«Φωτιά» παίρνουν οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί μετά και τη νέα αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ κατά 50 μονάδες βάσης (0,5%), που δεν θα είναι και η τελευταία.
Ηδη και σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για τον Δεκέμβριο το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων δανείων προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά 17 μονάδες βάσης στο 5,06%.
Τα στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου κινούνται από τον περασμένο Ιούλιο με «σπασμένα φρένα» και σε συνδυασμό με το κύμα ακρίβειας σε βασικά είδη… επιβίωσης, εκτινάσσουν το κόστος ζωής σε δυσθεώρητα επίπεδα.
Ενδεικτικά, για ένα στεγαστικό δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου 100.000 ευρώ διάρκειας 20 ετών, όταν το Euribor τριμήνου ήταν μηδενικό και το επιτόκιο 3%, η μηναία δόση ήταν 560,62 ευρώ. Πλέον, με το Euribor τριμήνου στο 3% και το επιτόκιο στο 6% η δόση του δανείου θα ξεπεράσει τα 700 ευρώ (περίπου 720 ευρώ). Σημειώνεται ότι την 1η Ιουνίου 2022 το Euribor τριμήνου ήταν αρνητικό, στο -0,176 %, και γύρισε σε θετικό λίγες μέρες αργότερα, για πρώτη φορά από τον Μάιο του 2015. Αυτό σημαίνει ότι για το δάνειο του ενδεικτικού παραδείγματος που αναφέρουμε, η επιβάρυνση από το καλοκαίρι στη μηναία δόση ξεπερνάει τα 160 ευρώ μηνιαίως.
Σημειώνεται ότι η επιβάρυνση θα είναι μικρότερη στα παλιά δάνεια όσο πλησιάζει ο χρόνος αποπληρωμής τους. Για παράδειγμα, ένα δάνειο που εκταμιεύτηκε το 2010 έχει μικρότερη επιβάρυνση από το δάνειο με τα ακριβώς ίδια χαρακτηριστικά που εκταμιεύτηκε το 2017.
Από τη νέα επιβάρυνση γλίτωσαν όσοι δανειολήπτες «γύρισαν» τους προηγούμενους μήνες τα δάνειά τους σε σταθερό επιτόκιο (συνήθως για 3-5 χρόνια) ώστε να αποφύγουν τους τις μεγάλες αυξήσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ που είχαν προεξοφληθεί ήδη από το περασμένο φθινόπωρο.
Σε κάπως… καλύτερη μοίρα είναι οι ευάλωτοι βάσει του νόμου (7.000 -21.000 ετήσιο εισόδημα αναλόγως της οικογενειακής κατάστασης) που έχουν ενήμερα δάνεια που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα επιδότησης του 50% της αύξησης της δόσης του στεγαστικού τους δανείου (οι δυνητικά δικαιούχοι υπολογίζονται σε 20.000-25.000) αλλά θα πρέπει να κάνουν υπομονή μέχρι τον Απρίλιο όταν και εκτιμάται ότι θα πιστωθούν στους λογαριασμούς τους τα πρώτα ποσά της 12μηνης επιδότησης.
Από την αύξηση των επιτοκίων δεν μένουν αλώβητες ούτε οι επιχειρήσεις. Το επιτόκιο στα δάνεια χωρίς καλύμματα (υποθήκες ή ενέχυρα) ξεπερνάει το 9% για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Σε ό,τι αφορά τις καταθέσεις, οι μη συστημικές τράπεζες είναι πιο… γενναιόδωρες από τις συστημικές και η αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων γίνεται με… μέτρο.
Σύμφωνα με την ΤτΕ, τον Δεκέμβριο του 2022, τα μέσα σταθμισμένα επιτόκια των νέων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκαν στο 0,10% και 5,06% αντίστοιχα. Το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των νέων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκε στις 4,96 εκατοστιαίες μονάδες. Τα μέσα σταθμισμένα επιτόκια του συνόλου των υφιστάμενων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκαν στο 0,09% και 5,02% αντίστοιχα. Το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των υφιστάμενων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκε στις 4,93 εκατοστιαίες μονάδες.
