικιστικής οργάνωσης, «Αζόφ». Πιθανώς, είναι το κρέας για τα κανόνια στην υπηρεσία της ματωμένης κρεατομηχανής της προπαγάνδας του πολέμου.
Αυτό που αποκρύφτηκε από τα -εν πολλοίς, ευρισκόμενα στην… κοσμάρα τους- ελληνικά ΜΜΕ, είναι ότι η μάχη της Μαριούπολης είχε ουσιαστικά τελειώσει ήδη από τον Απρίλιο. Τώρα, στην Ουκρανία αποκαλύπτεται ότι η πόλη με τον μεγάλο ελληνικό πληθυσμό είχε καταληφθεί από τους Ρώσους, μετά από σκληρές μάχες, με αποτέλεσμα την ισοπέδωση τεράστιου τμήματός της, όταν αιχμαλωτίστηκαν ή και παραδόθηκαν οι τακτικές δυνάμεις του ουκρανικού στρατού και ειδικότερα ο 36ος σχηματισμός πεζοναυτών.
Η παραδοχή αυτή έγινε τις τελευταίες ημέρες, αφότου οι Ρώσοι παρουσίασαν δημόσια τους δύο επικεφαλής της δύναμης των Ουκρανών πεζοναυτών, Μπαρανιούκ και Κορμιακόφ. Η δύναμη αυτή αιχμαλωτίστηκε στην προσπάθειά της να βγει από την περικύκλωση του άλλου εργοστασίου στη Μαριούπολη, «Ιλίτς».
Αμέσως μετά την εμφάνιση των διοικητή και υποδιοικητή της δύναμης των πεζοναυτών, οι «εκπρόσωποι» της οργάνωσης, «Αζόφ», από τα υπόγεια του εργοστασίου, «Αζοφστάλ» που είναι παγιδευμένοι, έσπευσαν να δώσουν διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου (!). Εύλογα, βέβαια, αναρωτιέται κανείς πως είναι δυνατόν να γίνεται κάτι τέτοιο σε συνθήκες… θανατικού. Είναι οι νέοι «κανόνες» των σύγχρονων πολέμων. Επικοινωνία και μακελειό στα πεδία των μαχών πάνε μαζί.
«Αζόφ» εναντίον Κιέβου
Τι είπαν, λοιπόν, οι «εκπρόσωποι» της «Αζόφ»; Επέρριψαν τις ευθύνες σε κάποιους… υψηλούς κύκλους στο Κίεβο ότι «πούλησαν» στρατιωτικά τη Μαριούπολη, τόσο κατά το διάστημα της ρωσικής εισβολής, όσο και συνολικότερα από το 2014 και μετά.
Επίσης, έριξαν τις ευθύνες στους διοικητές της δύναμης των πεζοναυτών, λέγοντας ότι αυτοί αποχώρησαν από τις θέσεις τους, και έτσι έδωσαν τη δυνατότητα στα ρωσικά στρατεύματα να προωθηθούν.
Ακόμα, αφήνοντας σαφείς υπόνοιες περί «ξεπουλήματος», ανέφεραν ότι οι ρωσικές δυνάμεις που ξεκίνησαν την επίθεση από την Κριμαία προς τη νοτιοανατολική Ουκρανία (Μαριούπολη) και προς νοτιο-δυτική Ουκρανία, ουσιαστικά έκαναν περίπατο, χωρίς να συναντήσουν καμία αντίσταση.
Αντίθετα, οι δύο επικεφαλής της 36ης δύναμης των πεζοναυτών ανέφεραν ότι ήταν η «Αζόφ» που τους «πούλησε», και αποχωρώντας από τις θέσεις που έπρεπε να κρατήσει, άφησε ακάλυπτα τα νώτα τους. Έτσι, επειδή οι πεζοναύτες ξέμειναν από πυρομαχικά, αποφάσισαν να διαφύγουν του ρωσικού κλοιού. Ωστόσο, δεν τα κατάφεραν και αιχμαλωτίστηκαν ή παραδόθηκαν.
Οι ίδιοι υποστήριξαν, μάλιστα, ότι τα όπλα που εστάλησαν από τη Δύση ελάχιστα βοήθησαν τις ουκρανικές ΕΔ, ενώ σε πολλές περιπτώσεις αποδείχτηκαν προβληματικά (ένα στα τέσσερα αντιαρματικά, Javelin, ήταν λειτουργικό, είπαν).
Βέβαια, τα παραπάνω ελέγχονται ως προς την ακρίβειά τους, δεδομένου ότι οι δύο Ουκρανοί αξιωματικοί προβαίνουν σε αυτές τις δηλώσεις ενώ είναι αιχμάλωτοι.
Όλα αυτά, όμως, αφήνουν σαφώς την εντύπωση ότι κάθε άλλο παρά ρόδινη είναι η κατάσταση στις Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας. Αντίθετα με το προπαγανδιστικό αφήγημα του Κιέβου, το οποίο σιγοντάρει συστηματικά και η Δύση, οι Ουκρανοί έχουν σοβαρότατες απώλειες.
Και εάν έως τώρα η ρωσική εισβολή και τα σχέδια της Μόσχας δεν είχαν την επιτυχία που θεωρούσε το Κρεμλίνο ότι θα είχε, αυτό μάλλον οφείλεται στην υπερεκτίμηση της ισχύος των ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων -κάτι που διαφήμιζε η Μόσχα και υπερθεμάτιζε η Δύση- παρά στις ικανότητες των ουκρανικών ΕΔ. Κάτι πάντως, που δεν σημαίνει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις δεν υπήρξε επιτυχής αντίσταση εκ μέρους ουκρανικών στρατιωτικών σχηματισμών.
Πόλεμος στην Ουκρανία-Μαριούπολη: Από το «σύνδρομο Τσουσίμα» στην παρέλαση στις 9 Μάη
«Ηρωοποίηση»
Ακριβώς, λοιπόν, σε αυτό το σημείο αρχίζει ο πολιτικός προπαγανδιστικός «κανιβαλισμός» των εγκλωβισμένων της οργάνωσης, «Αζόφ», στα υπόγεια του εργοστασίου, «Αζοφστάλ».
Ο Ουκρανός πρόεδρος γνώριζε, προφανώς πολύ καλά, ότι ήδη τον Απρίλιο είχε χαθεί η μάχη της Μαριούπολης. Και ότι οι βασικές δυνάμεις που υπερασπίζονταν την πόλη, οι πεζοναύτες και άλλες μονάδες των τακτικών ουκρανικών ΕΔ, ήταν σε άκρως προβληματική κατάσταση. Πόσο μάλλον, ήξερε ότι η Μόσχα θα εκμεταλλευτεί στο έπακρο τις εικόνες των Ουκρανών που παραδίδονταν και αιχμαλωτίζονταν από τους Ρώσους.
Έτσι, το προπαγανδιστικό αφήγημα του Κιέβου άλλαξε. Δεν υπήρχαν πλέον επευφημίες για την αντίσταση συνολικά των ουκρανικών δυνάμεων στη Μαριούπολη. Στόχος τώρα ήταν η «ηρωοποίηση» της οργάνωσης «Αζόφ». Γι’ αυτό και η επιμονή του Ουκρανού προέδρου, Βολοντιμίρ Ζελένσκι, να υπογραμμίζει μιλώντας στα διάφορα Κοινοβούλια ανά τον κόσμο ότι τα μέλη και στελέχη της οργάνωσης δεν είναι φιλο-ναζί, αλλά εθνικιστές που μάχονται επάξια τους Ρώσους και είναι ενταγμένα στους κόλπους των τακτικών ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Όπως και να’ χει, είναι πολύ αμφίβολο κατά πόσον υπήρξε πράγματι «αφομοίωση» της «Αζόφ» από τις τακτικές ουκρανικές ΕΔ. Από τις ανακρίσεις-δηλώσεις των Ουκρανών στρατιωτικών που αιχμαλωτίστηκαν από τους Ρώσους προκύπτει το αντίθετο. Ωστόσο, ουδείς μπορεί να αγνοήσει ότι το αφήγημα αυτό εξυπηρετεί τη ρωσική προπαγάνδα, και γι’ αυτό αντιμετωπίζεται με επιφυλάξεις.
Ο «Έλληνας Μιχαήλ»
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η διαδικτυακή εμφάνιση στην ελληνική Βουλή του «Έλληνα Μιχαήλ» της «Αζόφ» από τη Μαριούπολη.
Στην προκειμένη, βέβαια, εκτός των παραπάνω, επρόκειτο για μια επικοινωνιακή προσπάθεια ταύτισης του Ελληνισμού της Μαριούπολης με την οργάνωση, «Αζόφ». Ατυχής και επικίνδυνη. Διότι και από την άλλη μεριά, τη ρωσική και των αυτονομιστών, μάχονται πολλοί Έλληνες ομογενείς. Ωστόσο, ο Ελληνισμός της ευρύτερης περιοχής δεν μπορεί και δεν πρέπει να ταυτίζεται ούτε με τη μια ούτε με την άλλη πλευρά.
Ακριβώς επειδή ο Ελληνισμός στην περιοχή βρίσκεται ανάμεσα σε γεωπολιτικές και εθνικιστικές μυλόπετρες, η Βουλή και το υπουργείο Εξωτερικών έπρεπε να είναι δύο φορές προσεκτικοί ως προς την επιλογή των προσώπων που θα μιλούσαν διαδικτυακά στο Κοινοβούλιο και να μην κατέβαζαν αμάσητες τις μεθοδεύσεις των διαφόρων ελληνο-ουκρανικών εξωθεσμικών κύκλων στο Κίεβο.
Παράλληλα, ο Ζελένσκι για τις δικές τους εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες, επιχειρούσε το «ξέπλυμα» της σαφώς ακραίας εθνικιστικής οργάνωσης, η οποία μέχρι προ ετών δεν έκρυβε τη συμπάθειά της στον Χίτλερ και στα ναζιστικά σύμβολα. Ακόμα και τώρα το βασικό σήμα της παραπέμπει σε ναζιστικό σύμβολο (φωτογραφία από τραυματία της «Αζόφ» στα υπόγεια του «Αζοφστάλ»).
Βέβαια, και η ρωσική προπαγανδιστική τακτική να ταυτίζει κάθε Ουκρανό εθνικιστική και πατριώτη με τους νεοναζί είναι επίσης εκ του πονηρού. Ιστορικά, είναι γνωστό ότι ένα σημαντικό μέρος του σκληρού ουκρανικού εθνικιστικού κινήματος, κατά τη διάρκεια της κατοχής της Ουκρανίας, ταυτίστηκε με τις δυνάμεις των ναζί. Εξίσου δεδομένο είναι, όμως, ότι ένα επίσης μεγάλο κομμάτι τους διαφώνησε με αυτή την τάση στην ηγεσία των εθνικιστικών κύκλων της εποχής. Πρόκειται για ένα προπαγανδιστικό αφήγημα αποκλειστικά και μόνο για να δικαιολογήσει την εισβολή.
Εσωτερικό ρήγμα
Όπως, λοιπόν, προκύπτει από τα γεγονότα στη Μαριούπολη, όπου άλλα λένε οι αιχμάλωτοι αξιωματικοί των τακτικών ουκρανικών δυνάμεων και άλλα λένε οι «εκπρόσωποι» της «Αζόφ», φαίνεται ότι ο Ζελένσκι απέκτησε ένα ακόμα πρόβλημα. Κι αυτό, διότι, εμμέσως πλην σαφώς, η «Αζόφ» κατηγορεί το Κίεβο ότι την «πούλησε».
