Του Δημήτρη Γκάζη
Φουντώνουν οι ενδείξεις, ότι η τάση προς τη διεθνοποίηση και τη γενίκευση του πολέμου, ολοένα και μεγαλώνει. Τα πολλαπλά ανοιχτά πολεμικά μέτωπα με εμπλοκή μεγάλων γεωπολιτικών παικτών, σε στασιμότητα στην Ουκρανία, σε παροξυσμό στη Μέση Ανατολή, υπό προετοιμασία στην περιοχή της Σινικής Θάλασσας, και άλλα μικρότερα περιφερειακά ή διά αντιπροσώπων, διαμορφώνουν το σκηνικό ενός κατακερματισμένου μεν, παγκόσμιου δε, πολέμου. Η ολοένα και πιο συχνή εμπλοκή μεγάλων στρατιωτικών παικτών, οι αλυσιδωτές αντιδράσεις που προκαλεί η γεωπολιτική ανάφλεξη στην οικονομία, το παγκόσμιο εμπόριο κ.ά., οι ιδεολογικές και ψυχολογικές εκστρατείες προετοιμασίας των κοινωνιών, έρχονται να ενισχύσουν την παραπάνω εικόνα.
Μ. Ανατολή: Από τη Γάζα στην Τεχεράνη
Το Ισραήλ συνεχίζει το σφυροκόπημα της Γάζας, με εκφρασμένο στόχο την πλήρη εθνοκάθαρση της περιοχής στο όνομα του πολέμου ενάντια στους «τρομοκράτες της Χαμάς». Μετά την ισοπέδωση της βόρειας Γάζας, τώρα συνεχίζει με επιδρομές και στα νότια της Λωρίδας όπου έχουν βρει καταφύγιο και χιλιάδες ξεριζωμένοι από τον Βορρά. Την ίδια στιγμή, δυσκολίες συναντούν οι χερσαίες επιχειρήσεις του στην περιοχή που αδυνατούν να εδραιώσουν την παρουσία τους, με τις συνεχείς επιθέσεις της παλαιστινιακής αντίστασης να τους αναγκάζουν συχνά σε υποχωρήσεις. Το καθεστώς Νετανιάχου εμφανίζει ως μονόδρομο τα σχέδια εθνοκάθαρσης και επιδιώκει να αποσπάσει τη στήριξη των ΗΠΑ και της Δύσης σε αυτά, την ίδια στιγμή που η παράταση του πολέμου χωρίς επιτυχία στους αντικειμενικούς του σκοπούς, τα φέρετρα Ισραηλινών στρατιωτών που γυρνούν από τη Γάζα, αλλά και η αδιαφορία του Τελ Αβίβ για τους Ισραηλινούς αιχμαλώτους γεννούν ολοένα και μεγαλύτερη δυσαρέσκεια και αμφισβήτηση στο εσωτερικό της χώρας.
Μόνος δρόμος για τον Νετανιάχου και τους συμμάχους του η διεθνοποίηση και η επέκταση του πολέμου που θα συμπαρασύρει όλη την περιοχή (Χεσμπολά στο Λίβανο, Χούθι στην Υεμένη) στη δίνη του πολέμου, εξαναγκάζοντας και τους δυτικούς σε μια πιο άμεση εμπλοκή στην αντιπαράθεση. Μια στρατηγική, που δεν είναι χωρίς κόστος, καθώς και η πλευρά του «Άξονα της Αντίστασης», έχει πλέον να αντιπαρατάξει τη δική της ισχύ, τόσο σε οπλικά συστήματα, όσο και σε διπλωματικό βάρος. Η παλαιστινιακή υπόθεση γίνεται το επίκεντρο μιας σύγκρουσης που απλώνεται από την Ερυθρά Θάλασσα και τις επιθέσεις των Χούθι της Υεμένης σε πλοία συμφερόντων ΗΠΑ και Ισραήλ, μέχρι τις κουρδικές περιοχές του Ιράκ και τη Συρία, όπου το Ιράν έπληξε στόχους που σχετίζονται με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ σε μια επίδειξη των δυνατοτήτων του οπλοστασίου του. Μια εξέλιξη που αποσταθεροποιεί συνολικά τις ισορροπίες στην περιοχή, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις σε μια σειρά άλλα μέτωπα (βλ. ανάφλεξη στα σύνορα Ιράν-Πακιστάν, εμπόδια στην κινέζικης έμπνευσης προσέγγιση Ιράν-Σαουδικής Αραβίας κ.ά.).
