Καθώς η Αμερική επιδιώκει να περιορίσει τις εισαγωγές από την Κίνα, το εμπορικό πλεόνασμα του ασιατικού γίγαντα μόλις ξεπέρασε το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια για πρώτη φορά, καθώς η ζήτηση για κινεζικά προϊόντα παραμένει ισχυρή.
Και όσο περισσότερο η Ουάσιγκτον επιβάλλει δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές για παράδειγμα από πλατφόρμες τύπου Shein, Temu, τόσο περισσότεροι Ευρωπαίοι και Βρετανοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής εκφράζουν ανησυχίες για μια νέα «εκτροπή» – τον κίνδυνο δηλαδή η Κίνα να απαντήσει στην πίεση των ΗΠΑ εξάγοντας φθηνά προϊόντα στην Ευρώπη.
Ενώ όλοι όμως επικεντρώνεται στη μεταποίηση, υπάρχει ένας άλλος τομέας που ήδη από το 2019 αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς, όπως αναφέρει και το Axios, κατακλύζοντας την παγκόσμια αγορά σε χαμηλές τιμές: το χαβιάρι.
Η Κίνα αντιπροσωπεύει μεταξύ μισού και δύο τρίτων της παγκόσμιας παραγωγής
Σοκ για το χαβιάρι από την Κίνα
Αυτά τα αλμυρά αυγά οξύρρυγχου συνήθως τραβούν την προσοχή μόνο σε εστιατόρια ελίτ ή σε εορταστικά πάρτι. Αλλά η παγκόσμια βιομηχανία χαβιαριού βιώνει τώρα το δικό της σοκ από την Κίνα, καθώς το Πεκίνο επιδιώκει να κυριαρχήσει και σε αυτόν τον τομέα. Και το αποτέλεσμα αυτής της γκουρμέ μάχης θα έχει σημασία όχι μόνο για τους πλούσιους θαμώνες – αλλά και για τους δυτικούς διπλωμάτες.
Το χαβιάρι έγινε αρχικά δημοφιλές ως ένα ταπεινό βασικό τρόφιμο στην Περσία του 10ου αιώνα, προτού υιοθετηθεί από Ρώσους αγρότες και στη συνέχεια αγκαλιάστηκε από τους Ρώσους τσάρους του 16ου αιώνα, ως ένα σχεδόν εθνικό πιάτο. Στη συνέχεια, τον 19ο αιώνα, έγινε ένα πολυτελές τρόφιμο στους ελίτ ευρωπαϊκούς και αμερικανικούς κύκλους, που προερχόταν κυρίως από την άγρια αλιεία στη Ρωσία και το Ιράν, όπως επισημαίνει η Gillian Tett στους Financial Times.
Όταν ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, επισκέφθηκε τη Μόσχα αυτόν τον μήνα, Ρώσοι αξιωματούχοι προσέφεραν με υπερηφάνεια ένα τεράστιο κουτί με κόκκινο ρωσικό χαβιάρι από την περιοχή Χαμπάροφσκ, ως δώρο στον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Ο παραγωγός ανακοίνωσε στη συνέχεια την κυκλοφορία μιας νέας μάρκας χαβιαριού με την ονομασία «Trumpovka», πιθανώς για να δείξει τόσο τη συνεργασία όσο και την εθνική υπερηφάνεια της Ρωσίας.
Η μεγάλη ειρωνεία
Τον 20ό αιώνα, η υπεραλίευση προκάλεσε κατάρρευση των πληθυσμών άγριου οξύρρυγχου, οδηγώντας σε μια ευρωπαϊκή απαγόρευση της άγριας αλιείας το 1982 και το 1998 στην προστασία των απειλούμενων ειδών οξύρρυγχου, και τελικά σε μια απαγόρευση εξαγωγών για το μεγαλύτερο μέρος του άγριου χαβιαριού το 2006. Αυτό συχνά αψηφήθηκε και εξακολουθεί να αψηφάται.
