Η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να βάλει στο τραπέζι ένα ακόμη σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία αποτελεί μία ακόμη άσκηση ισορροπίας τόσο για τους ίδιους τους Ουκρανούς όσο και για τους Ευρωπαίους που στέκονται στο πλευρό του Κιέβου.
Αυτό γιατί δεν μπορούν να το απορρίψουν και να διακινδυνέψουν μία επιδείνωση στις σχέσεις με τις ΗΠΑ και φυσικά δεν μπορούν να το αποδεχθούν καθώς απαιτεί σημαντικές εδαφικές παραχωρήσεις και εκχωρήσεις ασφαλείας από το Κίεβο, ενώ παράλληλα προσφέρει στη Μόσχα σημαντικά οικονομικά και πολιτικά κίνητρα, αναγνωρίζοντας τις αξιώσεις της σε τμήματα της Ουκρανίας.
Διαβάστε επίσης: Το σχέδιο 28 σημείων για τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία – Τι προβλέπει για εδάφη και στρατό
Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να προσπαθήσουν να κερδίσουν χρόνο με την ελπίδα ότι ο Αμερικανός πρόεδρος μπορεί ακόμη να πειστεί να εγκαταλείψει το Κρεμλίνο και να ασκήσει πίεση στον Βλαντιμίρ Πούτιν για να τερματίσει τον πόλεμο, αντί να αναγκάσει την Ουκρανία να προχωρήσει σε επώδυνες παραχωρήσεις.
Οι εγγυήσεις ασφαλείας στα πρότυπα του ΝΑΤΟ
Αν και το ειρηνευτικό σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για την Ουκρανία φαίνεται να απηχεί κατά κύριο λόγο τα ρωσικά συμφέροντα περιλαμβάνει μια σημαντική εγγύηση ασφάλειας, διαμορφωμένη στα πρότυπα του Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με προσχέδιο που εξασφάλισε το Axios.
Σύμφωνα με αυτή την πρόταση οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίους σύμμαχοί της θα είναι υποχρεωμένοι να αντιμετωπίσουν μια νέα ρωσική επίθεση στην Ουκρανία ως απειλή για ολόκληρη την «διατλαντική κοινότητα».
Πρόκειται για την πρώτη ισχυρή δέσμευση ασφάλειας από τον Τραμπ το βασικό ζητούμενο του Ουκρανού προέδρου Βολόντιμιρ Ζελένσκι στις διαπραγματεύσεις.
Αν μάλιστα εφαρμοστεί, θα αποτελέσει το ισχυρότερο σημάδι αμερικανοευρωπαϊκής στήριξης προς το Κίεβο από την έναρξη του πολέμου.
Την επικοινωνία με Τραμπ περιμένει ο Ζελένσκι
Η πρώτη αντίδραση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο αμερικανικό σχέδιο που συντάχθηκε από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία χωρίς καμία εμπλοκή της Ουκρανίας και των Ευρωπαίων είναι αποκαλυπτική. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, είπε ότι θα μιλήσει με τον Ντόναλντ Τραμπ για το σχέδιο και δήλωσε έτοιμος για «ειλικρινή συνεργασία» και να «εργαστεί πάνω στις διατάξεις του σχεδίου με τρόπο που θα οδηγήσει σε ένα δίκαιο τέλος του πολέμου».
Παράλληλα το Κίεβο καλεί τους εταίρους του να σεβαστούν τη θέση του, καθώς συνεχίζεται το έργο σε τεχνικό επίπεδο για να μελετηθεί το υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου, όπως δήλωσε υψηλόβαθμος Ουκρανός αξιωματούχος.
Συγκεκριμένα ο Ρουστέμ Ουμέροφ, γραμματέας του Εθνικού Κέντρου Ασφαλείας και Άμυνας, δήλωσε ότι οι ακλόνητες αρχές της Ουκρανίας είναι «η κυριαρχία, η ασφάλεια των πολιτών και μια δίκαιη ειρήνη».
Η Μόσχα πάλι τηρεί στάση αναμονής ειδικά καθώς τις επόμενες μέρες ο υπουργός Στρατού των ΗΠΑ, Νταν Ντρίσκολ, ο οποίος ήταν εκείνος που παρέδωσε το αμερικανικό σχέδιο στους Ουκρανούς κατά την επίσκεψή του στο Κίεβο θα μεταβεί στις Ρωσία για κύκλο διαβουλεύσεων.
