Χ. Δούκας στο συνέδριο της ΚΕΔΕ: Είμαστε χειρότερα από πέρυσι, η κατάσταση των δήμων δεν βελτιώθηκε

Έντονη κριτική άσκησε ο Δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας στην κυβέρνηση, μιλώντας από το βήμα του 14ου Συνεδρίου της ΚΕΔΕ, για το γεγονός όπως είπε, ότι τίποτα δεν άλλαξε και τίποτα δεν πραγματοποιήθηκε από το περσινό συνέδριο της Ρόδου μέχρι το φετινό της Αλεξανδρούπολης.

«Οφείλουμε να απαντήσουμε σε μερικά βασικά ερωτήματα», είπε συγκεκριμένα ο κ. Δούκας και εξήγησε: «Ερώτημα πρώτον: Βελτιώθηκαν τα μέσα που διαθέτουμε, για να μπορούμε να λειτουργούμε, να δραστηριοποιούμαστε, να αναζητούμε και να υλοποιούμε δράσεις και έργα για τις πόλεις, τα χωριά, τα νησιά και τους δημότες μας;

Ερώτημα δεύτερον: Σταθήκαμε στο ύψος των περιστάσεων απέναντι σε νέα μεγάλα προβλήματα, όπως είναι η ερημοποίηση πολλών περιοχών, η ενεργειακή φτώχεια, το στεγαστικό πρόβλημα, η βελτίωση των υποδομών, τα προβλήματα που συνθέτουν την πολύ δύσκολη πραγματικότητα, που αντιμετωπίζουν οι δημότες μας;

Ερώτημα τρίτον: Βελτιώσαμε τη συνεργασία μας με την κεντρική διοίκηση, καταφέραμε να είμαστε συνδιαμορφωτές πολιτικών και μέτρων που μας αφορούν;

Ερώτημα τέταρτον: Ο αποκεντρωμένος θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, βελτίωσε τη θέση του, μέσα στο διακηρυγμένο πολυεπίπεδο σύστημα διακυβέρνησης της χώρας; Βελτιώσαμε τη θέση μας;

Αυτά τα ερωτήματα συνθέτουν το μέτρο, με το οποίο θα αξιολογηθούμε και εμείς και όσοι λαμβάνουν τις κεντρικές αποφάσεις για την τύχη μας, με στόχο να καθορίσουμε τα επόμενα βήματά μας.

Λέω καθαρά, είμαστε χειρότερα από πέρσι. Η κατάσταση των δήμων δεν βελτιώθηκε. Η κυβέρνηση, όχι μόνο δεν διόρθωσε λάθη και παραλείψεις του παρελθόντος, αλλά έβαλε σε εφαρμογή νέα μέτρα υποβάθμισης του θεσμού και υπονόμευσης των δήμων. Όταν η κυβέρνηση δεν μας ξεχνούσε επιδεικτικά, ασχολούταν μαζί μας για να μας κάνει φτωχότερους σε πόρους και αρμοδιότητες».

Και συνέχισε: «Τι μεσολάβησε από το περσινό Συνέδριο στη Ρόδο σε σχέση με τα όσα, σχεδόν ομόφωνα, ψηφίσματά μας:

1. Ο νόμος 3852 για τα οικονομικά δεν εφαρμόστηκε και δεν καταργήθηκε ο κόφτης στα έσοδά μας από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αποτέλεσμα, μείον 4,5 δισ. ευρώ για τους δήμους και για το 2026.

2. Δεν εγκρίθηκε η καταβολή τριών δόσεων ΚΑΠ για να καλύψουμε το αυξημένο ενεργειακό και μισθολογικό κόστος. Και βεβαίως, δεν αποπληρώθηκαν οι παρακρατηθέντες πόροι, δεν επανήλθαν έσοδα από τα τέλη που μας αφαιρέθηκαν σταδιακά από το 2010, δεν αποκτήσαμε μερίδιο από τα έσοδα του τέλους ανθεκτικότητας. Η ιστορία αυτή με την αρπαγή του τέλους ανθεκτικότητας είναι μοναδική διεθνώς.

3. Οι δήμοι δεν είχαν συμμετοχή στα έσοδα του υπερπλεονάσματος. Αντίθετα, συγχωνεύονται και κλείνουν σχολεία, ΔΕΥΑ, κλείνουν ή συγχωνεύονται ή συρρικνώνονται πολύ σημαντικές δημοτικές, κοινωνικές δομές, κρίσιμες για τους πιο ευάλωτους.

4. Δεν καλύφθηκαν οι δαπάνες για μια σειρά αρμοδιοτήτων που έχουν μεταφερθεί και τώρα μας αφαιρούν και τα έσοδα από τα πρόστιμα του ΚΟΚ.

