Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat (2024) και της ΔιεθνούςΥπηρεσίας Ενέργειας (IEA):
- Η συνολική κατανάλωση φυσικού αερίου στην Ε.Ε. μειώθηκε κατά περίπου 20% την τριετία 2021 – 2024.
- Μόνο το 2023 η πτώση ήταν 7,4% σε σχέση με το 2022, που ήδη ήταν χρονιά εξοικονόμησης μετά την ενεργειακή κρίση.
- Στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη αγορά φυσικού αερίου της Ευρώπης, η μείωση φτάνει το 22% σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα.
Η πτώση αυτή δεν είναι συγκυριακή: προέρχεται από διαρθρωτικούς λόγους – όχι απλώς από τον ήπιο χειμώνα ή την ακρίβεια.
Πώς καλύπτονται οι ανάγκες που μένουν; Με τρεις παράλληλες στρατηγικές:
α. Εξοικονόμηση & ενεργειακή απόδοση
Η βιομηχανία της Ε.Ε., ιδίως στη Γερμανία και την Ολλανδία, έχει αλλάξει μοντέλο λειτουργίας:
- Μεταβαίνει σε ηλεκτροκίνηση και «πράσινο» υδρογόνο.
- Αντικαθιστά θερμικές διεργασίες με ανανεώσιμες.
- Εφαρμόζει πολιτικές «fuel switch» (μετάβαση από φυσικό αέριο σε βιομάζα ή ηλεκτρισμό).
β. Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ)
Η παραγωγή από ΑΠΕ κάλυψε το 44% της ηλεκτρικής ζήτησης στην Ε.Ε. το 2024, σύμφωνα με την Ember Climate.
Η Γερμανία, η Ισπανία και η Ολλανδία ειδικά υπερδιπλασίασαν την ηλιακή ισχύ εγκατεστημένων πάνελ μέσα σε δύο χρόνια.
γ. LNG – αλλά όχι για αύξηση, για σταθερότητα
Η Ευρώπη έχει χτίσει υπερ-δυναμικότητα εισαγωγών LNG (π.χ. Γερμανία, Ολλανδία, Ελλάδα, Ιταλία).
Όμως αυτή η υποδομή δεν συνοδεύεται από αντίστοιχη ζήτηση. Στην πραγματικότητα, τα περισσότερα FSRU λειτουργούν κάτω από το 60% της χωρητικότητάς τους.
Δηλαδή υπάρχει επάρκεια, αλλά όχι κατανάλωση.
Τι σημαίνουν όλα αυτά, όμως, για έργα που προβάλλονται ότι «θα αλλάξουν τον ρου της ιστορίας» όπως ο Κάθετος Διάδρομος που υποτίθεται θα συνδέει την… Αλεξανδρούπολη με τη βόρεια και κεντρική Ευρώπη;
Αν η συνολική αγορά φυσικού αερίου της Ε.Ε. συρρικνώνεται, τότε τα νέα δίκτυα αγωγών:
- δεν έχουν οικονομική λογική (χαμηλή απόσβεση, ακριβή χρηματοδότηση),
- δεν βρίσκουν πελάτες (οι μεγάλες βιομηχανίες φεύγουν προς ΗΠΑ ή Ασία),
- και δεν θεωρούνται «πράσινες επενδύσεις» στο νέο Ταμείο SAFE ή στο πλαίσιο Taxonomy της Ε.Ε.
Η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι μέχρι το 2030 η κατανάλωση φυσικού αερίου θα μειωθεί κατά 35% σε σχέση με το 2019. Με άλλα λόγια, όταν (και αν) ολοκληρωθεί ο Κάθετος Άξονας, η Ευρώπη θα χρειάζεται λιγότερο φυσικό αέριο απ’ ό,τι σήμερα.
Η Ευρώπη αλλάζει καύσιμο, όχι προμηθευτή.
Η Ουάσιγκτον, όμως, θέλει να μετατρέψει αυτήν τη μετάβαση σε νέα αγορά για το αμερικανικό LNG – γι’ αυτό πιέζει για αγωγούς, terminals και «διαδρόμους» που ίσως δεν χρειαστούν ποτέ.
Εξού λοιπόν και η αγάπη της Κίμπερλι…
