Κάθε φορά που αποψιλώνεται ή καίγεται τμήμα των τροπικών δασών του Αμαζονίου, οι συνέπειες δεν περιορίζονται στη βιοποικιλότητα. Επηρεάζεται και η ανθρώπινη υγεία. Αυτό είναι κάτι που οι αυτόχθονες πληθυσμοί γνωρίζουν και μεταδίδουν εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Τώρα, νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Communications Earth & Environment έρχεται να το επιβεβαιώσει, δείχνοντας ότι τα κρούσματα αρκετών ασθενειών είναι σημαντικά χαμηλότερα σε περιοχές όπου τα δάση συντηρούνται από ιθαγενικές κοινότητες.
Η πρωτοποριακή αυτή έρευνα, με επικεφαλής τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), συνέλεξε δεδομένα από 1.733 δήμους που καλύπτουν πάνω από το 74% του Αμαζονίου. Διαπίστωσε ότι οι κοινότητες που γειτνιάζουν με υγιή, προστατευμένα δάση αντιμετωπίζουν χαμηλότερο κίνδυνο για δύο μεγάλες κατηγορίες ασθενειών:
-
Καρδιοαγγειακές και αναπνευστικές νόσοι που σχετίζονται με τις δασικές πυρκαγιές.
-
Ζωονοσογόνες και εντομομεταδιδόμενες ασθένειες όπως η ελονοσία, η νόσος Τσάγκας και ο κηλιδώδης πυρετός.
Ο πιο απολαυστικός τρόπος να καθυστερήσουμε τη γήρανση
Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στην αρχή της περιόδου δασικών πυρκαγιών και λίγο πριν από τη σύνοδο COP30 στο Μπελέμ της Βραζιλίας, ενισχύοντας τη σημασία των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών όχι μόνο για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και της απώλειας βιοποικιλότητας, αλλά και για τη δημόσια υγεία, σύμφωνα με το Eurekalert.
«Γνωρίζουμε εδώ και καιρό ότι το τροπικό δάσος φιλοξενεί φαρμακευτικά φυτά και ζώα που έχουν θεραπεύσει αμέτρητες ασθένειες», δήλωσε η Πόλα Πριστ, Ανώτερη Συντονίστρια Προγραμμάτων Δασών και Λειμώνων της IUCN. «Η μελέτη αυτή παρέχει νέα στοιχεία ότι τα ίδια τα δάση λειτουργούν ως φυσική ασπίδα για την καρδιά και τους πνεύμονες, καθώς και απέναντι σε παραμελημένες τροπικές ασθένειες».
Τα δάση προστατεύουν από 27 ασθένειες
Οι ερευνητές ανέλυσαν 20 χρόνια δεδομένων για 27 προβλήματα υγείας – 21 συνδεόμενα με πυρκαγιές και έξι ζωονοσογόνες ή εντομομεταδιδόμενες ασθένειες – σε οκτώ χώρες της Αμαζονίας (Βολιβία, Βραζιλία, Κολομβία, Εκουαδόρ, Περού, Σουρινάμ, Βενεζουέλα και Γαλλική Γουιάνα). Το συμπέρασμα ήταν σαφές: οι περιοχές που διαχειρίζονται οι αυτόχθονες πληθυσμοί μειώνουν σταθερά την εμφάνιση ασθενειών.
Οι επιπτώσεις της αποψίλωσης είναι τεράστιες. Μεταξύ 2001 και 2019 καταγράφηκαν σχεδόν 30 εκατομμύρια περιστατικά ασθενειών που σχετίζονται με πυρκαγιές ή μεταδίδονται από ζώα και έντομα. Οι πυρκαγιές – πολλές από τις οποίες προκαλούνται σκόπιμα για τη δημιουργία βοσκοτόπων ή καλλιεργειών – σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή, εντείνουν την έκθεση των ανθρώπων σε ρύπους που συνδέονται με αναπνευστικά και καρδιαγγειακά προβλήματα, εγκεφαλικά επεισόδια και καρκίνο του πνεύμονα.
Στη βραζιλιάνικη Αμαζονία μόνο, μεταξύ 2002 και 2011, οι πυρκαγιές ευθύνονταν κατά μέσο όρο για 2.906 πρόωρους θανάτους ετησίως από καρδιοπνευμονικές παθήσεις και καρκίνο του πνεύμονα. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η προστασία των ιθαγενικών δασών μπορεί δυνητικά να αποτρέψει έως και 15 εκατομμύρια περιστατικά αναπνευστικών και καρδιοαγγειακών λοιμώξεων κάθε χρόνο, απορροφώντας τους ρύπους που εκπέμπονται από τις πυρκαγιές.
