Τουλάχιστον, λένε οι Παλαιστίνιοι φίλοι μου στη Γάζα, «τώρα μπορούμε να περπατήσουμε χωρίς να κοιτάμε τον ουρανό». Η εκεχειρία — αυτή η λέξη που οι πολιτικοί προφέρουν με στόμφο και οι άνθρωποι με ανακούφιση — σημαίνει ότι οι βόμβες δεν πέφτουν για λίγο. Μπορούν να ψάξουν για νερό, να σταθούν σε ουρές για λίγο ψωμί, να μετρήσουν τους νεκρούς τους.
Μπορούν να κοιμηθούν χωρίς τον μεταλλικό ήχο των drones, αλλά όχι χωρίς φόβο. Γιατί όλοι ξέρουν πως ο πόλεμος θα ξαναρχίσει, απλώς με διαφορετικό πρόσχημα.
Οι πόλεμοι του Ισραήλ δεν είναι εναντίον της Χαμάς· είναι εναντίον των ανθρώπων. Η Χαμάς, ως οργάνωση, επιβιώνει. Οι άνθρωποι, όμως, είναι εκείνοι που χάνονται — τα παιδιά, οι γυναίκες, οι ηλικιωμένοι. Οι πόλεμοι αυτοί τιμωρούν την ύπαρξη των Παλαιστινίων. Και η εκεχειρία είναι μονάχα ένα διάλειμμα ανάμεσα σε δύο κύματα τιμωρίας.
Οι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι που απελευθερώθηκαν τις τελευταίες ημέρες επέστρεψαν στα σπίτια τους — ή μάλλον στα ερείπια των σπιτιών τους — σαν φαντάσματα. Άνθρωποι εξαντλημένοι, σκελετωμένοι, ακρωτηριασμένοι. Στις φυλακές του Ισραήλ τα τελευταία δύο χρόνια, η σκληρότητα έγινε επίσημη πολιτική. Οι φυλακές συμπύκνωσαν, μέσα στους τοίχους τους, όλη την ισραηλινή αλαζονεία απέναντι στους Παλαιστινίους. Κι όμως, κανείς στο Ισραήλ δεν θέλει να το δει.
Γράφω εδώ και χρόνια για τη συλλογική τύφλωση της ισραηλινής κοινωνίας. Παλαιότερα πίστευα πως μια μέρα τα παιδιά θα ρωτούσαν τους γονείς τους: «Πώς το επιτρέψατε;». Τώρα φοβάμαι ότι δε θα ρωτήσουν τίποτα. Ότι οι γονείς δε θα μετανιώσουν, ότι όλοι θα συνεχίσουν να ζουν με άνεση μέσα στην άρνηση.
Σήμερα, η «εκκαθάριση» των Παλαιστινίων δεν είναι πια ταμπού· είναι καθημερινός λόγος. Δημοσκοπήσεις δείχνουν πως πάνω από 80% των Ισραηλινών Εβραίων στηρίζουν την εκδίωξη των Γαζαίων. Κι ενώ οι πύραυλοι σωπαίνουν προσωρινά στη Γάζα, στη Δυτική Όχθη οι έποικοι επιτίθενται στους αγρότες, καίνε αυτοκίνητα, κόβουν ελιές.
Είναι η εποχή της συγκομιδής — και η εποχή της αρπαγής. Αυτές οι επιθέσεις δεν είναι παρά «το μακρύ χέρι του κράτους». Οι έποικοι δεν ενεργούν μόνοι τους· είναι οι απεσταλμένοι του κράτους, η βία του με πολιτικά ρούχα.
Στον κατεχόμενο κόσμο που ονομάζουμε Παλαιστίνη, η ζωή δεν είναι ποτέ σταθερή· είναι πάντα προσωρινή. Όπως είπε μια γυναίκα που επέστρεψε στα ερείπια του σπιτιού της: «Ακόμη κι αν είναι κατεστραμμένο, θα ζήσω πάνω του. Είναι η ζωή μου».
Είναι η πιο καθαρή δήλωση ιδιοκτησίας που μπορεί να υπάρξει: να ζεις πάνω στα ερείπια, όχι από πείσμα, αλλά γιατί δεν υπάρχει αλλού να πας.
Και η εκεχειρία, αυτή η εφήμερη ησυχία, είναι μονάχα η αναπνοή πριν από την επόμενη λήθη.
- Η ισραηλινή δημοσιογράφος είναι ανταποκρίτρια της εφημερίδας Haaretz για τα κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη με έδρα τη Ραμάλα. Γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ και είναι κόρη επιζώντων του Ολοκαυτώματος. Είναι η μόνη Ισραηλινή Εβραία δημοσιογράφος που έχει ζήσει 30 χρόνια στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη και κάνει ρεπορτάζ από εκεί.
- Το κείμενο είναι απόδοση από τη συνέντευξη της στη ραδιοφωνική εκπομπή Democracy Now.
Επιμέλεια: Μόνικα Αρτινού