Του Κώστα Ράπτη
Είναι η πολιτική Τραμπ μια επιθετική άρνηση των ισχυόντων κανόνων σε όλα τα μέτωπα ή μήπως μια συγκεκαλυμμένη “μεγάλη αναδίπλωση”, με προσαρμογή των πολιτικοστρατιωτικών δεσμεύσεων των ΗΠΑ στην υποχώρηση του ειδικού τους βάρους στην παγκόσμια οικονομία. Μάλλον το δεύτερο – και οι σχεδιαστές του Πενταγώνου έχουν αρχίσει να το ομολογούν.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Politico, το οποίο επικαλείται τρεις πηγές με γνώση του κειμένου, το προσχέδιο της τελευταίας εκδοχής της Εθνικής Στρατηγικής Άμυνας (National Defence Strategy), που συνήθως αναθεωρείται στην έναρξη κάθε κυβερνητικής θητείας και ήδη προωθήθηκε στο γραφείο του Αμερικανού υπουργού Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ προ ημερών, προκρίνει την διαφύλαξη της εγχώριας και περιφερειακής ασφάλειας (ήτοι την ηγεμονία επί του Δυτικού Ημισφαιρίου) ως σημαντικότερη προτεραιότητα από την αντιμετώπιση διεθνών αντιπάλων, όπως το Πεκίνο και η Μόσχα.
Πρόκειται, εάν επισημοποιηθεί, για μείζονα μετατόπιση από τις πολιτικές των τελευταίων αμερικανικών κυβερνήσεων, είτε των Δημοκρατικών είτε των Ρεπουμπλικανών, συμπεριλαμβανομένης και της πρώτης τετραετίας Τραμπ.
Αρκεί να υπενθυμίσει κανείς ότι η Στρατηγική Εθνικής Ασφαλείας του 2018 τοποθετεί την ανάσχεση της Κίνας στην κορυφή των προκλήσεων που έχει να αντιμετωπίσει η Ουάσιγκτον.
Η ρητορική του Τραμπ σε ό,τι αφορά τις ευρασιατικές δυνάμεις παραμένει σκληρή. Αρκεί να σημειώσουμε όσα πρόσφατα είπε (μισοαστεία ή μισοσοβαρά;) ο ένοικος του Λευκού Οίκου σχετικά με την σύνοδο της Τιαντζίν και το πώς Ρωσία, Κίνα και Βόρειος Κορέα “συνωμοτούν” για να “υπονομεύσουν” τις ΗΠΑ.
Όμως κατά βάθος, ένας νέος “ρεαλισμός” φαίνεται να κερδίζει έδαφος. Και μολονότι το προσχέδιο της Στρατηγικής Εθνικής Ασφαλείας του 2025 ενδέχεται να υποστεί μετατροπές από τον Χέγκσεθ, οι πράξεις της κυβέρνησης Τραμπ μιλούν εξίσου εύγλωττα με τα κείμενα.
Η ανάπτυξη ομοσπονδιακών δυνάμεων για τη διαφύλαξη της τάξης στην πρωτεύουσα Ουάσιγκτον (με προοπτική επέκτασης του μοντέλου στρατιωτικοποίησης της αστυνόμευσης και σε άλλες πόλεις), καθώς και η ανάπτυξη δυνάμεων του Πολεμικού Ναυτικού στην Καραϊβική, με επίκληση της ανάγκης καταπολέμησης του ναρκεμπορίου από την Βενεζουέλα, μοιάζουν να έχουν ήδη βγει από τις σελίδες του προσχεδίου, για το οποίο μας ενημέρωσε το Politico. Όπως άλλωστε και η μείωση της χορηγούμενης αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας, ύψους αρκετών εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων, σε χώρες της ανατολικής Ευρώπης, στο πλαίσιο της Baltic Security Initiative.
Το ίδιο το “υπουργείο Πολέμου”, όπως θέλει να το μετονομάσει ο επιρρεπής σε λεονταρισμούς Τραμπ, δίνει συνεπώς το σήμα του περιορισμού της ακτίνας δράσης του.
“Εγκέφαλος” της εν λόγω στροφής θεωρείται ευρέως ότι είναι ο υφυπουργός Άμυνας για θέματα πολιτικής, Έλριτζ Κόλμπι, παλαιός “ιέρακας” στα θέματα της Κίνας και εκ των πρωτεργατών της εκπόνησης του δόγματος του 2018. Παραδόξως, ο ίδιος εμφανίζεται τώρα ευθυγραμμισμένος με τον αντιπρόεδρο Τζ. Ντ. Βανς στην επιθυμία να αποδεσμευτούν οι ΗΠΑ από τα περιττά εξωτερικά βάρη.
Η ομάδα του Κόλμπι πρόκειται άλλωστε να δημοσιοποιήσει συντόμως άλλα δύο σημαντικά κείμενα τα οποία αφορούν στην ανά τον κόσμο ανάπτυξη στρατευμάτων (Global Posture Review), μεταξύ των οποίων και οι 80.000 Αμερικανοί στρατιώτες που σταθμεύουν στην Ευρώπη, καθώς και εξοπλισμών.
Το ότι οι ΗΠΑ επί Τραμπ επιδιώκουν πλέον να μεταθέσουν περισσότερα βάρη στους συμμάχους τους, δεν σημαίνει βέβαια εξ ορισμού ανατροπή της γενικότερης φιλοδοξίας να αποδυναμωθούν η Κίνα και η Ρωσία. Ούτε η έμφαση στο “Δόγμα Μονρόε” προαναγγέλλει περισσότερο ειρηνικούς καιρούς – τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την Λατινική Αμερική, όπως ήδη γνωρίζει η Βενεζουέλα. Όμως η αναδίπλωση που φέρεται να απεργάζεται ο Κόλμπι υποδηλώνει ότι οι γνωρίζοντες έχουν ήδη κάνει τους λογαριασμούς τους, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι το χρονικό παράθυρο της “ανάσχεσης” έχει κλείσει και κυοφορείται μια ασταθής ισορροπία μεταξύ σχεδόν ισότιμων δυνάμεων με τις δικές τους ζώνες επιρροής.
