Οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν η Ευρώπη να αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος των συμβατικών αμυντικών δυνατοτήτων του ΝΑΤΟ, από τις πληροφορίες έως τους πυραύλους, έως το 2027, όπως είπαν αυτή την εβδομάδα αξιωματούχοι του Πενταγώνου σε διπλωμάτες στην Ουάσινγκτον — μια στενή προθεσμία που φάνηκε σε ορισμένους Ευρωπαίους αξιωματούχους ως μη ρεαλιστική.
Το μήνυμα, όπως το αφηγήθηκαν πέντε πηγές που γνωρίζουν τις συζητήσεις – μεταξύ των οποίων κι ένας Αμερικανός αξιωματούχος – μεταφέρθηκε σε συνάντηση στην Ουάσινγκτον αυτή την εβδομάδα από στελέχη του Πενταγώνου που επιβλέπουν την πολιτική του ΝΑΤΟ σε αρκετές ευρωπαϊκές αντιπροσωπείες.
Η μετατόπιση αυτού του βάρους από τις ΗΠΑ προς τα ευρωπαϊκά μέλη του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου θα άλλαζε δραματικά τον τρόπο με τον οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες, ιδρυτικό μέλος της μεταπολεμικής συμμαχίας, συνεργάζονται με τους σημαντικότερους στρατιωτικούς τους εταίρους.
Κατά τη συνάντηση, οι αξιωματούχοι του Πενταγώνου υποδήλωσαν ότι η Ουάσινγκτον δεν είναι ακόμη ικανοποιημένη με τα βήματα που έχει κάνει η Ευρώπη για την ενίσχυση των αμυντικών της δυνατοτήτων από τη στιγμή της εκτεταμένης εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν στους ομολόγους τους ότι, αν η Ευρώπη δεν ανταποκριθεί στην προθεσμία του 2027, οι ΗΠΑ ενδέχεται να σταματήσουν να συμμετέχουν σε ορισμένους μηχανισμούς αμυντικού συντονισμού του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι οποίες ζήτησαν ανωνυμία για να συζητήσουν ιδιωτικές συνομιλίες.
Ορισμένοι αξιωματούχοι στο Καπιτώλιο έχουν γνώση και ανησυχία για το μήνυμα του Πενταγώνου προς τους Ευρωπαίους, είπε ένας Αμερικανός αξιωματούχος.
Καμία σαφήνεια από τις ΗΠΑ
Οι συμβατικές αμυντικές δυνατότητες περιλαμβάνουν μη πυρηνικά μέσα, από στρατεύματα έως όπλα, και οι αξιωματούχοι δεν εξήγησαν πώς οι ΗΠΑ θα μετρούσαν την πρόοδο της Ευρώπης προς την ανάληψη του μεγαλύτερου μέρους του βάρους.
Δεν ήταν επίσης σαφές εάν η προθεσμία του 2027 αντικατοπτρίζει την επίσημη θέση της κυβέρνησης Τραμπ ή μόνο τις απόψεις ορισμένων αξιωματούχων του Πενταγώνου. Υπάρχουν σημαντικές διαφωνίες στην Ουάσινγκτον σχετικά με τον στρατιωτικό ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίζουν οι ΗΠΑ στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με το Reuters πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είπαν ότι η προθεσμία του 2027 δεν είναι ρεαλιστική, ανεξάρτητα από το πώς η Ουάσινγκτον μετρά την πρόοδο, καθώς η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερα από χρήματα και πολιτική βούληση για να αντικαταστήσει ορισμένες αμερικανικές δυνατότητες σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Μεταξύ άλλων προκλήσεων, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις στην παραγωγή στρατιωτικού εξοπλισμού που προσπαθούν να αγοράσουν. Παρότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν ενθαρρύνει την Ευρώπη να αγοράσει περισσότερο αμερικανικής κατασκευής υλικό, ορισμένα από τα πιο πολύτιμα αμερικανικά όπλα και αμυντικά συστήματα θα χρειάζονταν χρόνια για να παραδοθούν αν παραγγέλλονταν σήμερα.
