Του Γιώργου Κ. Στράτου
Ένας από τους λόγους που είμαστε απελπισμένοι και απαισιόδοξοι, γενικώς, είναι ότι ελάχιστα γνωρίζουμε για τις δράσεις ανθρώπων δίπλα μας και τώρα οι οποίες αποπνέουν ελπίδα και αισιοδοξία. Η ανάδειξή τους συνιστά πολύ σπάνιο φαινόμενο για τα ΜΜΕ. Συγκρινόμενη με πιασάρικες ασημαντότητες, κουτσομπολιά, ξεκατίνιασμα και αναπαραγωγή ή εκμετάλλευση θλιβερών περιστατικών και προσώπων, αγγίζει μηδενικά ποσοστά προτίμησης από τους υπευθύνους για την ενημέρωση, την ψυχαγωγία και τον πολιτισμό μας.
Συνήθως οι σοβαροί αυτοί άνθρωποι, όντας δημιουργοί, αποφεύγουν τον ντόρο και την αυτοπροβολή, αφήνοντας τα έργα τους να μιλήσουν γι’ αυτούς. Τα έργα όμως μιλάνε από μόνα τους, όταν απευθύνονται σε μία σοβαρή χώρα, με δομές, θεσμούς, παράδοση, σ’ ένα πολιτισμένο κοινό, αποτελούμενο από πολίτες που έχουν εκπαιδευθεί να ακούν και να μαθαίνουν, να αξιολογούν, να κρίνουν, να συμμετέχουν, να επιβραβεύουν, να ενδιαφέρονται. Ισχύουν αυτά σε εμάς; Φυσικά και όχι. Γι’ αυτό η ευθύνη όσων μπορούν να τους προβάλλουν γίνεται μεγαλύτερη.
Ευτυχώς βρίσκονται ακόμη παντού. Αρκεί να θέλεις να τους ανακαλύψεις. Πρόκειται για τεχνίτες που η «εξέλιξη» τους απειλεί: ξυλουργοί, ξυλογλύπτες, μαρμαρογλύπτες, ράπτες, μοδίστρες, κεντήστρες, εικονογράφοι, συνεχιστές μιας παράδοσης υψηλής αισθητικής που έχουν δουλέψει με μορφές, και κουβαλούν μνήμες αναντικατάστατες. Το ίδιο ισχύει και για καταστηματάρχες: καφετζήδες, φουρνάρηδες, μπακάληδες, μανάβηδες, κρεοπώλες, εστιάτορες, ιδιοκτήτες ιστορικών καταστημάτων κάθε λογής που αφανίζονται με ρυθμούς ραγδαίους κάνοντας το περιβάλλον μας πιο άχρωμο, πιο αφιλόξενο, την καθημερινότητά μας φτωχή.
Τα ίδια ισχύουν και για επιστήμονες που θυσίασαν την καριέρα τους και τις απολαβές τους, καταθέτοντάς τες στην κοινωνική προσφορά. Μικραίνει το δείγμα γιατί οι εποχές έγιναν ανελέητες, αλλά αντέχει. Γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, λογιστές, για να ακούσουν κόσμο και ντουνιά, δίχως να εισπράττουν ούτε το ελάχιστο της αμοιβής τους, θα υπάρχουν πάντα. Ευτυχώς γιατί έτσι κρατιέται η κοινωνία. Το ίδιο και επιχειρηματίες, που η ψυχούλα τους το ξέρει πώς θα βγουν η μισθοδοσία και οι εργοδοτικές εισφορές. Επιμένουν όμως να συντηρούν: βιοτεχνίες, θέατρα, κινηματογράφους, εποχικά αλλά και καταστήματα άλλων εποχών και για να συναντιόμαστε με το παρελθόν και τις αναμνήσεις αλλά και για να μπορούμε να τα δείξουμε ακόμα στους νεότερους.
Για όλους αυτούς και για όλα αυτά, τους άξιους ανθρώπους με τις σπουδαίες δημιουργίες τους, θα μπορούσαν να γραφτούν εκατοντάδες ρεπορτάζ. Από μόνοι τους και από μόνα τους είναι σενάρια έτοιμα! Καλοδουλεμένα, με εγγυημένη επιτυχία! Με πληθώρα πληροφοριών και γνώσεων που θα μας φωτίσουν ακόμα και προσωπικές ιστορίες. Παραδείγματα ζωντανά γιατί επιβιώνουν, αισιόδοξα γιατί αντιπαλεύουν διαρκώς με ένα κάρο αντιξοότητες και τις υπερνικούν, πραγματικά γιατί βρίσκονται δίπλα μας.
Τους το χρωστάμε κιόλας. Σαν ελάχιστη αναγνώριση στη ζωντάνια που μας προσφέρουν, όσο είναι ακόμα ζωντανοί! Γιατί είναι κρίμα και άδικο, τόσο κόπο, τόσο μεράκι, τόση ομορφιά, τόση προσφορά να την ανακαλύπτουμε μέσα από τις αράδες μίας νεκρολογίας ή ενός επικήδειου. Είναι κι ένας τρόπος να πειστούμε ότι παραμένουμε και εμείς ζωντανοί, ακόμη…