Η ταινία The Sea, ένα αραβόφωνο δράμα για ένα Παλαιστίνιο αγόρι από τη Δυτική Όχθη που ρισκάρει τη ζωή του για να πάει σε μια παραλία στο Τελ Αβίβ, αναδείχθηκε η μεγάλη νικήτρια στα Βραβεία Όφιρ, τα σημαντικότερα κινηματογραφικά βραβεία του Ισραήλ.
Η βράβευσή της, ωστόσο, προκάλεσε πολιτική θύελλα: Ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Μίκι Ζοχάρ, δεσμεύτηκε ότι θα διακόψει τη χρηματοδότηση των Βραβείων Όφιρ μετά τη νίκη της ταινίας, κάνοντας λόγο για «ντροπιαστική» επιλογή που προσβάλλει τους Ισραηλινούς πολίτες και τον στρατό.
Η νίκη της ταινίας και η διεθνής πορεία
Τα Βραβεία Όφιρ, που ψηφίζονται από την Ακαδημία Κινηματογράφου και Τηλεόρασης του Ισραήλ – με σχεδόν 1.100 μέλη, μεταξύ των οποίων σκηνοθέτες, παραγωγοί και ηθοποιοί – αποτελούν το κορυφαίο θεσμό κινηματογραφικής βράβευσης στη χώρα.
Η ταινία The Sea, σε σκηνοθεσία Σάι Καρμελί Πόλακ και παραγωγή Μπαχέρ Αγμπαρίγια, απέσπασε συνολικά πέντε βραβεία: καλύτερης ταινίας, καλύτερου σεναρίου, καλύτερου ηθοποιού για τον 13χρονο Παλαιστίνιο πρωταγωνιστή Μοχάμεντ Γκαζάουι, καλύτερου β’ ανδρικού ρόλου για τον Χαλίφα Νατούρ και καλύτερης μουσικής.
Με τη διάκρισή της, η ταινία θα εκπροσωπήσει το Ισραήλ στην κατηγορία Διεθνούς Ταινίας στα Όσκαρ.
Η αντίδραση της κυβέρνησης
Ο Ζοχάρ, σε δήλωσή του που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Haaretz, χαρακτήρισε «σκανδαλώδη» τη νίκη της ταινίας:
«Δεν υπάρχει μεγαλύτερο φτύσιμο στο πρόσωπο των πολιτών του Ισραήλ από τη γελοία και αποκομμένη τελετή των Όφιρ. Το γεγονός ότι η νικήτρια ταινία παρουσιάζει τους ηρωικούς στρατιώτες μας με δυσφημιστικό και ψευδή τρόπο, τη στιγμή που πολεμούν και ρισκάρουν τη ζωή τους για να μας προστατεύουν, δεν εκπλήσσει πια κανέναν», ανέφερε, προσθέτοντας πως η περικοπή χρηματοδότησης θα ισχύσει από το 2026.
Μια πολιτικά φορτισμένη τελετή
Η φετινή απονομή είχε έντονο συναισθηματικό και πολιτικό φορτίο. Σχεδόν όλοι οι βραβευμένοι ανέβηκαν στη σκηνή φορώντας μαύρα μπλουζάκια με αντιπολεμικά μηνύματα, όπως «ένα παιδί είναι παιδί είναι παιδί», ενώ άλλοι κρατούσαν φωτογραφίες των ομήρων.
Ο πρόεδρος της Ισραηλινής Ακαδημίας Κινηματογράφου και Τηλεόρασης, Ασάφ Αμίρ, απάντησε στις πιέσεις της κυβέρνησης και στις διεθνείς εκκλήσεις για μποϊκοτάζ:
«Απέναντι στις επιθέσεις υπουργών της κυβέρνησης κατά του ισραηλινού κινηματογράφου και στις εκκλήσεις της διεθνούς κοινότητας για μποϊκοτάζ, η επιλογή αυτής της ταινίας αποτελεί ηχηρή και αποφασιστική απάντηση. Είμαι υπερήφανος που μια αραβόφωνη ταινία, γεννημένη από τη συνεργασία Ισραηλινών Εβραίων και Παλαιστινίων, θα εκπροσωπήσει το Ισραήλ στα Όσκαρ».
Διεθνείς πιέσεις και απειλές μποϊκοτάζ
Την περασμένη εβδομάδα, σχεδόν 4.000 καλλιτέχνες του διεθνούς θεάματος, ανάμεσά τους οι Έμα Στόουν και Χοακίν Φίνιξ, υπέγραψαν αίτημα για μποϊκοτάζ ισραηλινών κινηματογραφικών θεσμών που κατηγορούνται ως «συνένοχοι σε εγκλήματα πολέμου» στη Γάζα.
Ανάμεσα στους φορείς που βρίσκονται στο στόχαστρο είναι το Israel Film Fund, ο σημαντικότερος οργανισμός χρηματοδότησης του τοπικού κινηματογράφου, που έχει δεχθεί επιθέσεις και από την κυβέρνηση για τη στήριξη αντιπολεμικών ταινιών όπως το The Sea και το Yes του Νατάβ Λαπίδ, που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Καννών.
Η φωνή του νεαρού πρωταγωνιστή
Ο 13χρονος Μοχάμεντ Γκαζάουι, βραβευμένος με το Όφιρ καλύτερου ηθοποιού, όταν ανέβηκε στη σκηνή είπε: «Εύχομαι όλα τα παιδιά του κόσμου, παντού, να έχουν την ίδια ευκαιρία – να ζήσουν και να ονειρευτούν χωρίς πολέμους».
