Κατώτερη των περιστάσεων αποδείχθηκε για μια ακόμα φορά η Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν που προχώρησε σε μια ακατανόητη και πανάκριβη συμφωνία με τον Ντόναλντ Τραμπ προκειμένου να περιορίσει τους δασμούς που επιβάλλουν οι ΗΠΑ στα ευρωπαϊκά προϊόντα στο 15%.
Η πρόεδρος της Κομισιόν δέχθηκε η ΕΕ να αγοράσει μέσα σε τρία χρόνια, υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), πετρέλαιο και πυρηνικά καύσιμα αξίας 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις ΗΠΑ.
Πρόκειται για μια γιγαντιαία συμφωνία και ένα μυθώδες ποσό. Η συμφωνία θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέσα σε τρία χρόνια με την ΕΕ να αγοράζει κάθε χρόνο υγροποιημένο φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ ύψους 250 δισεκατομμυρίων δολαρίων με πρόσχημα την απεξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό πετρέλαιο.
Η φον Ντερ Λάιεν μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας ισχυρίστηκε ότι «οι αγορές ενεργειακών προϊόντων από τις ΗΠΑ θα διαφοροποιήσουν τις πηγές προμήθειάς μας και θα συμβάλουν στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης», αναφέροντας παράλληλα ότι η πρωτοβουλία αυτή θα βοηθήσει επίσης την ΕΕ στην προσπάθειά της να «αντικαταστήσει το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο με σημαντικές αγορές αμερικανικού LNG, πετρελαίου και πυρηνικών καυσίμων».
Την ίδια ώρα ο Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ, Μάρος Σέφτσοβιτς βγήκε για να υποστηρίξει ότι «είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε σε αυτές τις αγορές», και πως επανέλαβε «πιστεύουμε ότι αυτοί οι αριθμοί είναι εφικτοί».
Μόνο που η φον Ντερ Λάιεν όσο και ο αρμόδιος Επίτροπος ξέχασαν να πουν ότι αυτή τη συμφωνία υποταγής θα την πληρώσουν πανάκριβα οι Ευρωπαίοι καταναλωτές καθώς το LNG είναι το πιο ακριβό φυσικό αέριο και οι τιμές αναμένεται να εκτιναχθούν στα ύψη.
Έμειναν ενεοί οι αναλυτές
Το μέγα πρόβλημα είναι ότι αυτή η συμφωνία για να γίνει πράξη θα πρέπει να καταργηθεί κάθε κανόνας της αγοράς, της ενεργειακής διπλωματία και της κοινής λογικής. Και αυτό γιατί τα νούμερα δεν βγαίνουν. Όπως σημείωσε σε ρεπορτάζ του το Politico η επίτευξη αυτού του στόχου – με βάση τα στοιχεία του περασμένου έτους – θα απαιτούσε από την ΕΕ να τριπλασιάσει τις εισαγωγές ενέργειας από τις ΗΠΑ, ενώ παράλληλα θα πρέπει οι αμερικανικές εταιρείες να εκτρέψουν όλες τις ενεργειακές τους ροές προς την ΕΕ.
Την ίδια ώρα οι Βρυξέλλες έχουν δώσει ελάχιστες λεπτομέρειες για το πώς θα υλοποιηθούν αυτές οι αγορές ενώ οι περιορισμένες προμήθειες από τις ΗΠΑ, τα τεχνικά εμπόδια και οι περιορισμένες αρμοδιότητες της ΕΕ σε συμφωνίες εισαγωγών σημαίνουν ότι η επίτευξη του στόχου θα είναι εξαιρετικά δύσκολη — ανεξαρτήτως των επιμέρους λεπτομερειών.
«Ο αριθμός-ορόσημο είναι “εντελώς μη ρεαλιστικός”, δήλωσε στο Politico η ειδικός στο φυσικό αέριο Λόρα Πέιτζ, ανώτερη αναλύτρια στην εταιρεία εμπορευμάτων Kpler. «Οι αριθμοί είναι απλώς εξωφρενικοί».
