Αναδιανέμουν τη μάζα σε όλο τον πλανήτη μετατοπίζοντας τη θέση του φλοιού της Γης σε σχέση με τον μανδύα.
Η κατασκευή χιλιάδων φραγμάτων από το 1835 έχει προκαλέσει ταλάντωση των πόλων της Γης σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Geophysical Research Letters». Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα μεγάλα φράγματα συγκρατούν τόσο πολύ νερό που αναδιανέμουν τη μάζα σε όλο τον πλανήτη μετατοπίζοντας τη θέση του φλοιού της Γης σε σχέση με τον μανδύα, το μεσαίο στρώμα του πλανήτη.
Ο μανδύας της Γης είναι κολλώδης και ο φλοιός σχηματίζει ένα συμπαγές κέλυφος που μπορεί να ολισθαίνει πάνω του. Το βάρος στον φλοιό που τον προκαλεί να μετατοπιστεί σε σχέση με τον μανδύα μετατοπίζει επίσης τη θέση των πόλων της Γης, ανέφεραν οι ερευνητές.
«Οποιαδήποτε κίνηση μάζας μέσα στη Γη ή στην επιφάνειά της αλλάζει τον προσανατολισμό του άξονα περιστροφής σε σχέση με τον φλοιό, μια διαδικασία που ονομάζεται πραγματική πολική περιπλάνηση» αναφέρουν οι ερευνητές
Οι επιστήμονες γνώριζαν ήδη ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες που εκτοπίζουν τεράστιους όγκους νερού μπορούν να προκαλέσουν πολική περιπλάνηση. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο έδειξε ότι η δραματική τήξη των πάγων λόγω της κλιματικής αλλαγής μπορεί να μετακινήσει τους πόλους κατά 27 μέτρα μέχρι το τέλος αυτού του αιώνα. Και μια μελέτη του 2023 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η άντληση υπόγειων υδάτων μεταξύ 1993 και 2010 προκάλεσε πολική μετατόπιση 80 εκατοστών.
Τα ευρήματα
Για τη νέα μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν την επίδραση στους πόλους της Γης 6,862 φραγμάτων που κατασκευάστηκαν σε όλο τον πλανήτη μεταξύ 1835 και 2011. Η ομάδα χρησιμοποίησε μια ήδη δημοσιευμένη βάση δεδομένων φραγμάτων η οποία προηγουμένως αποκάλυψε ότι ο όγκος του νερού που συγκρατούν αυτά τα φράγματα – ένας όγκος που θα μπορούσε να γεμίσει το Γκραν Κάνιον δύο φορές – είχε οδηγήσει σε πτώση της παγκόσμιας στάθμης της θάλασσας κατά 23 χιλιοστά.
Η αποθήκευση νερού πίσω από τα φράγματα προκάλεσε την μετακίνηση των πόλων της Γης σε συνολική απόσταση 1,1 μ. κατά την περίοδο της μελέτης, διαπίστωσαν οι συγγραφείς της νέας έρευνας.
«Καθώς παγιδεύουμε νερό πίσω από τα φράγματα, όχι μόνο αφαιρεί νερό από τους ωκεανούς, οδηγώντας έτσι σε παγκόσμια πτώση της στάθμης της θάλασσας, αλλά αναδιανέμει επίσης τη μάζα με διαφορετικό τρόπο σε όλο τον κόσμο», δήλωσε σε ανακοίνωσή της η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Νατάσα Βαλέντσιτς, μεταπτυχιακή φοιτήτρια γεωλογίας, γεωφυσικής και πλανητικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.
Τα αποτελέσματα, τα οποία βασίστηκαν σε υπολογισμούς και μοντελοποίηση υπολογιστών, έδειξαν δύο διακριτές φάσεις πολικής περιπλάνησης κατά την περίοδο της μελέτης. Η πρώτη, από το 1835 έως το 1954, αντικατοπτρίζει την κατασκευή φραγμάτων μεγάλης κλίμακας στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη. Αυτό προκάλεσε τη μετακίνηση του Βόρειου Πόλου 20 εκατοστά πιο κοντά στον 103ο μεσημβρινό ανατολικά, μια νοητή γραμμή που εκτείνεται από βορρά προς νότο μέσω της Ρωσίας, της Μογγολίας και της Κίνας.
Η στάθμη
Η δεύτερη φάση, από το 1954 έως το 2011, αντικατοπτρίζει την εκτεταμένη κατασκευή φραγμάτων στην Ανατολική Αφρική και την Ασία. Αυτά τα φράγματα πρόσθεσαν μάζα στις αντίθετες πλευρές του πλανήτη από τη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη, οδηγώντας σε μια μετατόπιση 57 εκατοστά στη θέση του Βόρειου Πόλου προς τον 117ο δυτικό μεσημβρινό, ο οποίος διασχίζει τη δυτική Βόρεια Αμερική και τον Νότιο Ειρηνικό. Η πολική περιπλάνηση δεν είναι γραμμική, αλλά σχηματίζει μια ασταθή γραμμή, γι’ αυτό και οι καθαρές μετατοπίσεις προς κάθε κατεύθυνση δεν αθροίζονται στα 3,7 πόδια.
Ενώ η θέση των πόλων έχει σχετικά μικρή επίδραση στις διεργασίες της Γης, η επίδραση των φραγμάτων στη στάθμη της θάλασσας είναι σημαντική, δήλωσε η Βαλέντσικ. «Δεν πρόκειται να βυθιστούμε σε μια νέα εποχή των παγετώνων, επειδή ο πόλος μετακινήθηκε κατά περίπου ένα μέτρο συνολικά, αλλά έχει επιπτώσεις στη στάθμη της θάλασσας», είπε.
Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι οι επιστήμονες θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα φράγματα στις προβλέψεις τους για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, επειδή τα φράγματα εμποδίζουν τόσο πολύ νερό να φτάσει στους ωκεανούς. Η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας αυξήθηκε κατά 4,7 έως 6,7 ίντσες (12 έως 17 εκατοστά) κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Περίπου το ένα τέταρτο αυτής της ποσότητας νερού βρίσκεται πίσω από φράγματα, πράγμα που σημαίνει ότι ανάλογα με το πού βρίσκεστε στον κόσμο, τα φράγματα θα επηρεάσουν τη στάθμη της θάλασσας. Αυτό είναι ένα άλλο πράγμα που πρέπει να λάβουμε υπόψη, επειδή αυτές οι αλλαγές μπορεί να είναι αρκετά μεγάλες, αρκετά σημαντικές» είπε η Βαλέντσικ.
Naftemporiki.gr