5. Δεν κατάλαβα τι είπε ο υπουργός, αλλά η ομόφωνη απόφασή μας ήταν να καταργηθεί το Τέλος Ταφής. Δεν καταργήθηκε το Τέλος Ταφής Απορριμμάτων, συνεχίζουμε και το πληρώνουμε.

6. Δεν φτιάχτηκε νέο Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα για τους δήμους, την ώρα που η ΣΑΤΑ βρίσκεται στο 12% της ΣΑΤΑ του 2010 και αυτά είναι νούμερα της ΚΕΔΕ.

7. Σε όλη την Ευρώπη, αλλά και σε όλον τον δυτικό κόσμο, μας ενημερώνουν και προσπαθούν να μας οδηγήσουν σε νέες δράσεις και μέτρα, για το πώς θα ενισχύσουμε τις αρμοδιότητές μας για να κάνουμε καλύτερο χωροταξικό και αστικό σχεδιασμό. Εκτός από τη χώρα μας. Στη χώρα μας, μάς παίρνουν τις πολεοδομίες, αποκλειστήκαμε από τον σχεδιασμό της διαχείρισης απορριμμάτων, προωθώντας προτάσεις που δεν μας βρίσκουν σύμφωνους, όλοι ομόφωνα τις απορρίψαμε. Και τι έγινε, ποια είναι η νέα πρόταση; Επανάφεραν τις διατάξεις του ΝΟΚ θεσπίζοντας οικονομικό αντίτιμο για την καταστροφή των πόλεών μας.

8. Παραμένουμε αποκλεισμένοι από τον ενεργειακό χώρο. Ειπώθηκε ότι πρέπει να γίνουμε ενεργειακά αυτόνομοι και να διερευνήσουμε και να διευρύνουμε τις ενεργειακές κοινότητες. Να ενημερώσω το Σώμα ότι το μοναδικό πρόγραμμα που αφορούσε ενεργειακές κοινότητες και ενεργειακή φτώχεια και δήμους, 100 εκατ. ευρώ, το περίφημο φιάσκο «Απόλλων», απεντάχθηκε από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Να διευρύνουμε στα λόγια και τα 100 εκατ. ευρώ να πηγαίνουν αλλού.

9. Οι παρεμβάσεις των δήμων για τα μεγάλα προβλήματα του δημογραφικού, του στεγαστικού, των σοβαρών υποδομών, είναι υπονομευμένη από την έλλειψη θεσμικού πλαισίου και πόρων.

10. Παραπέμπεται στις καλένδες η νέα πραγματική μεταρρύθμιση που ζητούσαμε με τον Κώδικα, καθώς στην καλύτερη περίπτωση οδηγούμαστε σε μια κωδικοποίηση της νομοθεσίας».

«Είμαστε πολύ μακριά» από την υπόλοιπη Ευρώπη

Στη συνέχεια ο κ. Δούκας ανέφερε πως «η γενική κατάσταση είναι πολύ μακριά απ’ όσα συμβαίνουν στην υπόλοιπη Ευρώπη. Και η ψαλίδα ανοίγει. Η κατάστασή μας περιγράφεται αυστηρά στην νέα Έκθεση του Κογκρέσου του Συμβουλίου της Ευρώπης, για την Τοπική Αυτοδιοίκηση στη χώρα μας».

Και σημείωσε: «Η Ελλάδα -αναφέρει- είναι ιδιαίτερα συγκεντρωτική και η Τοπική Αυτοδιοίκηση περιορίζεται μόνο σε εγκρίσεις ή γνωμοδοτήσεις. Οι τοπικές Αρχές δεν διαθέτουν την εξουσία να εγκρίνουν δεσμευτικούς τοπικούς κανονισμούς, παρά μόνον σε περιορισμένες περιπτώσεις. Οι περισσότερες τοπικές Αρχές αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις προσωπικού, γεγονός που μειώνει την επιχειρησιακή τους ικανότητα. Οι οικονομικοί πόροι των τοπικών Αρχών δεν είναι ανάλογοι. Η δημοσιονομική αυτονομία των ΟΤΑ είναι πολύ αδύναμη, η πιο αδύναμη σε όλη την Ευρώπη. Η ελεύθερη άσκηση των καθηκόντων των δημάρχων παρεμποδίζεται από εθνική νομοθεσία, που επιτρέπει την εύκολη άσκηση διώξεων εναντίον τους. Αυτή είναι η πραγματική κατάσταση, και όχι το ότι σχεδόν πλουτίσαμε αλλά δεν το καταλάβαμε, που σχεδόν παρουσιάστηκε σήμερα από αρκετούς από την κυβέρνηση».

