Πόσο απέδωσε η αναστολή αιτημάτων ασύλου για την αποτροπή διακινητών – Τι αναφέρουν αρμόδιες πηγές στη «Ν»
Αισθητά μειωμένες εμφανίζονται οι μεταναστευτικές ροές από τη Λιβύη στη νότια Κρήτη τους τελευταίους μήνες, αποτέλεσμα της πολιτικής που εφαρμόστηκε από το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου για τρίμηνη αναστολή υποβολής αιτημάτων ασύλου για συγκεκριμένες εθνικότητες, αλλά και της ενισχυμένης συνεργασίας με τη λιβυκή πλευρά.
Η εκπαίδευση στελεχών της λιβυκής ακτοφυλακής στην Ελλάδα, οι επισκέψεις αξιωματούχων από Βεγγάζη και Τρίπολη, όπως πρώτη αποκάλυψε σε ρεπορτάζ της η «Ν» φαίνεται πως συνέβαλαν καθοριστικά στη μείωση των ροών από το Τομπρούκ με τα επίσημα στοιχεία να δείχνουν μείωση της τάξης περίπου 20% στο ίδιο χρονικό διάστημα.
Παράλληλα στην προσπάθεια αποτροπής παράνομων μεταναστευτικών ροών από τη Λιβύη συνέβαλε και το Πολεμικό Ναυτικό -προληπτικά- συνδράμοντας το Λιμενικό και τις Λιβυκές Αρχές με την αποστολή πολεμικών πλοίων και πλοίου Γενικής Υποστήριξης εντός διεθνών υδάτων.
Αρμόδιες πηγές αναφέρουν στη «Ν» πως «μετά από ένα δύσκολο καλοκαίρι, η κατάσταση στο μέτωπο των μεταναστευτικών ροών παραμένει διαχειρίσιμη, παρά τις προκλήσεις που προκύπτουν από την πολιτική αστάθεια που επικρατεί στη Λιβύη.
Όπως επισημαίνεται, το μέτρο αναστολής υποβολής αιτημάτων ασύλου για υπηκόους ορισμένων χωρών – μεταξύ αυτών Αιγύπτου και Μπαγκλαντές – «έπιασε τόπο», καθώς καταγράφεται αισθητή μείωση στις εισροές μεταναστών από τις συγκεκριμένες χώρες.
Μειωμένες μεταναστευτικές ροές από Λιβύη
Ενδεικτικά, από την 1η Μαΐου έως και τις 10 Ιουλίου σημειώθηκαν 102 περιστατικά με 6.853 άτομα να εισέρχονται παράνομα νοτίως της Κρήτης, ενώ στο διάστημα 11 Ιουλίου έως 14 Οκτωβρίου (ημερομηνία εκπνοής της τροπολογίας), οπότε και ίσχυσε η τροπολογία για την αναστολή αιτημάτων ασύλου, καταγράφηκαν 111 περιστατικά με 5.389 άτομα.
Υπενθυμίζεται ότι μέχρι τον Ιούνιο του 2025 εισήλθαν στην Ελλάδα περίπου 8.000 άτομα από τον νότιο διάδρομο ενώ ολόκληρο το 2024 ο αριθμός άγγιξε τις 5.000 αφίξεις.
Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, πρόκειται για μια αισθητή μείωση, δεδομένων των συνθηκών και των πιέσεων στην περιοχή.
Οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι «τα συναρμόδια υπουργεία παρακολουθούν τις εξελίξεις και έχουν αναπτύξει τις «κεραίες» τους προκειμένου οι διακινητές από τη Λιβύη να μην εκμεταλλευτούν το γεγονός ότι δικαιούνται ασύλου οι Σουδανοί και αρχίσουν να φέρνουν στην Ελλάδα νέες «καραβιές».
Η Σύμβαση της Γενεύης
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951, τα άτομα που εγκαταλείπουν εμπόλεμες ζώνες και αντιμετωπίζουν βάσιμο φόβο δίωξης ή απειλή για τη ζωή και την ελευθερία τους, δικαιούνται διεθνή προστασία.
Η Ελλάδα, όπως και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ε.Ε., δεσμεύεται από την αρχή της μη επαναπροώθησης, η οποία απαγορεύει την επιστροφή προσφύγων σε περιοχές όπου κινδυνεύουν.
Όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές, η διάταξη αυτή αποτελεί «θεμέλιο λίθο του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου» και βασικό κριτήριο στη διαχείριση ροών από εμπόλεμες περιοχές, όπως το Σουδάν.
Προς το παρόν όπως διαβεβαιώνουν «δεν έχουν υπάρξει ανάλογες ενδείξεις αλλά ο μηχανισμός παραμένει σε επιφυλακή» και προσθέτουν πως «για την ώρα και σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν δεν υφίσταται λόγος επαναφοράς του μέτρου αναστολής αιτημάτων ασύλου, το οποίο ίσχυσε για τρεις μήνες».
