Η διαχρονική υποβάθμιση της Δημόσιας Παιδείας με αυξημένες μάλιστα ταχύτητες στην περίοδο της διακυβέρνησης Μητσοτάκη, από την εκτελέστρια του έργου, την υπερσυντηρητική υπουργό Νίκη Κεραμέως, είναι επισήμως μετρήσιμη. Και αυτό αποκαλύπτεται από την πρόσφατη έρευνα του προγράμματος PISA για το 2022 που ανακοίνωσε πρόσφατα ο ΟΟΣΑ, σχετικά με την αποδοτικότητα των εκπαιδευτικών συστημάτων, αξιολογώντας 600.000 μαθητές από 81 χώρες. Και δυστυχώς τα αποτελέσματα για την ελληνική εκπαίδευση είναι κάτι παραπάνω από ανησυχητικά, καθώς οι Έλληνες μαθητές καταγράφουν επιδόσεις χαμηλότερες του μέσου όρου του Οργανισμού και από τις χαμηλότερες επιδόσεις στην Ευρώπη! Οι τομείς που αξιολογήθηκαν ήταν τα μαθηματικά, η κατανόηση κειμένου και οι φυσικές επιστήμες.
Ως προς τη βαθμολογία, στα μαθηματικά η Ελλάδα συγκέντρωσε 430 μονάδες, σημειώνοντας πτώση 21 μονάδων σε σχέση με το 451 που είχε συγκεντρώσει το 2018 και βρέθηκε στην 44η θέση. Ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ στα μαθηματικά ήταν 472 (489 το 2018). Στην κατανόηση κειμένου, οι Έλληνες μαθητές συγκέντρωσαν 438 (41η θέση). Η βαθμολογία αυτή ήταν κατά 19 μονάδες χαμηλότερη από το 457 του 2018. Ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ στην κατανόηση κειμένου ήταν 476 (487 το 2018). Στις φυσικές επιστήμες οι Έλληνες μαθητές συγκέντρωσαν 441, σημειώνοντας μείωση 11 μονάδων από το 452 που είχε πετύχει το 2018 (44η θέση). Ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ στις επιστήμες ήταν 485 (489 το 2018).
Απομνημόνευση αντί κριτικής σκέψης
Δυστυχώς στην παιδεία συμβαίνει ότι σε όλες τις δημόσιες δομές στη χώρα που συνειδητά εγκαταλείπονται ώστε οι ιδιώτες φίλοι και χορηγοί της κυβέρνησης να βγάλουν μεγάλα κέρδη. Όμως για να είμαστε δίκαιοι, οι ευθύνες έρχονται από πολύ ποιο μακριά. Όπως σχολίασε ο πανεπιστημιακός Γιάννης Πανάρετος που διετέλεσε υφυπουργός Παιδείας στην κυβέρνηση Γιώργου Παπανδρέου (2009-2011) το μεγάλο πρόβλημα στην ελληνική Παιδεία είναι: «Ο κορσές της ύλης που οδηγεί στην ακραία απομνημόνευση εις βάρος της κριτικής σκέψης με συνέπεια στον βωμό της ισότητας (μικρή και ακραία προσδιορισμένη εξεταστέα ύλη) να θυσιάζεται η δημιουργική σκέψη των νέων».
Και συνεχίζοντας τόνισε. «Μελέτες που είχα κάνει πριν 20 περίπου χρόνια είχαν δείξει ότι οι κοινωνικές ταξικές ανισότητες διευρύνθηκαν αντί να μειωθούν καθώς στις πανελλήνιες αποδίδουν καλύτερα οι μαθητές των ιδιωτικών με γονείς γιατρούς, καθηγητές μηχανικούς κλπ. Όταν ο βασικός στόχος μιας πολιτικής αποτυγχάνει, η πολιτική θέλει αλλαγή. Εδώ η αλλαγή δεν είναι εύκολη. Έχει διαμορφωθεί μια ολόκληρη οικονομία και μια νοοτροπία βολέματος γύρω από τις πανελλήνιες και την μορφή που έχουν».
Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη όπου χωρίς την εκτεταμένη ιδιωτική φροντιστηριακή υποστήριξη, οι μαθητές δεν έχουν σχεδόν καμία τύχη να πετύχουν τους στόχους τους προς την ανώτερη εκπαιδευτική βαθμίδα. Και ενώ αυτά θα έπρεπε να απασχολούν τις πολιτικές δυνάμεις, τους εκπαιδευτικούς και την κοινωνία, απλά παρακολουθούμε την ελληνική παιδεία να πορεύεται με μεγάλες ελλείψεις δασκάλων, υποδομών, και διαρκώς μειούμενη χρηματοδότηση. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη προσλαμβάνει επιπλέον αστυνομικούς μόνο για τις δυνάμεις καταστολής και επιπλέον παπάδες για να εξασφαλίζει την υποστήριξη της εκκλησίας!
«Στα πέντε χρόνια διακυβέρνησης του κ. Μητσοτάκη χορτάσαμε εκατοντάδες κυριολεκτικά σελίδες νομοθετικών πρωτοβουλιών για τον εκσυγχρονισμό της παιδείας. Μόλις πληροφορηθήκαμε τι καταφέραμε. Στις μετρήσεις PISA 2022 πέσαμε κάτω από το ήδη χαμηλό επίπεδο του 2018. Τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά. Η βαθμολογία των Ελλήνων μαθητών είναι από τις χειρότερες στην Ευρώπη» σημείωσε σε ανάρτησή του ο Στέφανος Μάνος.
Παράλληλα, σχεδόν στις μισές χώρες-οικονομίες με διαθέσιμα δεδομένα, οι διευθυντές σχολείων το 2022 ήταν πιο πρόθυμοι από το 2018 να αναφέρουν έλλειψη διδακτικού προσωπικού. Αυτό συνέβη και στην Ελλάδα όπου το 2022, το 54% των μαθητών φοιτούσαν σε σχολεία όπου οι διευθυντές τους είχαν αναφέρει ελλείψεις διδακτικού προσωπικού (ενώ το 26% των μαθητών φοιτούσε σε δομές με ανεπαρκές ή μερικώς καταρτισμένο διδακτικό προσωπικό), όταν το 2018 τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 26% και 13%. Στις περισσότερες χώρες/οικονομίες, οι μαθητές που φοιτούσαν σε σχολεία των οποίων ο διευθυντής ανέφερε ελλείψεις διδακτικού προσωπικού σημείωσαν χαμηλότερη βαθμολογία στα μαθηματικά.
Στην κορυφή η Ασία!
Και ενώ αυτά συμβαίνουν στη χώρα μας η έρευνα καταγράφει εντυπωσιακές εξελίξεις στο διεθνές πεδίο με την Ασία να κάνει άλματα στην εκπαίδευση των νέων, καθώς στην κορυφή της αξιολόγησης στην αντίστοιχη έρευνα του 2018 ήταν τα εκπαιδευτικά συστήματα σε τέσσερεις Κινεζικές περιοχές (Πεκίνο, Σανγκάη, Τσιανγκσού, Τσετσιάνγκ) που δεν συμπεριλήφθηκαν στην έρευνα του 2022, αλλά στην κορυφή παρέμειναν η Σιγκαπούρη, ακολουθούμενη από το Μακάο (Κίνα), την Ταϊβάν (Κινέζοι), το Χονγκ Κονγκ (Κίνα), την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα.
«Συνεχίζουμε να βλέπουμε χώρες της Ασίας να κυριαρχούν τις καλύτερες επιδόσεις στην μέση εκπαίδευση, κυρίως στα μαθηματικά», υπογράμμισε ο Ερίκ Σαρμπονιέ, ειδικός για την εκπαίδευση στον ΟΟΣΑ. Αυτή ίσως είναι η καλύτερη εξήγηση της δυναμικής της Ασίας με χώρες απαλλαγμένες από τον θρησκευτικό σκοταδισμό, να κατακτούν το μέλλον, αφήνοντας πίσω την γερασμένο συντηρητικό δυτικό κόσμο.