Ουκρανία: Πόλεμος φθοράς χωρίς ορατή διέξοδο
Συνεχίζεται χωρίς ορατό ορίζοντα διεξόδου η πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία. Η αποτυχία της ουκρανικής αντεπίθεσης τους προηγούμενους μήνες, έδειξε πως δεν είναι εφικτό να αμφισβητηθούν τα τετελεσμένα της ρωσικής εισβολής και αυτό που μένει είναι ένας πόλεμος φθοράς. Η ρωσική πλευρά δηλώνει αποφασισμένη να συνεχίσει τις επιχειρήσεις της μέχρι να εδραιώσει και να νομιμοποιήσει την παρουσία της σε όλες τις ρωσόφωνες περιοχές, ενώ η Ουκρανία ζητά την ενίσχυση της Δύσης για να αποτρέψει μια ολοκληρωτική νίκη της Ρωσίας στο πολεμικό αυτό μέτωπο που θα έπληττε σημαντικά το κύρος της συλλογικής Δύσης. Το ερώτημα είναι αν και για πόσο η Δύση μπορεί να συντηρήσει ταυτόχρονα δύο ενεργά πολεμικά μέτωπα, απαιτητικά σε πόρους, αποθέματα πυρομαχικών και οπλικών συστημάτων, διπλωματικό κεφάλαιο κ.ά.
Όλα δείχνουν πως τόσο η κόπωση στις δυτικές κοινωνίες, όσο και οι αντιθέσεις στις ελίτ των χωρών της Δύσης δημιουργούν όλο και πιο συχνά δεύτερες σκέψεις για το μέτωπο της Ουκρανίας. Ήταν χαρακτηριστική η ομιλία του Β. Ζελένσκι στο συνέδριο του Νταβός, απευθυνόμενος στην ελίτ της Δύσης: «Μόνο ο λαός μας και οι επενδύσεις σας μπορούν να οικοδομήσουν μια ισχυρή οικονομία. Χρειαζόμαστε κανονικές επενδύσεις από αξιόπιστες εταιρίες. Ενισχύστε την οικονομία μας και θα ενισχύσουμε την ασφάλειά σας». Μια δήλωση που αντηχεί την ανησυχία της ουκρανικής ηγεσίας ότι η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή μειώνει τη σημασία του ουκρανικού μετώπου για τη Δύση και πιθανά να επηρεάσει τη ροή της δυτικής βοήθειας προς το Κίεβο.
Ταιβάν: Και στο βάθος ΗΠΑ-Κίνα
Οι εκλογές στην Ταιβάν με την επικράτηση του μετριοπαθούς φιλοαμερικανού Λάι Τσινγκ-τε, που αμέσως μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος δήλωσε πως «η Ταϊβάν θα είναι με την πλευρά της Δημοκρατίας», έφεραν και πάλι στο προσκήνιο τη χαμηλής έντασης αντιπαράθεση γύρω από την Ταιβάν και ευρύτερα την περιοχή της Σινικής Θάλασσας. Η Κίνα δηλώνει έτοιμη ανά πάσα στιγμή να υπερασπιστεί και με την ισχύ των όπλων αν χρειαστεί την πολιτική της Μίας Κίνας, αμφισβητώντας της κινήσεις της Ταιβάν και μερίδας των ελίτ στις ΗΠΑ να δημιουργήσουν μια νέα εστία έντασης στην περιοχή, αναβαθμίζοντας διαρκώς τη μεταξύ τους οικονομική, διπλωματική και στρατιωτική συνεργασία. Προφανώς η αντιπαράθεση στην Ταιβάν δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου της αντιπαράθεσης ΗΠΑ-Κίνας, με επίκεντρο τη Σινική Θάλασσα, σχετικά με τον έλεγχο των εμπορικών διαδρόμων και των σφαιρών επιρροής σε μια περιοχή που εκτείνεται από τη Μ. Ανατολή και φτάνει μέχρι την Αφρική, τον Ινδικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό