Την ώρα που η υπογεννητικότητα και η γήρανση του πληθυσμού ανά τον πλανήτη, εγείρει ανησυχίες για την παγκόσμια οικονομία, ο πληθυσμός της Ελβετίας, την τελευταία δεκαετία, αυξήθηκε κατά περίπου 10%. Αύξηση κατά πολύ μεγαλύτερη, από το 2% της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την ίδια περίοδο, σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Σημαντικότερος παράγοντας της μεγέθυνσης δεν ήταν η φυσική διαδικασία αλλά η μετανάστευση.
Τι προκάλεσε την απαίτηση για περιορισμό του πληθυσμού της Ελβετίας;
Και καθώς, οι Ελβετοί, διαμαρτύρονται για τα υψηλά ενοίκια, την κυκλοφοριακή συμφόρηση και τον συνωστισμό σε τρένα και λεωφορεία, που επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα ζωής τους, η κυβέρνηση προσανατολίζεται να περάσει νόμο που θα επιβάλλει ανώτατο όριο στον πληθυσμό της χώρας.
Οι πολίτες θα κληθούν να τον στηρίξουν ή να τον απορρίψουν σε δημοψήφισμα το επόμενο έτος. Οι δημοσκοπήσεις, σύμφωνα με το Bloomberg, δείχνουν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να εγκριθεί το σχέδιο.
Η πρωτοβουλία θα μπορούσε τελικά να οδηγήσει σε γενική απαγόρευση νέων αφίξεων, εάν ο αριθμός των κατοίκων αυξηθεί από περίπου 9 εκατομμύρια σήμερα σε πάνω από 10 εκατομμύρια, ενώ δεν θα υπάρχει καμία διάκριση μεταξύ προσφύγων, ειδικευμένων εργαζομένων και ανώτερων στελεχών.
Ο κίνδυνος για την ανταγωνιστικότητα της χώρας
Ο κίνδυνος που ελλοχεύει είναι να προκληθεί έλλειψη σε κρίσιμες δεξιότητες, με αποτέλεσμα να υπονομευθεί η ανταγωνιστικότητα της χώρας. Το αποτέλεσμα θα δείξει μέχρι πού είναι διατεθειμένοι να φτάσουν οι πολίτες για να διατηρήσουν ορισμένα από τα χαρακτηριστικά που έκαναν τη χώρα τους τόσο ελκυστικό προορισμό.
Η ισχυρή οικονομία της Ελβετίας την έχει καταστήσει πόλο έλξης για ξένους εργαζομένους. Η χώρα φιλοξενεί διεθνείς επιχειρήσεις, όπως την UBS Group AG, την Nestle SA και την Novartis AG. Οι σχετικά χαμηλοί φόροι, ο υψηλά καταρτισμένος πληθυσμός και η οικονομική διακυβέρνηση έχουν επίσης προσελκύσει μεγάλες ξένες επιχειρήσεις, όπως η Google, η IBM Corp. και η Walt Disney Co.
Η κατά κεφαλήν παραγωγή της χώρας είναι σήμερα η έκτη υψηλότερη στον κόσμο.
Πόσο γρήγορα αυξάνεται ο πληθυσμός της Ελβετίας;
Η αύξηση ήταν ιδιαίτερα υψηλή το 2023, καθώς τα στατιστικά στοιχεία της χώρας έλαβαν υπόψη για πρώτη φορά την άφιξη προσφύγων από την Ουκρανία. Κατά βάση οι μετανάστες προέρχονταν κυρίως από την ΕΕ ή από χώρες με τις οποίες η Ελβετία έχει συνάψει συμφωνία ελεύθερου εμπορίου και σύνδεσης.
Είναι πιθανό να περάσει η ψηφοφορία;
Υπάρχουν αρκετές πιθανότητες να περάσει, παρόλο που η κυβέρνηση — η οποία στην Ελβετία αποτελείται πάντα από τα μεγαλύτερα κόμματα, συμπεριλαμβανομένου του SVP — αντιτίθεται στο σχέδιο. Μια δημοσκόπηση που διεξήχθη στα τέλη Νοεμβρίου και δημοσιεύθηκε στις 7 Δεκεμβρίου έδειξε ότι το 48% των ψηφοφόρων ήταν είτε πρόθυμοι να υποστηρίξουν την πρόταση είτε είχαν ήδη αποφασίσει να την ψηφίσουν. Το 41%, ήταν αντίθετο, ενώ το 11% των ψηφοφόρων ήταν αναποφάσιστο.
