Μετά από μήνες που βρισκόταν σε άγνωστη τοποθεσία και υπό την απειλή σύλληψης από το καθεστώς Μαδούρο, η ηγετική φυσιογνωμία της βενεζουελάνικης αντιπολίτευσης εμφανίζεται απροειδοποίητα στη Νορβηγία, συγκλονίζοντας υποστηρικτές και διεθνή κοινότητα.
Για πρώτη φορά μετά τον Ιανουάριο, η Βενεζουελάνα αντιπολιτευόμενη ηγέτιδα Μαρία Κορίνα Ματσάδο έκανε δημόσια εμφάνιση — και μάλιστα στο κέντρο του Όσλο, στη μέση της νύχτας, με εκατοντάδες υποστηρικτές να παραληρούν κάτω από το μπαλκόνι του ιστορικού Grand Hotel. Η 58χρονη πολιτικός, η οποία για μήνες κρυβόταν λόγω της απειλής σύλληψης από το καθεστώς Μαδούρο, ταξίδεψε κρυφά στη Νορβηγία προκειμένου να παραλάβει το Νόμπελ Ειρήνης που της απονεμήθηκε για τον αγώνα της υπέρ της δημοκρατικής μετάβασης στη Βενεζουέλα.
Παρά το ταξιδιωτικό ban και την προειδοποίηση ότι θα θεωρηθεί «φυγάς», η Ματσάδο εμφανίστηκε χαμογελαστή, χαιρετώντας τον κόσμο που φώναζε ρυθμικά το όνομά της. Αποφασισμένη να έρθει σε άμεση επαφή με τους υποστηρικτές της, κατέβηκε τελικά στο δρόμο, υπερπηδώντας τα κιγκλιδώματα ασφαλείας για να τους αγκαλιάσει. Η στιγμή είχε έντονο συναισθηματικό φορτίο, καθώς η Ματσάδο δεν είχε δει τα παιδιά της για σχεδόν δύο χρόνια.
AP
Νωρίτερα, η κόρη της, Άνα Κορίνα Σόσα, είχε παραλάβει εκ μέρους της το Νόμπελ. Το βραβείο αναγνωρίζει τον επίμονο αγώνα της Ματσάδο να επιτύχει μια «δίκαιη και ειρηνική μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία», όπως τόνισε το Νορβηγικό Ινστιτούτο. Η ίδια δήλωσε στο BBC πως γνωρίζει «ακριβώς τους κινδύνους» της επιστροφής της, αλλά επιμένει ότι «η θέση μου είναι εκεί όπου είμαι πιο χρήσιμη για τον σκοπό μας».
Η διαδρομή της προς τη Νορβηγία χαρακτηρίζεται ήδη «μια από τις πιο επικίνδυνες στην ιστορία των Νομπέλ». Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Wall Street Journal, η αντιπολιτευόμενη ηγέτιδα διέφυγε μεταμφιεσμένη, περνώντας δέκα στρατιωτικά σημεία ελέγχου, προτού επιβιβαστεί σε ξύλινη βάρκα από παράκτιο ψαροχώρι της Βενεζουέλας. Η επιχείρηση, που οργανώθηκε επί δύο μήνες, φέρεται να είχε τη διακριτική υποστήριξη ενός δικτύου διαφυγής Βενεζουελάνων και άγνωστο βαθμό συνεισφοράς των ΗΠΑ.
Στη συνέντευξη που παραχώρησε μετά την άφιξή της, η Ματσάδο μίλησε με έντονα ανθρώπινο τόνο για όσα έχασε λόγω της καταδίωξής της: αποφοιτήσεις παιδιών, γάμους, ακόμη και τη δυνατότητα να «αγγίξει κάποιον» για 16 μήνες. Με δεκάδες κομποσκοίνια κρεμασμένα στον λαιμό της — δώρα από υποστηρικτές που την περίμεναν έξω από το ξενοδοχείο — περιέγραψε τη συγκίνηση της επανένωσης.
AP
Παρά τη διεθνή αναγνώριση, το καθεστώς Μαδούρο συνεχίζει να τη χαρακτηρίζει «τρομοκράτισσα» και «υποκινητή ξένης επέμβασης» και έχει επανειλημμένα απειλήσει με σύλληψη την ίδια και τους συνεργάτες της. Η Ματσάδο, μια από τις πιο σεβαστές φωνές της βενεζουελάνικης αντιπολίτευσης, κατηγορεί το καθεστώς ότι λειτουργεί «ως εγκληματική δομή», χρηματοδοτούμενη — όπως υποστηρίζει — από ναρκωτικά και ανθρώπινο εμπόριο. Ο Μαδούρο αρνείται κατηγορηματικά αυτές τις κατηγορίες.
Ο πρόεδρος της Νορβηγικής Επιτροπής Νόμπελ, Γέργκεν Βότνε Φρίντνες, που καθόταν δίπλα της στη συνέντευξη, χαρακτήρισε την άφιξή της «μια στιγμή βαθιάς συγκίνησης» και τόνισε πως η ευθύνη για μια ειρηνική μετάβαση «ανήκει στο καθεστώς Μαδούρο».
Όσο για το μέλλον της, η ίδια δηλώνει ανενδοίαστα ότι θα επιστρέψει στη Βενεζουέλα. «Φυσικά και θα γυρίσω», είπε. «Ξέρω τι διακυβεύεται, αλλά γνωρίζω και τι οφείλω στον λαό μου».
Σε μια χώρα που η πολιτική σκηνή βρίσκεται σε παρατεταμένη κρίση και όπου ο εκλεγμένος — αλλά αμφισβητούμενος διεθνώς — Νικολάς Μαδούρο κέρδισε τρίτη θητεία έπειτα από εκλογές που καταγγέλθηκαν ως νοθευμένες, η επιστροφή της Ματσάδο μπορεί να αποτελέσει τη σπίθα για μια νέα φάση πολιτικής αναμέτρησης. Προς το παρόν, όμως, η παρουσία της στο Όσλο σηματοδοτεί μια σπάνια στιγμή νίκης για το βενεζουελάνικο κίνημα υπέρ της δημοκρατίας — και ίσως την πιο τολμηρή διαδρομή που έκανε ποτέ Νομπελίστρια για να παραλάβει το βραβείο της.
