- Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, εμφανίστηκε δημόσια για να διακηρύξει την πίστη του στον λαό και να καταγγείλει την αμερικανική στρατιωτική πίεση.
- Η κυβέρνηση Τραμπ έχει αυξήσει την πίεση προς τη Βενεζουέλα με στρατιωτικές δυνάμεις στην Καραϊβική, σε μια εκστρατεία που το Καράκας θεωρεί προσπάθεια ανατροπής της κυβέρνησης Μαδούρο.
- Ανησυχία επικρατεί στο Κογκρέσο και το Πεντάγωνο για πιθανές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από πλήγματα των ΗΠΑ σε ταχύπλοα με ύποπτους διακινητές ναρκωτικών, με ερωτήματα για το ποιος πρέπει να αναλάβει την ευθύνη.
Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, εμφανίστηκε ξανά δημόσια για να διακηρύξει την πίστη του στον λαό της χώρας του και να καταγγείλει την αμερικανική στρατιωτική πίεση, ενώ την ίδια στιγμή στην Ουάσινγκτον εντείνονται οι ανησυχίες για πιθανές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από επιχειρήσεις των ΗΠΑ στην Καραϊβική.
Ο Μαδούρο επανέλαβε τις εκκλήσεις του για ειρήνη και δεσμεύτηκε σε «απόλυτη αφοσίωση» προς τον λαό του σε συγκέντρωση χιλιάδων υποστηρικτών στο Καράκας, την ώρα που η ένταση κλιμακώνεται λόγω της πιθανότητας αμερικανικής στρατιωτικής δράσης.
«Δεν θέλουμε την ειρήνη του σκλάβου»
Η συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα, ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, συνεδρίαζε με την ομάδα εθνικής ασφάλειας στον Λευκό Οίκο για να εξετάσει «τα επόμενα βήματα» στο θέμα της Βενεζουέλας, σύμφωνα με σχετικά δημοσιεύματα.
Μιλώντας σε πλήθος που ανέμιζε βενεζουελάνικες σημαίες έξω από το προεδρικό μέγαρο, ο Μαδούρο υποστήριξε ότι η χώρα του επιδιώκει ειρήνη, αλλά μόνο μια ειρήνη «με κυριαρχία, ισότητα και ελευθερία».
«Δεν θέλουμε την ειρήνη του σκλάβου, ούτε την ειρήνη των αποικιών! Αποικία, ποτέ! Σκλάβοι, ποτέ!» τόνισε.
Αυξάνεται η πίεση των ΗΠΑ
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει αυξήσει την πίεση προς τη Βενεζουέλα με τη συσσώρευση στρατιωτικών δυνάμεων στην Καραϊβική, στο πλαίσιο αυτού που περιγράφει ως εκστρατεία κατά της διακίνησης ναρκωτικών.
Το Καράκας, όμως, υποστηρίζει ότι οι ενέργειες αυτές αποσκοπούν στην ανατροπή της κυβέρνησης Μαδούρο, για να πάρουν οι ΗΠΑ υπό τον έλεγχό τους τους τεράστιους φυσικούς πόρους της χώρας, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου.
Οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει 15.000 στρατιώτες στην περιοχή και έχουν στείλει εκεί το μεγαλύτερο αεροπλανοφόρο στον κόσμο, ενώ έχουν χαρακτηρίσει το Cartel de los Soles, το οποίο περιγράφουν ως καρτέλ ναρκωτικών υπό την ηγεσία του Μαδούρο, ως τρομοκρατική οργάνωση.
Παράλληλα, έχουν προχωρήσει σε τουλάχιστον 21 πλήγματα εναντίον φερόμενων ταχύπλοων με ναρκωτικά στην Καραϊβική και τον Ειρηνικό από τον Σεπτέμβριο, σκοτώνοντας τουλάχιστον 83 ανθρώπους.