Αιχμές για την διοίκηση

Αναφερόμενος στον πρόεδρο της ΚΕΔΕ, είπε: «Αγαπητέ πρόεδρε, δεν απαντούν στις αγωνίες μας, αλλά και στις προσδοκίες μας, δηλώσεις και ανακοινώσεις για ‘’σημειακού χαρακτήρα θετικά αποτελέσματα” από τις συναντήσεις μας με τους υπουργούς ή να πλέκουμε εγκώμια σε μια κυβερνητική πολιτική που θεωρεί τους δήμους, θεσμούς δεύτερης κατηγορίας. Και κυρίως, αγαπητέ πρόεδρε, δεν απαντά στις αγωνίες και τις προσδοκίες μας, μια ΚΕΔΕ που δεν σέβεται τις αποφάσεις της, που τείνει να εξελιχθεί σε κλαμπ συζητήσεων που εκτονώνει τη δυσαρέσκεια και δεν αναλαμβάνει καμία δράση. Και σας ερωτώ, εφαρμόσαμε τις αποφάσεις του περσινού μας Συνεδρίου; Προχωρήσαμε, όπως σχεδόν ομόφωνα είχαμε σχεδιάσει, σε στοχευμένες δράσεις και πρωτοβουλίες για την ενημέρωση των δημοτών μας;

Τίποτα δεν κάναμε. Εμείς ως παράταξη επανειλημμένα θέσαμε το θέμα στο Διοικητικό Συμβούλιο, χωρίς καμία ανταπόκριση. Δεν μας ακολούθησαν ούτε καν στην ΔΕΘ, που όλοι οι φορείς και οι οργανώσεις διαδήλωσαν για τα αιτήματά τους. Έχουμε εξαντλήσει κάθε περιθώριο ανοχής και αντοχής, κάθε περιθώριο καλής διάθεσης για συνεννόηση και συζήτηση με την κυβέρνηση».

Και παρακάτω μίλησε για κινητοποιήσεις, λέγοντας: «Προσέξτε τι μας είπε σήμερα ο υπουργός, αφού μοίρασε αλλιώς τη φτωχή πίτα. Το έχει πει και άλλες φορές. ‘’Αυξήστε τα ανταποδοτικά τέλη, εάν θέλετε προσλήψεις”. Μα, με συγχωρείτε, με πόσους διαφορετικούς τρόπους οι πολίτες θα πληρώσουν για τα σκουπίδια, τον φωτισμό και το νερό; Νομίζω ότι πρέπει να παλέψουμε και να μην φοβηθούμε και να κάνουμε ό,τι χρειαστεί. Να κλείσουμε τους δήμους, να βγούμε έξω, να βγούμε στους δρόμους. Όταν χρειάστηκε έγινε αυτό. Και άλλα χρόνια η ΚΕΔΕ, όταν δεν μπορούσε να βρει άκρη, έκανε μια σειρά από δράσεις και παρεμβάσεις διεκδίκησης».

Στο τέλος, ανέφερε: «Κλείνω με το εξής: Μετά από όλα αυτά, υπάρχει και η συζήτηση για τον Κώδικα της Αυτοδιοίκησης. Μία φορά άκουσα για τον Κώδικα, στη Ρόδο, δεύτερη φορά αναλυτικά, μετά από έναν χρόνο στην Αλεξανδρούπολη, σήμερα. Το τελικό κείμενο πού είναι; Έχει φτάσει ο Νοέμβριος, θα έρθει το τελικό κείμενο; Σε τι επάνω συζητάμε; Μέχρι να έρθει το τελικό κείμενο, τρία θέματα που δεν πρέπει να κάνουμε βήμα πίσω. Στο πλαίσιο άσκησης αρμοδιοτήτων που έχει καθορίσει η ίδια η ΚΕΔΕ, σε άλλη απώλεια θεσμοθετημένων πόρων, στην αλλαγή του εκλογικού νόμου. Δεν ζητήθηκε, δεν λύνει κανένα πρόβλημα, να αφήσουμε τις κουτοπονηριές».

Και κατέληξε: «Είναι δύσκολες εποχές, πάρα πολλοί δήμοι είναι στα κόκκινα, δύσκολα τα βγάζουμε πέρα, έχουμε φτάσει να ζητάμε μηνιάτικα για να κλείσουμε μισθούς, όχι για αναπτυξιακά μέτρα, να παλεύουμε για project. Εάν πάρω εγώ χρηματοδότηση για αντιπλημμυρικό και ο διπλανός μου δήμος δεν πάρει, πάλι όλοι θα πνιγούμε. Γι’ αυτό και πρέπει να φανούμε αντάξιοι της εμπιστοσύνης των πολιτών. Είστε πάρα πολύ έμπειροι αυτοδιοικητικοί, υπάρχει μεγάλη διάθεση και όρεξη για προσφορά, και νομίζω ότι μπορούμε να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων».