Ανταλλάγματα στη Γαλλία χρειάστηκε να δώσει η Κομισιόν προκειμένου να καθησυχάσει τις ανησυχίες της για την εμπορική συμφωνία της Ε.Ε. με τις χώρες του Mercosur (Βραζιλία, Αργεντινή, Παραγουάη, Ουρουγουάη, Χιλή). Ωστόσο, μετά τα σύννεφα πάνω από τις εμπορικές σχέσεις Ε.Ε. – ΗΠΑ, οι Βρυξέλλες έχουν βάλει πλώρη για άλλες αγορές, με τις ευλογίες των Γερμανών και άλλων χωρών που αναγνωρίζουν την ανάγκη για δημιουργία εναλλακτικών εμπορικών σχέσεων.
Η συμφωνία μεταξύ της Ε.Ε. και των χωρών της Mercosur στοχεύει στη δημιουργία μιας ζώνης ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ των δύο πλευρών, με τους δασμούς να καταργούνται σταδιακά στα περισσότερα προϊόντα, εκτός από ορισμένα γεωργικά που υπόκεινται σε ποσοστώσεις.
Θα είναι η μεγαλύτερη «ζώνη ελεύθερων συναλλαγών στον κόσμο, που θα καλύπτει μια αγορά άνω των 700 εκατομμυρίων καταναλωτών». Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα απολαμβάνουν πλεονέκτημα «πρώτης κίνησης», επωφελούμενες από χαμηλότερους δασμούς σε σύγκριση με εταιρείες από άλλες χώρες.
Η Γαλλία είναι αντίθετη στη συμφωνία αυτή εξαιτίας ανησυχιών για τις πιθανές μεγάλες εισαγωγές κρέατος (κυρίως βοείου) και πουλερικών, που θα προκαλούσαν πλήγμα στα εισοδήματα των αγροτών και κτηνοτρόφων στη χώρα. Ο Γάλλος πρόεδρος έχει αρκετές φορές επιχειρήσει να «μπλοκάρει» τη συμφωνία, μιλώντας δημόσια για τις ανησυχίες του.
Στην πραγματικότητα, ο Εμ. Μακρόν «στοχεύει» στις ψήφους των αγροτών. Σε μια δύσκολη πολιτικά συγκυρία, όπως αυτή που διανύει η χώρα του, αν η συμφωνία Ε.Ε. – Mercosur περάσει, ο Γάλλος πρόεδρος θα χάσει σημαντικό μέρος των υποστηρικτών του.
Δικλίδες ασφαλείας
Για να κατευνάσει λοιπόν τις αντιρρήσεις της Γαλλίας, η Κομισιόν συμπεριέλαβε στο κείμενο της συμφωνίας έναν μηχανισμό με «δικλίδες» ασφαλείας. Η Επιτροπή προτείνει την ενίσχυση της εποπτείας των πιο ευαίσθητων γεωργικών αγορών, με την ελπίδα να εκτονώσει την αντίσταση των αγροτών.
Η δήλωση, η οποία αναμένεται να λάβει τη μορφή νομικής πράξης, δεν θα δεσμεύει τις χώρες της Mercosur, αλλά μόνο την ίδια την Επιτροπή – με την ελπίδα να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες των αγροτών που μιλούν για αθέμιτο ανταγωνισμό από τα προϊόντα της Mercosur. Η Επιτροπή ισχυρίζεται ότι η εφαρμογή της είναι «δημοκρατική».
Ηδη η Ευρώπη έχει χωριστεί στα δύο: από τη μία η Γαλλία που διαφωνεί και «μαζί της» έχει την Πολωνία, την Ολλανδία και την Αυστρία, ενδεχομένως και την Ιταλία· από την άλλη η Γερμανία και χώρες που εξαρτώνται λιγότερο από τα αγροτικά προϊόντα είναι υπέρ.
Η έγκριση της συμφωνίας χθες από τους 27 επιτρόπους είναι το πρώτο βήμα σε μια μακρά διαδικασία επικύρωσης. Υστερα από 25 χρόνια διαπραγματεύσεων, η συμφωνία ολοκληρώθηκε το 2024 από την Κομισιόν και τις χώρες της Mercosur. Για να μπορέσει να δει την εμπορική συμφωνία να εφαρμόζεται γρήγορα, η Επιτροπή επέλεξε επίσης να χωρίσει το κείμενο σε δύο μέρη: ένα εμπορικό σκέλος, το οποίο θα περάσει απευθείας από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο –όπου εκπροσωπούνται τα κράτη-μέλη– και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και ένα δεύτερο σκέλος, το οποίο θα υποβληθεί στα εθνικά Κοινοβούλια.
Η πλειοψηφία των κρατών-μελών τάσσεται υπέρ της συμφωνίας, προκειμένου να «απαντήσουν» στη δύσκολη εμπορική σχέση με τις ΗΠΑ. Μένει να δούμε αν θα πεισθούν και οι χώρες που διαφωνούν.