Ειδικοί σημειώνουν ότι η ισχύς πυρός που έχουν συγκεντρώσει οι ΗΠΑ υπερβαίνει κατά πολύ αυτό που απαιτείται για μια επιχείρηση κατά της διακίνησης ναρκωτικών.
Τη Δευτέρα, ο Μαδούρο κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι διεξάγουν μια εκστρατεία «ψυχολογικής τρομοκρατίας».
«Έχουμε υπομείνει 22 εβδομάδες επιθετικότητας που μπορούν να χαρακτηριστούν ως ψυχολογική τρομοκρατία», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Αυτές οι 22 εβδομάδες μας έβαλαν σε διαδικασία δοκιμασίας, και ο λαός της Βενεζουέλας έχει δείξει την αγάπη του για την πατρίδα».
Ανησυχία για τα πλήγματα
Παράλληλα, ανησυχία επικρατεί στο Κογκρέσο και το Πεντάγωνο, καθώς στελέχη εκφράζουν φόβους ότι η κυβέρνηση Τραμπ σκοπεύει να μεταφέρει την ευθύνη στον αξιωματικό του στρατού που διέταξε τη θανάτωση δύο επιζώντων έπειτα από πλήγμα σε ύποπτους διακινητές ναρκωτικών στη Λατινική Αμερική, τη στιγμή που βουλευτές κάνουν τα πρώτα βήματα για να εξετάσουν εάν η επίθεση συνιστά έγκλημα πολέμου.
Η εφημερίδα Washington Post αποκάλυψε την Παρασκευή ότι ο υπουργός Άμυνας (Πολέμου), Πιτ Χέγκσεθ, έδωσε προφορική εντολή να σκοτωθεί ολόκληρο το πλήρωμα ενός σκάφους που θεωρείτο ότι μετέφερε ναρκωτικά στην Καραϊβική – το πρώτο από σχεδόν 20 τέτοια πλήγματα που διενεργήθηκαν από την κυβέρνηση από τις αρχές Σεπτεμβρίου.
Όταν εντοπίστηκαν δύο επιζώντες, ο στρατιωτικός διοικητής που επέβλεπε την επιχείρηση, ναύαρχος Φρανκ Μ. Μπράντλεϊ, διέταξε νέο πλήγμα για να συμμορφωθεί στην εντολή του Χέγκσεθ ότι κανείς δεν πρέπει να μείνει ζωντανός, σύμφωνα με πηγές με άμεση γνώση του συμβάντος.
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει δηλώσει ότι 11 άνθρωποι σκοτώθηκαν από την επιχείρηση. Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Κάρολαϊν Λέβιτ, αναγνώρισε τη Δευτέρα ότι ο Χέγκσεθ είχε εξουσιοδοτήσει τον Μπράντλεϊ να πραγματοποιήσει τα πλήγματα στις 2 Σεπτεμβρίου.
Οι δηλώσεις της Λέβιτ προκάλεσαν σφοδρή αντίδραση στο Πεντάγωνο, όπου αξιωματούχοι εξέφρασαν οργή για την αβεβαιότητα σχετικά με το εάν ο Χέγκσεθ θα αναλάβει την ευθύνη για τον ρόλο του ή αν θα αφήσει τα στρατιωτικά και πολιτικά στελέχη από κάτω του να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες.
Ένας στρατιωτικός αξιωματούχος δήλωσε στην Post: «Αυτό είναι “προστατέψτε τις βλακείες του Πιτ”», ενώ ένας άλλος αξιωματικός υποστήριξε ότι η δήλωση της Λέβιτ «άφησε ανοιχτή την ερμηνεία» ποιος ήταν υπεύθυνος για το δεύτερο πλήγμα που σκότωσε τους δύο επιζώντες, καλώντας τον Λευκό Οίκο να δώσει σαφήνεια.
Αργότερα τη Δευτέρα, ο Χέγκσεθ έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι στηρίζει τον ναύαρχο και «τις μάχιμες αποφάσεις που έχει λάβει – στην αποστολή της 2ας Σεπτεμβρίου και σε όλες τις άλλες από τότε».