Όπως εξήγησε, η ΕΕ δαπάνησε πέρυσι 375 δισ. ευρώ για εισαγωγές ενέργειας, εκ των οποίων 76 δισ. ευρώ ήταν οι εισαγωγές από τις ΗΠΑ. Τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι η φον Ντερ Λάιεν δεσμεύτηκε ότι η ΕΕ θα πρέπει, τουλάχιστον, να τριπλασιάσει τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ και να κόψει επί της ουσίας όλους τους άλλους προμηθευτές όπως τη Νορβηγία που καλύπτει το 33% των αναγκών της ΕΕ σε φυσικό αέριο και μάλιστα σε τιμή πολύ φθηνότερη από αυτή των ΗΠΑ καθώς η προμήθεια γίνεται μέσω αγωγών.
Ποιος κοροϊδεύει ποιον
Η αναλύτρια Λόρα Πέιτζ εξήγησε ότι η συμφωνία Τράμπ – φον Ντερ Λάιεν είναι ανεξήγητη και όσον αφορά τις ΗΠΑ. Και αυτό γιατί μέχρι στιγμής η Αμερική εξάγει συνολικά φυσικό αέριο και πετρέλαιο αξίας 166 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Για να επιτευχθεί ο στόχος της συμφωνίας – υποταγής που υπέγραψε η πρόεδρος της Κομισιόν θα πρέπει οι ΗΠΑ να κατευθύνουν το σύνολο των αμερικανικών εξαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου προς την ΕΕ.
Αυτό «απλώς δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ», τόνισε, η Λόρα Πέιτζ, καθώς οι εξαγωγές LNG των ΗΠΑ δεν δεσμεύονται προς έναν προορισμό και κατά κανόνα πωλούνται στον πλειοδότη σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και ο σχολιασμός στο Politico του Χομαγιούν Φαλακσάχι, επικεφαλής ανάλυσης πετρελαίου στην Kpler. Όπως επεσήμανε, η ΕΕ αγοράζει σήμερα το 12% των αναγκών της σε πετρέλαιο και καύσιμα από τις ΗΠΑ και το ποσοστό αυτό θα μπορούσε να φτάσει το ανώτατο όριο του 14%, καθώς τα ευρωπαϊκά διυλιστήρια μπορούν να επεξεργαστούν μόνο περιορισμένες ποσότητες του συγκεκριμένου τύπου αμερικανικού αργού πετρελαίου. «Είναι πραγματικά μια φαντασίωση», είπε χαρακτηριστικά.
Οπότε, ή μας κοροϊδεύουν ψιλό γαζί Τραμπ και φον Ντερ Λάιεν για διαφορετικούς λόγους ο καθένας και κυρίως για εσωτερική κατανάλωση ή θα δούμε το επόμενο διάστημα να γίνονται σημεία και τέρατα προκειμένουν να γίνει πράξη η συμφωνία.
Τι προηγήθηκε
Η φον Ντερ Λάιεν είχε αρχίσει να κάνει τις υποκλίσεις στον Τραμπ ήδη από τον Μάϊο με τις ανακοινώσεις για το σχέδιο πλήρους απεξάρτησης της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο έως το τέλος του 2027, στο πλαίσιο της στρατηγικής REPowerEU. Το σχέδιο τριών σημείων προβλέπει τα εξής:
1] Απαγόρευση νέων συμβολαίων και spot αγορών ρωσικού φυσικού αερίου έως το τέλος του 2025. Spot ονομάζεται η αγορά και πώληση με βάση την τιμή της ημέρας με άμεση παράδοση του προϊόντος σε αντίθεση με τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις.
2] Τερματισμό όλων των υφιστάμενων μακροπρόθεσμων συμβολαίων με τη Ρωσία έως το τέλος του 2027.
3] Για τη διευκόλυνση των ευρωπαϊκών εταιρειών στην αποδέσμευση από τα ρωσικά συμβόλαια, η Κομισιόν προτείνει τη χρήση ρήτρας «ανωτέρας βίας», ισχυριζόμενη ότι επιτρέπει την καταγγελία των συμβάσεων χωρίς νομικές κυρώσεις.
Ήδη από τον Μάϊο το neostrategy είχε επισημάνει ότι η φον Ντερ Λάιεν είχε σαν στόχο να ικανοποιήσει τον Ντόναλντ Τραμπ ο οποίος έχει απαιτήσει από την Ευρώπη την συρρίκνωση του εμπορικού πλεονάσματος με τις ΗΠΑ.
Μόνο που οι αποφάσεις αυτές συνεπάγονται ακραίο κίνδυνο για τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που θα στραγγαλιστούν από νέες αυξήσεις στην ενέργεια.
