Οι Βρυξέλλες και οι 27 βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε κενό σκέψης και αντιδράσεων, με δυο λόγια, σε κενό πολιτικής
Της Κύρας Αδάμ
Ποτέ άλλοτε στη μεταπολεμική ιστορία οι σχέσεις ΗΠΑ – Ευρώπης δεν κρέμονταν από μια κλωστή, όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή, μεσούσης της διαπραγμάτευσης Ουάσινγκτον – Μόσχας για τη συμφωνία ειρήνευσης στην Ουκρανία.
Ο πρόεδρος Τραμπ από την πρώτη ημέρα της προεδρίας του δεν έκρυψε την απέχθεια και την αποστροφή του προς τους Ευρωπαίους συμμάχους του στο ΝΑΤΟ και τους πρώην φίλους του στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ειδικά την Ευρωπαϊκή Ένωση -και τα 27 ευρωπαϊκά κράτη που την αποτελούν- ο πρόεδρος Τραμπ την περιφρονεί και δεν την υπολογίζει, κι αυτό πέρα από τις φραστικές επιθέσεις του φαίνεται καθαρά από το γεγονός ότι ουδέποτε μίλησε ή συναντήθηκε με την πρόεδρο της Ε.Ε. Φον ντερ Λάιεν.
Όσο προχωρούν -καλπάζουν ίσως- οι συνομιλίες ΗΠΑ – Ρωσίας για μια συμφωνία ειρήνης στην Ουκρανία, κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των δύο αυτών, τόσο περισσότερο επιθετικός εμφανίζεται ο πρόεδρος Τραμπ απέναντι στην Ευρώπη.
Ο Αμερικανός πρόεδρος δεν μπορεί να χωνέψει ότι οι Ευρωπαίοι δεν είναι μαζί του στην προσπάθεια ειρήνευσης που έχει αναλάβει αυτοβούλως για λογαριασμό του Κιέβου και της Ευρώπης, που αναμείχθηκε πολύ βαθιά στην ουκρανορωσική κρίση εναντίον της Ρωσίας σε όλα τα μέτωπα, χωρίς να έχει αποκομίσει μέχρι στιγμής ούτε ένα μηδαμινό όφελος για τα ευρωπαϊκά συμφέροντα.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, μάλιστα, μόλις τις προηγούμενες ημέρες απείλησε ευθέως την Ευρώπη ότι αν αντιταχθεί στη συμφωνία ΗΠΑ – Ρωσίας για την Ουκρανία, θα τα μαζέψει και θα φύγει από την ήπειρο. Εμφανίζεται, δηλαδή, και προσβεβλημένος από πάνω, διότι οι Ευρωπαίοι δεν τον ευγνωμονούν από τώρα για τις εγγυήσεις Τραμπ ότι η Ρωσία δεν αποτελεί απειλή ασφαλείας για την Ευρώπη, αφού ο ίδιος θα τα έχει συμφωνήσει με τον Πούτιν.
Η αλήθεια είναι ότι οι Βρυξέλλες και οι 27 βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε κενό σκέψης και αντιδράσεων, με δυο λόγια, κενό πολιτικής.
Αφού δεσμεύτηκαν τα τρία τελευταία χρόνια με όλους τους επίσημους και δεσμευτικούς τρόπους ότι θα κάνουν ό,τι μπορούν για να νικήσει η Ουκρανία τη Ρωσία, που είναι απειλή για την Ευρώπη, αυτή τη στιγμή οι Ευρωπαίοι καταλαβαίνουν ότι το εύθραυστο οικοδόμημά τους έχει αναποδογυρίσει και βρίσκονται όχι στις εξέδρες του παιχνιδιού ΗΠΑ – Ρωσία αλλά έξω… στα χωράφια. Ο Πούτιν έχει απαιτήσει και έχει κατοχυρώσει ότι ούτε στις διαπραγματεύσεις ούτε στις δυνάμεις ειρήνης θα πλησιάσει… ευρωπαϊκό ρουθούνι, με την εξαίρεση πιθανότατα της Ουγγαρίας, της Σλοβακίας ακόμα και της Τουρκίας.
«Τιμωρός»
Το Παρίσι του Ε. Μακρόν και όχι οι Βρυξέλλες της Ε.Ε. έκανε αποτυχημένες απόπειρες να δεσμεύσει ευρωπαϊκές χώρες στην αποστολή στρατιωτικών ειρηνευτικών δυνάμεων στη μεταπολεμική Ουκρανία. Το θέμα αυτό είναι το ελάχιστο που μπορεί να απαιτήσει η Ευρώπη για να διασώσει το κύρος και το πολιτικό μέγεθός της, και για να αιτιολογήσει -όπως μπορεί καλύτερα- την απόλυτη ταύτισή της με τον Ζελένσκι, «τιμωρώντας» τον Πούτιν, που τώρα εξελίσσεται σε «τιμωρό» της Ευρώπης με τη συγκατάθεση του προέδρου Τραμπ..
Οι Ευρωπαίοι καταλαβαίνουν ότι μάλλον θα χάσουν κατά κράτος και στον πόλεμο των δασμών που έχει ανοίξει η Ουάσινγκτον απέναντι και στην Ευρώπη, με ανυπολόγιστες ακόμα τις συνέπειες για την ευρωπαϊκή οικονομία και το εμπόριο.
Οι Ευρωπαίοι αντιλαμβάνονται ακόμα ότι η οικονομία τους, ο ανταγωνισμός στον τομέα των επιχειρήσεων και κυρίως στον τομέα της τεχνολογίας τούς έχει στείλει πολύ πίσω στη διεθνή σκηνή, με πολύ αμφίβολες τις πιθανότητες γρήγορης ανάκαμψης.
Οι Βρυξέλλες και η πλειοψηφία των 27 εκτιμούν ότι ένα σημείο συναίνεσης και σύμπλευσης των εταίρων θα είναι η ανάπτυξη της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, με κύριο αιτιολογικό την ανάγκη να ενισχύσει η Ευρώπη την άμυνά της έναντι του κοινού εχθρού που είναι η Ρωσία.
Ωστόσο, η ταχεία προσέγγιση, με αμοιβαία εμπιστοσύνη και συμφέροντα, Ουάσινγκτον – Μόσχας βγάζει και πάλι την Ευρώπη εκτός εξελίξεων, χωρίς τη δύναμη να επιβάλει έστω και μερικώς τις απόψεις και τις πεποιθήσεις της.