Η δήλωσή του αναμένεται να εντείνει την οργή ανάμεσα στα στρατιωτικά στελέχη που υποψιάζονται ότι ο υπουργός επιχειρεί να προστατεύσει τον εαυτό του από οποιαδήποτε νομική συνέπεια και να αφήσει τον Μπράντλεϊ -τον οποίο χαρακτήρισε «έναν Αμερικανό ήρωα, έναν αληθινό επαγγελματία»– να επωμιστεί μόνος του το βάρος.
Τι ειπώθηκε στην επικοινωνία Τραμπ – Μαδούρο
Ο Τραμπ, από την πλευρά του, επιβεβαίωσε την Κυριακή ότι μίλησε τηλεφωνικά με τον Μαδούρο, αλλά αρνήθηκε να δώσει λεπτομέρειες, λέγοντας ότι η συνομιλία δεν πήγε «ούτε καλά ούτε άσχημα».
Σύμφωνα με τέσσερις πηγές που ενημερώθηκαν για το τηλεφώνημα και μίλησαν στο Reuters, ο Μαδούρο ξεμένει πλέον από επιλογές για το πώς θα παραιτηθεί και θα φύγει από τη χώρα με εγγυημένη ασφαλή δίοδο από τις ΗΠΑ.
Το τηλεφώνημα της 21ης Νοεμβρίου έγινε ύστερα από μήνες αυξανόμενης αμερικανικής πίεσης προς τη Βενεζουέλα.
Κατά τη διάρκεια της κλήσης, σύμφωνα με τρεις από τις πηγές, ο Μαδούρο είπε στον Τραμπ ότι είναι διατεθειμένος να φύγει από τη Βενεζουέλα, υπό την προϋπόθεση ότι αυτός και τα μέλη της οικογένειάς του θα έχουν πλήρη νομική αμνηστία, συμπεριλαμβανομένης της άρσης όλων των αμερικανικών κυρώσεων και του τερματισμού μιας κεντρικής υπόθεσης που αντιμετωπίζει στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Ζήτησε, επίσης, την άρση των κυρώσεων για περισσότερους από 100 αξιωματούχους της βενεζουελάνικης κυβέρνησης, πολλοί από τους οποίους κατηγορούνται από τις ΗΠΑ για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, διακίνηση ναρκωτικών ή διαφθορά, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Επιπλέον, ο Μαδούρο ζήτησε η αντιπρόεδρος Ντέλσι Ροντρίγκες να αναλάβει μια μεταβατική κυβέρνηση ενόψει νέων εκλογών, σύμφωνα με δύο πηγές.
Ο Τραμπ απέρριψε τα περισσότερα αιτήματά του, σε μια συνομιλία που διήρκεσε λιγότερο από 15 λεπτά, αλλά είπε στον Μαδούρο ότι είχε μία εβδομάδα για να εγκαταλείψει τη Βενεζουέλα για τον προορισμό της επιλογής του, μαζί με τα μέλη της οικογένειάς του.
Η προθεσμία αυτή έληξε την Παρασκευή, γεγονός που ώθησε τον Τραμπ να δηλώσει το Σάββατο ότι ο εναέριος χώρος της Βενεζουέλας έκλεισε.
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει δηλώσει ότι δεν αναγνωρίζει τον Μαδούρο, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία από το 2013, ως νόμιμο πρόεδρο της Βενεζουέλας. Εκείνος διεκδίκησε την επανεκλογή του πέρσι, σε μια εθνική ψηφοφορία που οι ΗΠΑ και άλλες δυτικές κυβερνήσεις απέρριψαν ως στημένη, ενώ ανεξάρτητοι παρατηρητές υποστήριξαν ότι την κέρδισε συντριπτικά η αντιπολίτευση.
