Κέρδισε με άλλους δύο συναδέλφους του το φετινό Νόμπελ Φυσικής.
Ανάμεσα στους τρεις νικητές του φετινού Νόμπελ Φυσικής είναι και ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα John M. Martinis. Το όνομα του και ένα λανθασμένο όπως αποδεικνύεται παλαιότερο δημοσίευμα αμερικανικής εφημερίδας οδήγησε πολλούς να θεωρήσουν ότι πρόκειται για ελληνικής καταγωγής επιστήμονα. Το Naftemporiki.gr επικοινώνησε με τον διακεκριμένο επιστήμονα ο οποίος παρά τον ορυμαγδό των αιτημάτων για δηλώσεις μετά την ανακοίνωση της βράβευσης του απάντησε στο σχετικό ερώτημα που του θέσαμε.
«Λυπάμαι, αλλά η καταγωγή μου είναι κροατική. Ο πατέρας μου είναι από την Κόμιζα, στο νησί Βις, κοντά στην πόλη του Σπλιτ. Ωστόσο, μπορώ να φανταστώ ότι η προέλευση της οικογένειας θα μπορούσε να είναι σχεδόν από οπουδήποτε στη Μεσόγειο, αλλά αυτό θα είχε συμβεί πριν από μερικές εκατοντάδες χρόνια» αναφέρει ο John Martinis.
Το φετινό Νόμπελ Φυσικής δόθηκε «για την ανακάλυψη της μακροσκοπικής κβαντομηχανικής σήραγγας και της κβαντοποίησης ενέργειας σε ηλεκτρικό κύκλωμα» και εκτός από τον Martinis βραβεύθηκαν ο Τζον Κλαρκ από το Πανεπιστήμιο Μπέρκλι και ο Μίτσελ Ντεβορέτ που εργάζεται τόσο στο Πανεπιστήμιο Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα αλλά και στο Γέιλ.
Οι βραβευθέντες επέδειξαν ότι οι… εξωτικές ιδιότητες του κβαντικού κόσμου μπορούσαν να αποκτήσουν συγκεκριμένη και ελεγχόμενη εφαρμογή και χρήση σε ηλεκτρονικά συστήματα που θα μπορούσαν να ενσωματωθούν σε μικρού μεγέθους συσκευές ανοίγοντας το δρόμο για την εμφάνιση διαφόρων gadgets καθημερινής χρήσης με πρώτο και καλύτερο το κινητό τηλέφωνο.
«Για να το πω μετριοπαθώς, ήταν η έκπληξη της ζωής μου. Ένας από τους βασικούς λόγους που τα κινητά τηλέφωνα λειτουργούν είναι χάρη σε όλη αυτή την έρευνα»» δήλωσε ο Τζον Κλαρκ στους δημοσιογράφους μετά την ανακοίνωση της βράβευσης του.
Ας ρίξουμε όμως μια ματιά στο βιογραφικό του John Martinis:
* Γεννήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1958
* Έλαβε πτυχίο στη Φυσική το 1980 και διδακτορικό (PhD) επίσης στη Φυσική και τα δύο από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια- Μπέρκλι
* Πραγματοποίησε μεταδιδακτορικές έρευνες στα CEA-Saclay στη Γαλλία και στο Εθνικό Ινστιτούτο Προτύπων και Τεχνολογίας (NIST) στο Boulder του Κολοράντο, προτού μετακινηθεί στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Σάντα Μπάρμαπρα το 2004.
* Το 2014 ο Martinis και η ομάδα του εντάχθηκαν στην Google με στόχο να κατασκευάσουν τον πρώτο πρακτικά χρήσιμο κβαντικό υπολογιστή.
* Το 2019 ο Martinis και η ομάδα του παρουσίασαν έναν κβαντικό υπολογιστή ικανό να ολοκληρώσει μέσα σε 200 δευτερόλεπτα έναν συγκεκριμένο υπολογισμό που ένας συμβατικός υπερυπολογιστής θα χρειαζόταν χιλιάδες χρόνια για να υπολογίσει. Το γεγονός αυτό απέδειξε την αποκαλούμενη «κβαντική υπεροχή» και χαρακτηρίστηκε ως ιστορικό επίτευγμα.
* Ο Martinis αποφάσισε το 2020 να μετακομίσει στην Αυστραλία για να ενταχθεί στη νεοφυή εταιρεία Silicon Quantum Computing με στόχο τη δημιουργία ενός εμπορικά αξιοποιήσιμου κβαντικού υπολογιστή.
* Το 2022 συνίδρυσε την εταιρεία Qolab, της οποίας είναι σήμερα επικεφαλής τεχνολογίας (Chief Technology Officer)
* Ανάμεσα σε διάφορα βραβεία που έχει λάβει ο Martinis ξεχωρίζουν το βραβείο Fritz London Memorial το 2014 για την πρωτοποριακή του δουλειά στα υπεραγώγιμα qubits, καθώς και το βραβείο John Stewart Bell το 2021 για την έρευνά του στις θεμελιώδεις αρχές της κβαντομηχανικής και τις εφαρμογές τους.
