Το υπουργείο Παιδείας προχωρά στη Β’ φάση προσλήψεων αναπληρωτών εκπαιδευτικών, καθώς και μελών Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΒΠ). Με εγκύκλιο που απεστάλη στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης, το υπουργείο ζητά την ηλεκτρονική καταχώριση των λειτουργικών κενών στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Προσωπικού (ΟΠΣΥΔ) έως και αύριο Τετάρτη 17/9/2025 από τις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Αμέσως μετά και μέχρι την Παρασκευή 19/9/2025 θα ολοκληρωθεί η ηλεκτρονική καταχώριση των λειτουργικών κενών από τις Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης οι οποίες θα τα στείλουν στο υπουργείο Παιδείας. Οι Διευθύνσεις Εκπαίδευσης καλούνται να δηλώσουν τα λειτουργικά κενά για:
● Γενική Εκπαίδευση: Σχολικές μονάδες, ΔΥΕΠ, Τμήματα Εναλλακτικής Ενισχυτικής Διδασκαλίας (ΥΜΕΠΑΛ).
● Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: Τάξεις Υποδοχής (Τ.Υ.) Ι και ΙΙ ΖΕΠ.
● Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση (ΕΑΕ): ΣΜΕΑΕ/Τ.Ε., Παράλληλη Στήριξη, ΚΕΔΑΣΥ.
● Μουσικά Σχολεία: Μουσικές ειδικεύσεις (σε ώρες/εβδομάδα).
Δεν καταχωρίζονται στην παρούσα φάση:
● Τα κενά Τάξεων Υποδοχής (Τ.Υ.) Ι και ΙΙ ΖΕΠ της Δευτεροβάθμιας.
● Τα κενά του Ετους Μαθητείας στα ΕΠΑ.Λ.
Την Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου θα ανακοινωθούν τα ονόματα 7-8.000 αναπληρωτών εκπαιδευτικών. Οι νέοι αναπληρωτές θα βρίσκονται στις σχολικές αίθουσες τις τελευταίες μέρες του Σεπτεμβρίου (29-30/9). Η εκπαιδευτική κοινότητα περιμένει με αγωνία τις τοποθετήσεις, καθώς σε πολλά σχολεία εξακολουθούν να υπάρχουν κενά σε βασικές ειδικότητες. Ειδικά στην Ειδική Αγωγή, οι πιέσεις από γονείς και συλλόγους είναι έντονες, ζητώντας πλήρη και έγκαιρη κάλυψη όλων των θέσεων.
Μετακύλιση ευθυνών
Θυμίζουμε ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της διοίκησης, μετά τους διορισμούς των περίπου 10.000 εκπαιδευτικών, τα συνολικά κενά ανέρχονταν περίπου σε 41.000, αριθμός που δεν περιλάμβανε επιπλέον ανάγκες όπως η Ενισχυτική Διδασκαλία, οι ΜΝΑΕ, αλλά και τυχόν άδειες ή αποσπάσεις που προκύπτουν μέσα στη χρονιά. Καθώς οι προσλήψεις αναπληρωτών της Α’ φάσης ήταν 24.791, έμειναν ακάλυπτες τουλάχιστον 16.000 θέσεις εκπαιδευτικών στα σχολεία.
Το ζήτημα των χιλιάδων κενών πήρε ιδιαίτερη δημοσιότητα μετά τις δηλώσεις του υπουργείου Παιδείας, που ως δικαιολογία πρόβαλε ότι ένα σημαντικό μέρος των νεοδιορισθέντων ζήτησε αμέσως άδεια. Το υπουργείο μέσα από τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ πρόβαλε τα παρακάτω στοιχεία των Περιφερειακών Διευθύνσεων Εκπαίδευσης:
Σχεδόν 23% των 9.158 νεοδιόριστων εκπαιδευτικών υπέβαλε αίτηση άδειας αμέσως μετά τον διορισμό του. Σε ορισμένες περιφέρειες, όπως το Νότιο Αιγαίο και τα Ιόνια, τα ποσοστά άδειας φτάνουν έως και το 30%, ενώ στην Αττική περιορίζονται στο 16,1%. Οι κυριότεροι λόγοι είναι η κύηση, η ανατροφή τέκνου και η επαπειλούμενη κύηση.
Η τοποθέτηση αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από εκπαιδευτικούς συλλόγους, που κατήγγειλαν «στοχοποίηση» των ίδιων των δασκάλων, ακόμη και των εγκύων συναδέλφων τους, με την ευθύνη να μετατίθεται στους ανθρώπους της τάξης αντί για τις πολιτικές του υπουργείου. Ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Π.Ε. Αν. Αττικής «Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ» είναι καταπέλτης: «Δεν είχαμε διανοηθεί ότι η πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΙΘΑ και τα διάφορα φιλοκυβερνητικά παπαγαλάκια (βλέπε κεντρικό άρθρο εφημ. “Καθημερινής”) θα έφταναν να στοχοποιήσουν ακόμα και τις εγκύους και τις εκπαιδευτικούς που ζητούν τη νόμιμη άδεια ανατροφής τέκνων.
»Μια άδεια που δεν δικαιούνταν όσα χρόνια ήταν εργαζόμενες Β’ κατηγορίας, αφού οι αναπληρώτριες εκπαιδευτικοί λαμβάνουν 3,5 μήνες άδειας, γιατί τα παιδιά τους, ως γνωστόν, έχουν υπερφυσικές δυνατότητες και μεγαλώνουν μόνα τους! […] Κατηγορούν με σκαιό τρόπο τις νέες εργαζόμενες γυναίκες των 785 ευρώ γιατί ζητούν άδεια να γεννήσουν και να μεγαλώσουν τα παιδιά τους.
»Ενώ και από τα μαθηματικά του Δημοτικού και τα στοιχεία που και οι ίδιοι δίνουν, αποδεικνύεται πόσο πολιτικά φαιδρό είναι αυτό το “επιχείρημα” για να δικαιολογήσει τα χιλιάδες κενά που παλεύουν να αντιμετωπίσουν για να λειτουργήσουν τα σχολεία αυτές τις ημέρες».
Ενοχες οι μητέρες
Η πρόσφατη δημόσια συζήτηση γύρω από τις γυναίκες εκπαιδευτικούς που καλούνται να συνδυάσουν την επαγγελματική τους ταυτότητα με τον ρόλο της μητέρας ανέδειξε ένα φαινόμενο που ξεπερνά τα στενά όρια του σχολείου. Δεν πρόκειται απλώς για μια άδικη κριτική· είναι μια επικίνδυνη μετατόπιση ευθύνης: από την πολιτεία και τις ανεπαρκείς πολιτικές στήριξης οικογένειας και εργασίας, στις ίδιες τις γυναίκες που αγωνίζονται καθημερινά να σταθούν σε δύο απαιτητικά μέτωπα.
Η εκπαίδευση στην Ελλάδα έχει στηριχτεί διαχρονικά στις γυναίκες. Στις τάξεις, στις δύσκολες περιοχές, στα χρόνια των περικοπών και της αβεβαιότητας, ήταν οι γυναίκες που σήκωσαν το βάρος των αναπληρώσεων, της ευέλικτης εργασίας, των χαμηλών μισθών. Σήμερα, αντί να αναγνωριστεί αυτή η συμβολή, βρίσκονται στο στόχαστρο μιας αφήγησης που τις κατηγορεί πως η μητρότητα «διαταράσσει» την εύρυθμη λειτουργία των σχολείων. Η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι από τις χώρες της Ε.Ε. με τις λιγότερες δομές στήριξης εργαζόμενων μητέρων:
● Περιορισμένες βρεφονηπιακές δομές.
● Ελλιπή μέτρα για τον συνδυασμό εργασίας – οικογένειας.
● Εργασιακή ανασφάλεια για τους/τις αναπληρωτές/τριες εκπαιδευτικούς.
Αντί να αναζητηθούν λύσεις, μεταφέρεται η ευθύνη στις ίδιες τις γυναίκες, με τρόπο που αγγίζει τα όρια της ενοχοποίησης. Η μητρότητα δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως «βάρος» για την εκπαίδευση ή ως εμπόδιο για τη λειτουργία του σχολείου. Αντίθετα, είναι κομμάτι της κοινωνικής συνέχειας και θα έπρεπε να υποστηρίζεται θεσμικά με πολιτικές που ενισχύουν την ισότητα, την επαγγελματική σταθερότητα και την προστασία της οικογένειας. Η συζήτηση που αναδύεται δεν αφορά μόνο τις γυναίκες εκπαιδευτικούς· αφορά το πώς η κοινωνία μας αντιλαμβάνεται τον ρόλο της γυναίκας στον εργασιακό χώρο. Αν συνεχίσουμε να θεωρούμε τη μητρότητα «πρόβλημα» που πρέπει να λυθεί, αντί για φυσικό και πολύτιμο στοιχείο της ζωής, τότε όχι μόνο αδικούμε τις γυναίκες, αλλά αποδυναμώνουμε συνολικά το δημόσιο σχολείο.
Οι αντιδράσεις
Σύλλογοι δασκάλων και καθηγητών καταγγέλλουν την πλευρά του ΥΠΑΙΘΑ επισημαίνοντας:
● Τις χαμένες διδακτικές ώρες που συσσωρεύονται ήδη από τον Σεπτέμβριο.
● Τις ανισότητες μεταξύ μόνιμων και αναπληρωτών, με τους δεύτερους να έχουν περιορισμένα δικαιώματα άδειας (π.χ. μόλις 3,5 μήνες άδεια ανατροφής).
● Τις καθυστερήσεις στις υπηρεσιακές μεταβολές και στις τοποθετήσεις που προκαλούν σύγχυση.
Επιπλέον, ζητούν:
● Αμεση Β’ φάση προσλήψεων για κάλυψη όλων των κενών.
● Εξίσωση δικαιωμάτων μόνιμων και αναπληρωτών.
● Αυξήσεις μισθών και καλύτερη στέγαση για τους νεοδιόριστους που υπηρετούν μακριά από τον τόπο κατοικίας τους.