Ο Τραμπ, σύμφωνα με ανώτερο Αμερικανό αξιωματούχο, είχε τη Δευτέρα επαφές με κορυφαίους συμβούλους για να συζητήσει την πίεση προς τη Βενεζουέλα, μεταξύ άλλων θεμάτων. Μια πηγή στην Ουάσινγκτον που ενημερώθηκε για τις εσωτερικές συζητήσεις της κυβέρνησης Τραμπ δεν απέκλεισε τη δυνατότητα μιας διαπραγματευμένης εξόδου για τον Μαδούρο, αλλά υπογράμμισε ότι παραμένουν σημαντικές διαφωνίες και κρίσιμες λεπτομέρειες που δεν έχουν ακόμη διευθετηθεί.
Οι ΗΠΑ έχουν αυξήσει σε 50 εκατ. δολάρια την ανταμοιβή για πληροφορίες που θα οδηγήσουν στη σύλληψη του Μαδούρο και προσφέρουν έως 25 εκατ. δολάρια για άλλα κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Εσωτερικών, Ντιοσδάδο Καμπέγιο, οι οποίοι έχουν κατηγορηθεί στις ΗΠΑ για διακίνηση ναρκωτικών, μεταξύ άλλων αδικημάτων.
Όλοι έχουν αρνηθεί τις κατηγορίες. Η κυβέρνηση Μαδούρο έχει ζητήσει ένα νέο τηλεφώνημα με τον Τραμπ, σύμφωνα με τρεις πηγές.
Πώς θα αντιδράσει η Βενεζουέλα σε πιθανή στρατιωτική επιχείρηση των ΗΠΑ
Ανταποκρίτρια του Al Jazeera που μεταδίδει από την Κούκουτα στα σύνορα Κολομβίας–Βενεζουέλας, ανέφερε ότι η εμφάνιση Μαδούρο στο Καράκας έγινε εν μέσω φημών ότι είχε εγκαταλείψει τη χώρα μετά τη δήλωση Τραμπ περί κλεισίματος του εναέριου χώρου.
Το Al Jazeera αναφέρει ότι όσοι διέσχιζαν τη γέφυρα Σιμόν Μπολιβάρ μεταξύ των δύο χωρών ήταν «εξαιρετικά ανήσυχοι για την πιθανότητα ενός στρατιωτικού πλήγματος» από τις ΗΠΑ.
«Στο μεταξύ, η Βενεζουέλα συνεχίζει να αναπτύσσει στρατιωτικές μονάδες σε όλη τη χώρα. Προστατεύουν την πρωτεύουσα, το Καράκας, ειδικά τον κεντρικό αυτοκινητόδρομο που συνδέει με το αεροδρόμιο και τις παράκτιες περιοχές της χώρας. Έχουμε δει τον υπουργό Άμυνας, Βλαντίμιρ Παντρίνο Λόπες, να επιδεικνύει στρατιωτικό εξοπλισμό, ανάμεσά του αντιαεροπορικές άμυνες [και] μαχητικά αεροσκάφη», σημείωσε.
Πηγές στη Βενεζουέλα είπαν στο Al Jazeera ότι γνωρίζουν πως ο στρατός της χώρας δεν μπορεί να συγκριθεί με τον αμερικανικό.
«Γι’ αυτό επικεντρώνονται σε μια άλλη στρατηγική. Και αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει ανορθόδοξες επιθέσεις, σαμποτάζ, τη χρήση εγκληματικών ομάδων, υποστηρικτών της κυβέρνησης και πιθανώς ανταρτών, μεταξύ άλλων», αναφέρει το Al Jazeera.
«Η βασική ιδέα θα ήταν να δημιουργηθεί χάος [και] αναρχία, και αυτό είναι κάτι που ανησυχεί πολλούς ανθρώπους στη χώρα. Και υπάρχουν κάποιοι που, παρότι θα ήθελαν να δουν τον Μαδούρο να φεύγει, φοβούνται ότι η βία θα μπορούσε να κατακλύσει τη χώρα τους».