Ταυτόχρονα ρίχνει τα μπαλάκι στο Κίεβο δηλώνοντας ότι δεν έχει ακόμη ενημερωθεί ότι η Ουκρανία είναι έτοιμη να πραγματοποιήσει διαπραγματεύσεις σχετικά με το ειρηνευτικό σχέδιο που πρότεινε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, όπως ανέφερε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων RIA.
Οι Ευρωπαίοι πάλι, που δεν κρύβουν την δυσφορία τους για το περιεχόμενο του σχεδίου, περιμένουν να δουν τι θα τους πει ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο ο οποίος συνέβαλε στην σύνταξή του μαζί με τον ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ.
Το στίγμα της στάσης των Ευρωπαίων έδωσε η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλας.
«Όσο για το ειρηνευτικό σχέδιο που, όπως καταλαβαίνουμε, έχει παρουσιαστεί στον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, πάντα λέγαμε ότι για να λειτουργήσει οποιοδήποτε σχέδιο, πρέπει να έχει τη συμμετοχή της Ουκρανίας και των Ευρωπαίων», δήλωσε σε ομιλία της στις Βρυξέλλες την Παρασκευή (21/11).
Με την πλάτη στον τοίχο ο Ζελένσκι
Οι διαβουλεύσεις για το σχέδιο έρχονται σε μία εξαιρετικά δυσμενή συγκυρία για τους Ουκρανούς, αλλά και τον ίδιο τον Ζελένσκι. Το ρωσικό σφυροκόπημα συνεχίζεται, ενώ βρίσκονται στα πρόθυρα να χάσουν μια βασική πόλη-οχυρό, το Ποκρόφσκ.
Ο Ουκρανός πρόεδρος αντιμετωπίζει τη σοβαρότερη πολιτική κρίση από την έναρξη του πολέμου, με υψηλόβαθμους αξιωματούχους να κατηγορούνται για διαφθορά.
Πολλοί βουλευτές του κόμματός του έχουν στραφεί εναντίον τους αφότου οι αρχές αποκάλυψαν υπόθεση διαφθοράς ύψους 100 εκατομμυρίων δολαρίων, που αφορά δωροδοκίες και παράνομες προμήθειες στον κρατικό ενεργειακό τομέα.
Ωστόσο ακόμη και αν η επιρροή του Ζελένσκι στο κοινοβούλιο αποδυναμωθεί και η δημοτικότητά του μειωθεί κατακόρυφα, είναι πολύ απίθανο να εκδιωχθεί όσο ο πόλεμος συνεχίζεται εκτός αν παραιτηθεί οικειοθελώς.
Η προεδρική θητεία της Ουκρανίας είναι συνήθως πενταετής και, πριν από τον πόλεμο, οι επόμενες εκλογές είχαν προγραμματιστεί για την άνοιξη του 2024.
«Η χρονική στιγμή είναι πολύ επιζήμια για την Ουκρανία», δήλωσε η Ορίσια Λουτσέβιτς, ειδικός σε θέματα Ουκρανίας στο Chatham House.
«Ο Ζελένσκι είναι ευάλωτος. Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ρωσία (είδαν) το εγχώριο σκάνδαλο και αποφάσισαν να ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση σε αυτόν για να παραδεχτεί ένα ρωσικό σχέδιο», δήλωσε η Λουτσέβιτς.
Αλλά η προσπάθεια μπορεί να μην λειτουργήσει όπως προβλέπεται, είπε, σημειώνοντας ότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι υπερασπίζονται την Ουκρανία και μιλούν ανοιχτά κατά του σχεδίου προσθέτει.
Επίσης, ένας ηγέτης χώρας που δέχεται «πόλεμο» είναι πιο εύκολο να συσπερώσει τους πολίτες και τους πολιτικούς του αντιπάλους μέχρι ο κίνδυνος να περάσει και αυτό μπορεί να συμβεί και στην περίπτωση του Ζελένσκι.
Γεγονός είναι ένα. Οι εξελίξεις των επόμενων ωρών και εβδομάδων θα δείξουν αν το σχέδιο Τραμπ θα μπορέσει να αποφέρει καρπούς ή απλά θα εγγραφεί ως μία ακόμη αποτυχημένη προσπάθεια για τον τερματισμό του πολέμου την Ουκρανία. Το πιο σημαντικό είναι ότι θα αναδείξει πόσο αποφασισμένος είναι ο Αμερικανός πρόεδρος να κλείσει αυτό το μέτωπο ή θα επιβεβαιωθούν οι φόβοι εκείνων ότι αναζητά τρόπου να απομακρυνθεί εντελώς από αυτή τη σύγκρουση, κατηγορώντας την ουκρανική αδιαλλαξία για την αποτυχία των διπλωματικών του πρωτοβουλιών.