Ωστόσο, από το 2008, 185 υπογράφοντες – συμπεριλαμβανομένων της ΕΕ και των ΗΠΑ – σταμάτησαν τις εισαγωγές άγριου χαβιαριού. Έτσι, η υδατοκαλλιέργεια άνθισε αντ’ αυτού, προσφέροντας μια πιο βιώσιμη πηγή αυγών και (σε μια άλλη ειρωνεία) μια «καθαρότερη» γεύση, καθώς τα νερά που παραδοσιακά παρήγαγαν «άγριο» χαβιάρι έχουν μολυνθεί πολύ τα τελευταία χρόνια.
Αρχικά, αυτή η υδατοκαλλιέργεια κυριαρχούνταν από ευρωπαϊκούς και αμερικανικούς ομίλους. Αλλά τα τελευταία χρόνια κινεζικές εταιρείες έχουν επίσης εισέλθει στον τομέα με κρατική υποστήριξη, με επικεφαλής την Kaluga Queen, μια φάρμα στη λίμνη Qingdao. Και έχουν αναπτυχθεί με τέτοια αποτελεσματικότητα και εστίαση που η Kaluga είναι πλέον ο μεγαλύτερος παραγωγός χαβιαριού στον κόσμο. Πράγματι, η Κίνα αντιπροσωπεύει μεταξύ μισού και δύο τρίτων της παγκόσμιας παραγωγής.
Κάποιο μέρος του κινεζικού χαβιαριού πωλείται υπό την εθνική σημαία. Αλλά ένα μεγάλο μέρος επανασυσκευάζεται με ιταλικές, γαλλικές και άλλες μάρκες (όπως αποκαλύπτεται στα ψιλά γράμματα των βραβείων του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Χαβιαριού), αντανακλώντας τον κόσμο της μόδας.
Οι Κινέζοι αξιωματούχοι θέλουν οι επιχειρηματίες τους να επεκταθούν σε άλλα γκουρμέ τρόφιμα όπως καπνιστός σολομός, μοσχάρι Wagyu και τρούφες
Η εξέλιξη των προϊόντων από την Κίνα το 2026
Και αυτό δημιουργεί αλυσιδωτές αντιδράσεις στη βιομηχανία τροφίμων. Σε μια πρόσφατη συνάντηση του Φόρουμ Θαλασσινών του Βορειοατλαντικού, μια σκανδιναβική διασημότητα παρουσίασε στη σκηνή έναν σολομό 7 κιλών κινεζικής ιχθυοτροφίας – και τον χαρακτήρισε ως «νόστιμο και φθηνό λόγω των επιδοτήσεων του Πεκίνου».
Εν τω μεταξύ, η ιαπωνική κυβέρνηση έχει περιορίσει τις εξαγωγές Wagyu στην Κίνα για να προστατεύσει τους κτηνοτρόφους βοοειδών της, και ορισμένοι ιταλικοί και γαλλικοί οίκοι χαβιαριού παραπονιούνται για την απειλή των τιμών από τους Κινέζους ανταγωνιστές. Αμερικανοί κατασκευαστές χαβιαριού φέρονται επίσης να ασκούν πιέσεις στον Λευκό Οίκο για προστασία.
Ωστόσο, τα δυτικά εστιατόρια — και οι καταναλωτές — λατρεύουν τις χαμηλότερες τιμές του χαβιαριού, και η επέκταση της Κίνας συμβαίνει εν μέσω μιας αύξησης σχεδόν 10% στην παγκόσμια ζήτηση χαβιαριού κάθε χρόνο. Αυτό αναμένεται να συνεχιστεί καθώς οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και η μεσαία τάξη πιο φιλόδοξη.
Τη νέα χρονιά ίσως η Ευρώπη να αντιγράψει την Αμερική του χρόνου και να αυξήσει τους δασμούς στις περισσότερες εισαγωγές κινεζικών τροφίμων. Είναι όμως επίσης πιθανό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απλώς να αγνοεί το εμπόριο γκουρμέ τροφίμων, επειδή είναι σχετικά μικρό σε παγκόσμιο επίπεδο.
Την ίδια στιγμή, οι αξιωματούχοι του Καζακστάν θέλουν να συνεργαστούν με την Κίνα στην υδατοκαλλιέργεια χαβιαριού τους, αλλά οι Ρώσοι παραγωγοί φαίνεται απίθανο να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους, λόγω Βλαντιμίρ Πούτιν.