Στόχος η διατήρηση διαύλου επικοινωνίας με τη Λιβύη
Για την κυβέρνηση ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διατήρηση του διαύλου επικοινωνίας με τη Λιβύη, καθώς στόχος είναι να παραμείνει ανοιχτός και λειτουργικός, ώστε να αποφευχθεί επανάληψη των φαινομένων μαζικών ροών την άνοιξη.
Όπως επίσης επισημαίνεται πως «οι ροές αναμένεται φυσιολογικά να μειωθούν κατά τη χειμερινή περίοδο, λόγω καιρικών συνθηκών».
Την ίδια στιγμή αρμόδιε πηγές υπογραμμίζουν την άριστη συνεργασία με την ανατολική πλευρά της Λιβύης, σημειώνοντας ότι «ολοκληρώθηκε με επιτυχία η εκπαίδευση στελεχών της λιβυκής ακτοφυλακής στην Ελλάδα, ενώ η χώρα μας έχει συνδράμει και με την παραχώρηση σκαφών».
Οι μεταναστευτικές ροές στο Αιγαίο και ο «δάκτυλος» της Τουρκίας
Παράλληλα, καταγράφεται γενικότερη μείωση των ροών και στο ανατολικό Αιγαίο, ενώ ο δίαυλος επικοινωνίας με την Τουρκία παραμένει ενεργός.
«Η συνεργασία προχωρά ικανοποιητικά», σημειώνουν οι ίδιες πηγές ωστόσο ξεκαθαρίζουν ότι η Αθήνα δεν εφησυχάζει, καθώς η Άγκυρα «δεν λειτουργεί πάντοτε ως σταθερός εταίρος».
Τέλος, κυβερνητικοί κύκλοι σημειώνουν ότι πέρα από τη διμερή συνεργασία με τη Λιβύη, η Ελλάδα επιδιώκει να ενισχύσει τον ρόλο της ως κράτος-μέλος της Ε.Ε και ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών συμμετέχοντας ενεργά στις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών στη Μεσόγειο.
Εκπαίδευση ανδρών της λιβυκής ακτοφυλακή σε Αθήνα και Σούδα
Η εκπαίδευση στελεχών της λιβυκής ακτοφυλακής (Βεγγάζη) στην Ελλάδα, πραγματοποιήθηκε και ολοκληρώθηκε με επιτυχία στο πλαίσιο κοινής συνεννόησης για την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης αλλά και αποτροπής των διακινητών.
Σύμφωνα με πληροφορίες η εκπαίδευση περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, πρακτικά σεμινάρια ναυτικής επιχειρησιακής ετοιμότητας και διαδικασίες έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης μεταναστών και στην ασφαλή διαχείριση περιστατικών διάσωσης, με στόχο τη δημιουργία ενός πιο αποτελεσματικού μηχανισμού επιτήρησης των θαλάσσιων συνόρων.
Όπως σημειώνουν αρμόδιες πηγές, το πρόγραμμα αυτό «αποτελεί χειροπιαστή απόδειξη της καλής συνεργασίας με τη λιβυκή πλευρά και της κοινής προσπάθειας να περιοριστούν οι παράνομες ροές, με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο».
Με αφορμή την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης ανδρών της λιβυκής ακτοφυλακής ο Αρχηγός του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής (Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ.) Αντιναύαρχος Λ.Σ. Τρύφων Κοντιζάς πραγματοποίησε υπηρεσιακές επισκέψεις στις Λιμενικές Αρχές των Χανίων, του Ρεθύμνου, της Αγίας Γαλήνης και του Ηρακλείου.
Εκεί συναντήθηκε με τους Προϊσταμένους των ανωτέρω Υπηρεσιών και ενημερώθηκε εκτενώς για τη δραστηριότητά τους και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
Στο Βερολίνο ο Θάνος Πλεύρης
Για τη διαχείριση της παράνομης μετανάστευσης, τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για τη θωράκιση των εξωτερικών συνόρων συζήτησε, μεταξύ άλλων ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Θάνος Πλεύρης, σε διμερή συνάντηση που είχε με τον Γερμανό ομόλογό του στο Βερολίνο.
Ειδικότερα, η συζήτηση επικεντρώθηκε στη λήψη εθνικών και ευρωπαϊκών μέτρων που στοχεύουν στη μείωση των παράνομων ροών και στην ενίσχυση των επιστροφών και απελάσεων.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ανάγκη εφαρμογής του Νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο και του Κανονισμού Επιστροφών με τρόπο αμοιβαία επωφελή για την Ελλάδα και τη Γερμανία.
Ο Θάνος Πλεύρης εξέφρασε την πρόθεση της Ελλάδας να συμμετάσχει ενεργά στη δημιουργία και λειτουργία «return hubs» εκτός της ευρωπαϊκής ηπείρου, και συγκεκριμένα σε αφρικανικές χώρες και ζήτησε να ενημερωθεί για τις πρωτοβουλίες της Γερμανίας αναφορικά με τις επιστροφές μεταναστών σε Αφγανιστάν και Συρία.