Να σημειωθεί ότι μονάδες της «Αζόφ» δεν μάχονται μόνο στη Μαριούπολη, αλλά διαθέτουν δυνάμεις σε αρκετά μέτωπα της Ουκρανίας. Εκτιμάται ότι και μόνο η υποψία ότι το Κίεβο «πούλησε» την «Αζόφ» στη Μαριούπολη μπορεί να προκαλέσει την εναντίωση των δυνάμεων της ακραίας εθνικιστικής οργάνωσης προς το Κίεβο.
Ως εκ τούτου, το προπαγανδιστικό επιτελείο του Ζελένσκι επέλεξε τον δρόμο της «ηρωοποίησης» της «Αζόφ». Εάν, μάλιστα, πεθάνουν στα υπόγεια του εργοστασίου, «Αζοφστάλ», θα είναι ένας μπελάς λιγότερος για το Κίεβο, όπως εκτιμά μερίδα αναλυτών.
Το «όπλο» των αμάχων
Ακριβώς σε αυτό το σημείο έρχεται να «κουμπώσει» το παιχνίδι του ροκανίσματος χρόνου με τους αμάχους στα υπόγεια του «Αζοφστάλ».
Είναι εμφανές ότι τις τελευταίες εβδομάδες οι «έγκλειστοι» της «Αζόφ» στο εργοστάσιο, όπως είναι φυσικό, προσπαθούν να κερδίσουν χρόνο ούτως ώστε είτε κάποιοι να καταφέρουν να βγουν από το ρωσικό κλοιό μαζί με τους αμάχους, είτε, εάν σταθεί δυνατόν, να καταφέρουν οργανωμένα να διαφύγουν από την περικύκλωση.
Μέχρι τώρα, κάποιες προσπάθειες που έγιναν για τον απεγκλωβισμό μελών της «Αζόφ» -και, κατά τους ρωσικούς ισχυρισμούς, ξένων στρατιωτικών «εμπειρογνωμόνων- είχαν μικρή επιτυχία ή απέτυχαν. Η περιοχή γύρω από το «Αζοφστάλ» είναι ερμητικά αποκλεισμένη.
Εσχάτως, πάντως, εμφανίστηκε το εξής οξύμωρο: Από τη μια μεριά η αρμόδια Ουκρανή υπουργός να δηλώνει ότι σχεδόν όλοι οι άμαχοι βγήκαν από το εργοστάσιο μέσω των «ανθρωπιστικών διαδρόμων» που συμφωνήθηκαν με τους Ρώσους, και από την άλλη πρόσωπα του περιβάλλοντος Ζελένσκι να την επικρίνουν και να λέγουν ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Ουσιαστικά, η δήλωση της Ουκρανής υπουργού ερμηνεύτηκε ως το «επίσημο ξεπούλημα» των Αζοφιτών.
Όπως και να’ χει, είναι εμφανές ότι, με επίκεντρο τη Μαριούπολη, εδώ και καιρό βρίσκεται σε εξέλιξη ένα μεγάλο παζάρι ανάμεσα στο Κίεβο, τη Μόσχα και Δύση. Άγνωστο είναι, επίσης, εάν στα υπόγεια του εργοστασίου βρίσκονται Δυτικοί αξιωματικοί, όπως ισχυρίζονται -χωρίς όμως να έχουν έως τώρα παρουσιάσει ισχυρές ενδείξεις- οι Ρώσοι.
Ο Πούτιν, βέβαια, πολύ θα ήθελε να παρουσιάσει τα μέλη και στελέχη της «Αζόφ» αιχμαλώτους, ενώπιον των ρωσικών δικαστηρίων, προκειμένου να δικαιολογήσει την «αποναζιστικοποίηση» την οποία ευαγγελίζεται στην Ουκρανία. Από την άλλη, ενδεχομένως, ο Ζελένσκι ή άλλοι κύκλοι στο Κίεβο να θέλουν τα μέλη της «Αζόφ» στη Μαριούπολη νεκρούς. Εξάλλου, ήδη η «Αζόφ» καταγγέλλει κύκλους του Κιέβου ότι την «πούλησαν» στη Μαριούπολη, και αφήνει να εννοηθεί ότι σε καιρό πολέμου αυτό ισοδυναμεί με «προδοσία»!
