Μπροστά στο ΑΙ άβαταρ της «αρχαιοελληνίδας» Ζωής Κωνσταντοπούλου ο Διαμαντής Καραναστάσης στέκει αμήχανος, μάλλον συγκινημένος. «Ο πολιτισμός είναι ο ακράδαντος λόγος που με έβαλα στη Βουλή», λέει. Τονίζει το «με έβαλα», όπως θα κάνει ξανά, λίγες ημέρες μετά, όταν θα ανακοινώσει την παραίτησή του από βουλευτής.
Το «όπως με έβαλα, έτσι και με βγάζω» από τη Βουλή ενδεχομένως να ηχούσε κάπως προκλητικό ή παράδοξο, αν δεν ήταν γνωστή η αναδιάταξη των ψηφοδελτίων της Πλεύσης διά χειρός Ζωής ανάμεσα στις δύο εκλογές του 2023. Τότε η πρώην πρόεδρος της Βουλής επέλεξε να «κόψει» κάποιους πολιτευτές του κόμματος για να ορίσει η ίδια τη σειρά εκλογής ώστε να περιστοιχίζεται από μια κοινοβουλευτική ομάδα έμπιστων. Σήμερα, ο «ιθύνων νους», ο «στρατηγός», ο «πρωτοπόρος» –λόγια της κ. Κωνσταντοπούλου– αποχωρεί από τη «γέφυρα» του καραβιού της Πλεύσης.
Η Κωνσταντοπούλου δεν πτοείται, παραδέχονται εχθροί και φίλοι. Ακόμη και ο αποχαιρετισμός στον Διαμαντή Καραναστάση εκπέμπει μια –σχεδόν μελοδραματική– εσάνς μεγαλείου. Η εκδήλωση των εικονικών εαυτών της –μεταμορφώθηκε από ψαράς έως και στρατιώτης στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο– είναι μια «τομή στα πολιτικά χρονικά», τονίζει. «Γράφτηκε ιστορία», συμπληρώνει. Ο Καραναστάσης ήταν το «μυαλό» και ο σκηνοθέτης πίσω από την εν λόγω εκδήλωση στην Τεχνόπολη, στο φινάλε της οποίας η Ζωή τον κάλεσε να ανέβει στο βήμα, μαζί με το κοινό για μια τελευταία ομαδική αγκαλιά.
Απήχηση στους νέους – H Πλεύση έχει ευρύτερη απήχηση πέρα από έναν παραταξιακό χώρο, επισημαίνει ο γενικός διευθυντής της Pulse Γιώργος Αράπογλου, σημειώνοντας ότι διατηρεί δυνάμεις σε νεανικά ακροατήρια, κυρίως σε νέες γυναίκες.
Κρίνοντας από τις εικόνες της λάιβ μετάδοσης, ο Διαμαντής δεν ακολούθησε το κάλεσμα. Η πρόεδρος, όμως, ήταν έτσι κι αλλιώς ενθουσιασμένη με το κάδρο που διαμορφωνόταν: μερικές δεκάδες στελέχη και βουλευτές και μερικές ψηφιακές Ζωές στο φόντο. Εκείνος, ίσως, να ατένιζε από τα ορεινά το πολιτικό magnum opus του, έχοντας ήδη αποφασίσει ότι θα είναι και το κύκνειο άσμα του ως βουλευτή.
Η υπόσχεση
Ο Καραναστάσης είχε εξομολογηθεί ότι κάποτε, άρτι αφιχθείς στην πρωτεύουσα από τη Λάρισα, είχε ατενίσει την Αθήνα από τον Λυκαβηττό υποσχόμενος στον εαυτό του πως «θα την καταφέρει». Πολιτικά –αν μη τι άλλο– κατάφερε κάτι για το οποίο κάποιοι δίνουν μάχη για όλη τους τη ζωή. Βρέθηκε στα έδρανα της Βουλής ή μάλλον «αυτοτοποθετήθηκε», κρίνοντας από όσα έγραψε και είπε τις προηγούμενες ημέρες. «Η Ζωή ξέρει», ανέφερε συνωμοτικά στην Τεχνόπολη. Κοινοβουλευτικά οι περισσότεροι θα θυμούνται την κόντρα του με τον Μακάριο Λαζαρίδη της Ν.Δ. το περασμένο καλοκαίρι. Η αφορμή, μάλλον, ασήμαντη, αλλά οι χαρακτηρισμοί βαρύτατοι. «Κατάντια», «ακαθαρσίες» από την πλευρά του Καραναστάση, υπονοούμενα από την πλευρά του Λαζαρίδη.
Το αφήγημα μιας βρωμιάς που απειλεί τη δική του καθαρότητα, ήταν και η μόνη (μη) εξήγηση που έδωσε στο μακροσκελές κείμενο της παραίτησής του, το οποίο έφερε τον ενδεικτικό τίτλο «Σαν το γάλα μες στις μύγες». Πριν από εννέα χρόνια, κάποιοι μετανιωμένοι πρωτεργάτες της Πλεύσης πριν αποχωρήσουν άρον άρον από το κόμμα, θα απέδιδαν στον Καραναστάση αντίστοιχες «εμμονές»: συνωμοσίες παντού, «βαλτοί» που «τα παίρνουν», αυτοθυματοποίηση. Τότε ήταν ακόμη νωπή η εμπειρία του 2015 και τμήμα των απογοητευμένων ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ αναζητούσε νέο λιμάνι στη δυναμική Ζωή της υψωμένης γροθιάς έξω από τη Βουλή. Το πλοίο, όμως, αποκτούσε πια και έναν καλλιτέχνη «καπετάνιο», άκρως επιδραστικό στην επικεφαλής – ίσως και στη μορφή, στις προτεραιότητες, στις δημόσιες σχέσεις του κόμματος.
Πώς βλέπουν τον Τσίπρα – Σύμφωνα με τις μετρήσεις του Οκτωβρίου, μόλις 11% των ψηφοφόρων της Πλεύσης εκφράζονται θετικά για ένα κόμμα Τσίπρα, ενώ ένα
15% παρακολουθεί με ενδιαφέρον τα βήματα του πρώην πρωθυπουργού.
Στην Τεχνόπολη, ο Καραναστάσης εμφανίστηκε με μια μπλούζα των Foo Fighters. Εμπνευση για την ονοματοδοσία του ροκ συγκροτήματος ήταν ορισμένα μυστηριώδη, απροσδιόριστα εναέρια αντικείμενα που διέκριναν οι πιλότοι στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σαν ανεξήγητο foo fighter μοιάζει και το τέλος του κύκλου του ηθοποιού με τα της Βουλής, μέσω ενός αυτοεγκωμιαστικού κειμένου –στη λογική τού «η φωνή του αληθινού ανθρώπου εκεί μέσα»– χωρίς ρητή πολιτική αφορμή ή αιχμή. Απροσδιόριστη, πάντως, παραμένει, κατά πολλούς, και η πολιτική ταυτότητα του ίδιου του κόμματος.
To μεγάφωνο των Τεμπών
Οπως επιβεβαιώνει στην «Κ» ο γενικός διευθυντής της Pulse, Γιώργος Αράπογλου, η Πλεύση διατηρεί ευρύτερη απήχηση πέρα από έναν συγκεκριμένο παραταξιακό χώρο. Εκτινάχθηκε όταν το μεγάφωνο των Τεμπών ήταν ηχηρό, εμφάνισε πτώση, αλλά δεν έχει επιστρέψει στα παλιά χαμηλότερα ποσοστά με τα οποία μπήκε στη Βουλή. Θα υπάρξει ανάκαμψη; Σταθεροποίηση; Συνέχιση της πτωτικής πορείας; Η απάντηση είναι ανοιχτή, εκτιμά ο ίδιος, σημειώνοντας πως η Πλεύση διατηρεί σταθερά απήχηση σε νεανικά ακροατήρια, κυρίως σε νέες γυναίκες.
Το πιο πρόσφατο σύνθημα «Δεν κοιτάμε ούτε Αριστερά ούτε Δεξιά» εκλήφθηκε ως μία ακόμη προσπάθεια της Κωνσταντοπούλου να υπερβεί τους παραδοσιακούς ιδεολογικούς άξονες. Ισως και να διαχωρίσει τη θέση της από την αέναη συζήτηση περί ανασύστασης της Κεντροαριστεράς. Οπως παρατηρεί ο κ. Αράπογλου, σύμφωνα με τα στοιχεία του Οκτωβρίου,μόλις 11% των ψηφοφόρων της Πλεύσης εκφράζονται θετικά για ένα κόμμα Τσίπρα, ενώ ένα 15% παρακολουθεί με ενδιαφέρον τα βήματα του πρώην πρωθυπουργού.
«Μπροστά ο άνθρωπος», απαντά η ίδια στις επικρίσεις χαμογελαστή. Πολλοί εξακολουθούν να μην εντοπίζουν τον «άνθρωπο», αλλά τη Ζωή, ξανά και ξανά, να συνομιλεί με κάποια ψηφιακή εκδοχή της, σαν «πολιτική σταρ» ενός κόμματος χωρίς όργανα, σε μια άσκηση «τεχνολογικού λαϊκισμού». Δεν επιβεβαιώνει αυτή η εικόνα την κατηγορία ότι πρόκειται για ένα σχήμα ακραιφνώς προσωποπαγές, χωρίς όργανα και διαδικασίες και εντέλει χωρίς ιδεολογική ταυτότητα;
Ισως η απάντηση σε κάθε κίνηση του εκκρεμούς της Πλεύσης –πολιτικής, παραπολιτικής ή προσωπικής– να είναι αυτό το «δεν είμαστε όλοι ίδιοι, ούτε θα γίνουμε ποτέ» της Ζωής όπως διατυπώθηκε στον φορτισμένο αποχαιρετισμό προς τον Διαμαντή Καραναστάση. Επαναλαμβανόμενο και ενίοτε απροσδιόριστο. Σαν ένα foo fighter.