Οι ΗΠΑ συμβάλλουν επίσης με δυνατότητες που δεν μπορούν απλώς να αγοραστούν, όπως μοναδικές υπηρεσίες πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης, οι οποίες έχουν αποδειχθεί καθοριστικής σημασίας για την ουκρανική πολεμική προσπάθεια.
Σε ερώτηση για σχόλιο, ένας αξιωματούχος του ΝΑΤΟ που μίλησε εξ ονόματος της συμμαχίας είπε ότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι έχουν αρχίσει να αναλαμβάνουν περισσότερη ευθύνη για την ασφάλεια της ηπείρου, αλλά δεν σχολίασε την προθεσμία του 2027.
«Οι σύμμαχοι έχουν αναγνωρίσει την ανάγκη να επενδύσουν περισσότερο στην άμυνα και να μετατοπίσουν το βάρος της συμβατικής άμυνας» από τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη, δήλωσε ο αξιωματούχος.
Το Πεντάγωνο και ο Λευκός Οίκος δεν απάντησαν άμεσα σε αιτήματα για σχόλιο.
Τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν γενικά αποδεχθεί το αίτημα του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική τους ασφάλεια και έχουν δεσμευτεί για μεγάλες αυξήσεις στις αμυντικές δαπάνες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως στόχο να καταστήσει την ήπειρο έτοιμη να υπερασπιστεί τον εαυτό της έως το 2030 και λέει ότι πρέπει να καλύψει κενά στα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας, τα drones, τις δυνατότητες κυβερνοπολέμου, τα πυρομαχικά και άλλους τομείς. Αξιωματούχοι και αναλυτές λένε ότι ακόμη και αυτή η προθεσμία είναι εξαιρετικά φιλόδοξη.
Οι σχέσεις Ουάσινγκτον – ΝΑΤΟ
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει υποστηρίξει σταθερά ότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι πρέπει να συνεισφέρουν περισσότερο στη συμμαχία, αλλά δεν είναι πάντα σαφές πού βρίσκεται ο πρόεδρος ως προς το ΝΑΤΟ.
Κατά την προεκλογική εκστρατεία του 2024, ο Τραμπ συχνά επέκρινε τους Ευρωπαίους συμμάχους και είπε ότι θα ενθάρρυνε τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν να εισβάλει σε χώρες του ΝΑΤΟ που δεν δαπανούν το «δίκαιο μερίδιό» τους για την άμυνα.
Αλλά στη φετινή ετήσια σύνοδο κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο, ο Τραμπ επαίνεσε με θέρμη τους Ευρωπαίους ηγέτες επειδή συμφώνησαν σε ένα αμερικανικό σχέδιο αύξησης του ετήσιου στόχου αμυντικών δαπανών των κρατών–μελών στο 5% του ΑΕΠ.
Στους μήνες που ακολούθησαν, ο Τραμπ ταλαντεύτηκε μεταξύ μιας πιο σκληρής γραμμής απέναντι στη Ρωσία —τον κύριο αντίπαλο της συμμαχίας— και, πιο πρόσφατα, μιας προθυμίας να διαπραγματευτεί με τη Μόσχα για τη σύγκρουση στην Ουκρανία. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν παραπονεθεί ότι έχουν σε μεγάλο βαθμό αποκλειστεί από αυτές τις διαπραγματεύσεις.
Σε συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ αυτή την εβδομάδα, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Κρίστοφερ Λάνταου είπε ότι είναι «προφανές» πως οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για την άμυνα της Ευρώπης.
«Διαδοχικές αμερικανικές κυβερνήσεις το λένε αυτό με τον έναν ή τον άλλο τρόπο σχεδόν σε όλη μου τη ζωή… αλλά η δική μας κυβέρνηση το εννοεί», έγραψε ο Λάνταου στο X.
