Του Ανδρέα Καψαμπέλη
Η πρόταση που διατυπώθηκε και δημοσίως από τον Ν. Παππά για «εκλογική συνεργασία» του ΣΥΡΙΖΑ με το ΠΑΣΟΚ, χωρίς να χάσουν την αυτονομία τους τα δύο κόμματα, επανέφερε μνήμες του παρελθόντος, όταν είχαν γίνει ανάλογα εγχειρήματα, αλλά χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία…
Καταρχάς, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι σε αυτές τις περιπτώσεις το αριθμητικό άθροισμα δεν μεταφράζεται σε πολιτικό. Αντιθέτως, αντί της πρόσθεσης θεωρείται πολύ πιθανή η αφαίρεση, εάν ληφθούν υπόψη και τα αισθήματα που επικρατούν στη βάση τόσο του ενός όσο και του άλλου κόμματος.
Το σημερινό αρνητικό και πολωμένο κλίμα είναι αντίστοιχο με εκείνο μετά το αποκαλούμενο «βρόμικο 1989», όταν και ο τότε (ενιαίος) Συνασπισμός είχε συνεργαστεί με τη Ν.Δ. για τον σχηματισμό της κυβέρνησης Τζαννετάκη.
Παρά ταύτα, μερικούς μήνες αργότερα -ενώ ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης όδευε, παρά την απλή αναλογική του Μένιου Κουτσόγιωργα, προς την εξουσία και ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε παραπεμφθεί στο Ειδικό Δικαστήριο για το σκάνδαλο Κοσκωτά- οι ηγεσίες ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ συμφώνησαν σε «κοινή κάθοδο» στις (πέντε εκείνη την εποχή) μονοεδρικές. Για να αποτρέψουν, αρχικά, την αυτοδυναμία Μητσοτάκη και ως πρόβα τζενεράλε για «προοδευτική συνεργασία» στο μέλλον…
Με τη σύμπραξη τα δύο κόμματα κέρδισαν τότε από δύο νομούς το καθένα: Την Κεφαλλονιά με τον Παναγή Μπενετάτο και τη Ζάκυνθο με τον Γιώργο Κλαυδιανό το ΠΑΣΟΚ, ενώ στη Λευκάδα βγήκε ο Απόστολος Λάζαρης, που είχε ενταχθεί στον Συνασπισμό, όπως και ο Αλέξης Σεβαστάκης στη Σάμο. Αντίθετα, η Ευρυτανία παρέμεινε «γαλάζια» λόγω της Ντόρας Μπακογιάννη.
Συνολικά πάντως η συνεργασία αυτή δεν εμπόδισε τη Ν.Δ. να κάνει άλλο ένα βήμα, φτάνοντας τις 150 έδρες και σχηματίζοντας -με τη θετική ψήφο του Θ. Κατσίκη της ΔΗΑΝΑ- αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Το ίδιο μοντέλο συζητήθηκε στα παρασκήνια μεταξύ Κουμουνδούρου και Χαριλάου Τρικούπη και στις αρχές του 2023 για τις εννέα μονοεδρικές (οι επιπλέον): Φωκίδα, Καστοριά, Γρεβενά, Φλώρινα. Αν και η διαφορά είναι ότι ρόλο για τις έδρες παίζει πια το συνολικό ποσοστό, το επιχείρημα (που δεν «περπάτησε» τελικά) ήταν ότι η «περιφερειακή συνεργασία», λόγω και της απλής αναλογικής, θα έδινε «πολιτική δυναμική»…
Στην προ του 1967 περίοδο στις εκλογές του 1956 συνεργάστηκαν η αριστερή ΕΔΑ με την κεντρώα Δημοκρατική Ένωση μοιράζοντας τις έδρες, αλλά δίχως να αποτρέψουν την επικράτηση της ΕΡΕ. Το 1964 η ΕΔΑ δεν κατέβασε υποψηφίους σε 24 περιφέρειες, βοηθώντας την Ένωση Κέντρου να θριαμβεύσει…
Στη Μεταπολίτευση υπήρξαν λίγο μετά το 1974 κινήσεις «συνάντησης» της Ένωσης Κέντρου (21%) και του ΠΑΣΟΚ (13%), αλλά τους πρόλαβε ο Κ. Καραμανλής με τις πρόωρες εκλογές του 1977…