Στο σύστημα άμεσης δημοκρατίας της Ελβετίας, οι πολίτες ψηφίζουν έως και τέσσερις φορές το χρόνο για θέματα που εκτείνονται από τους φόρους κληρονομιάς έως το αν οι πίθηκοι πρέπει να έχουν ανθρώπινα δικαιώματα. Η υποστήριξη για ένα σχέδιο τείνει να μειώνεται όσο πλησιάζει η ημερομηνία της ψηφοφορίας. Ωστόσο, μια προηγούμενη έρευνα τον Ιούλιο έδειξε επίσης ένα ποσοστό έγκρισης 48% για την ιδέα του ανώτατου ορίου πληθυσμού, υποδηλώνοντας ότι έχει μια σταθερή βάση υποστήριξης που δεν είναι πιθανό να συρρικνωθεί.
Τι θα συνεπαγόταν η επιβολή του ανώτατου ορίου ;
Οι υποστηρικτές του σχεδίου προτείνουν μια πολυεπίπεδη ρύθμιση που θα ενεργοποιείται εάν ο πληθυσμός της Ελβετίας ξεπεράσει τα 9,5 εκατομμύρια πριν από το 2050. Αυτό είναι πολύ πιθανό να συμβεί: Οι τρέχουσες προβλέψεις εκτιμούν ότι η χώρα θα πλησιάσει το όριο σε πέντε χρόνια και θα το ξεπεράσει μέχρι το 2035.
Ο πρώτος στόχος θα είναι οι αιτούντες άσυλο και οι οικογένειες αλλοδαπών κατοίκων που επιθυμούν να τους ακολουθήσουν στην Ελβετία. Τα άτομα που έχουν εισέλθει στη χώρα με προσωρινή άδεια διαμονής δεν θα έχουν πλέον δικαίωμα σε μόνιμη άδεια διαμονής ή εγκατάστασης, στην ιθαγένεια και σε οποιοδήποτε άλλο δικαίωμα.
Εάν ξεπεραστεί το όριο των 10 εκατομμυρίων κατοίκων, η χώρα θα αποσυρθεί από τις διεθνείς συνθήκες που, σύμφωνα με την πρόταση, « προωθούν την αύξηση του πληθυσμού».
Εάν ο πληθυσμός δεν μειωθεί κάτω από τα 10 εκατομμύρια δύο χρόνια μετά, η Ελβετία θα αποσυρθεί, ως τελευταίο μέτρο, από τη συμφωνία ελεύθερης κυκλοφορίας που έχει συνάψει με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Υπό αμφισβήτηση τα δικαιώματα διαμονής περίπου 1,5 εκατ. πολιτών της ΕΕ
Κάτι τέτοιο, θα είχε εκτεταμένες συνέπειες, καθώς θα προκαλούσε την ακύρωση μιας σειράς άλλων διμερών συμφωνιών που έχει η Ελβετία με την Ένωση. Θα έθετε επίσης υπό αμφισβήτηση τα δικαιώματα διαμονής περίπου 1,5 εκατομμυρίου πολιτών της ΕΕ που ζουν και εργάζονται σήμερα στην χώρα και θα απειλούσε την πρόσβαση της χώρας στην ενιαία αγορά της ΕΕ.
Πώς βλέπει η επιχειρηματική κοινότητα της Ελβετίας την πρόταση;
Διάφορα λόμπι έχουν διατυπώσει τις ανησυχίες τους. Η Economiesuisse προειδοποίησε για «ουσιαστική» ζημιά από την πρόταση, παραπέμποντας σε μια αναμενόμενη έλλειψη 430.000 εργαζομένων έως το 2040, η οποία, όπως είπε, δεν θα μπορεί να καλυφθεί χωρίς μετανάστευση. Το λόμπι της μεταποίησης Swissmem τόνισε ότι η πρόσληψη ειδικευμένων εργαζομένων από την ΕΕ είναι «απαραίτητη» για τον εξαρτώμενο από τις εξαγωγές τομέα.
Ποιος θα μπορούσε να είναι ο αντίκτυπος στην ελβετική οικονομία
Δεν έχουν διατυπωθεί επίσημες εκτιμήσεις αλλά θεωρείται ευρέως ότι θα αποτελέσει εμπόδιο για την ανάπτυξη
Εκτός από την αναμενόμενη έλλειψη εργατικού δυναμικού και την επιταχυνόμενη γήρανση του πληθυσμού, υπάρχει ο κίνδυνος σοβαρών διαταραχών στο εμπόριο, εάν καταργηθούν οι διμερείς συμφωνίες με την ΕΕ, που αποτελεί προορισμό για περισσότερο από το 40% των εξαγωγών.
Οι υποστηρικτές της πρωτοβουλίας υποστηρίζουν ότι τα προβλήματα αυτά θα αντισταθμιστούν από τη μείωση των ενοικίων των κατοικιών και του κόστους των υποδομών και της κοινωνικής πρόνοιας.
naftemporiki.gr
