Ανακαλύψτε γιατί το Q10 γίνεται όλο και πιο σημαντικό όσο περνούν τα χρόνια και πώς μπορείτε να το αξιοποιήσετε προς όφελός σας για μια καλή υποστήριξη της διαδικασίας γήρανσης.
Όσο περισσότερα κεράκια γεμίζει η τούρτα μας, τόσο το σώμα μας αλλάζει μέσα κι έξω και απομακρύνεται σε ένα βαθμό από αυτό που βλέπαμε και αισθανόμασταν στα πιο νεανικά χρόνια. Οι μυς χάνουν λίγο από τη δύναμή τους, η ενέργεια φαίνεται να μειώνεται, η αναπλήρωση των κυττάρων γίνεται πιο αργή και οι φυσικές άμυνες του οργανισμού έναντι του οξειδωτικού στρες εξασθενούν. Ακόμη και τα όργανα που θεωρούμε «σταθερά», όπως η καρδιά ή ο εγκέφαλος, χρειάζονται περισσότερη φροντίδα για να διατηρήσουν την απόδοσή τους.
Σε αυτό το πλαίσιο, ένα συστατικό που αξίζει την προσοχή μας είναι το Συνένζυμο Q10 ή απλά Q10. Παράγεται φυσικά από τον οργανισμό και παίζει κρίσιμο ρόλο στην παραγωγή ενέργειας στα κύτταρά μας, ενώ ταυτόχρονα λειτουργεί ως ισχυρό αντιοξειδωτικό. Ωστόσο, με την ηλικία η παραγωγή του μειώνεται και η συμπλήρωσή του μπορεί να προσφέρει σημαντική υποστήριξη στην καρδιά, τους μυς, το δέρμα και την καθημερινή μας ενέργεια.
Τι είναι το Q10
Πρόκειται για μια λιποδιαλυτή ουσία που μοιάζει με βιταμίνη και παράγεται φυσικά στον οργανισμό, κυρίως στα μιτοχόνδρια, τα «εργοστάσια ενέργειας» των κυττάρων. Βοηθά στη μεταφορά ηλεκτρονίων στην αλυσίδα μεταφοράς ηλεκτρονίων για την παραγωγή ATP (της ενέργειας που χρησιμοποιούν τα κύτταρα), ενώ ταυτόχρονα λειτουργεί ως αντιοξειδωτικό, δηλαδή προστατεύει κύτταρα και μεμβράνες από ελεύθερες ρίζες και οξειδωτικό στρες.
Γιατί το Q10 γίνεται πιο σημαντικό όταν μεγαλώνουμε
Με την ηλικία η ικανότητα του οργανισμού μας να παράγει Q10 μειώνεται. Σε μελέτη, για παράδειγμα, αναφέρθηκε πως στα άτομα ηλικίας περίπου 65 ετών τα επίπεδα είναι περίπου τα μισά από ό,τι στα 25. Τα μιτοχόνδριά μας λειτουργούν λιγότερο αποδοτικά, παράγονται περισσότερες ελεύθερες ρίζες και η ανάπλαση των ιστών γίνεται πιο αργά. Εδώ έρχεται το Q10 που παίζει ρόλο στην υποστήριξη της κυτταρικής ενέργειας και της αντιοξειδωτικής άμυνας. Υπάρχουν, επίσης, μελέτες που δείχνουν ότι η συμπλήρωση Q10 μπορεί να έχει θετική επίδραση σε καταστάσεις που συνδέονται με την ηλικία όπως καρδιοπάθειες, μεταβολικές διαταραχές, και γήρανση του δέρματος. Τέλος, καθώς χάνουμε μυϊκή μάζα με την ηλικία (σαρκοπενία), η μειωμένη κυτταρική ενέργεια μπορεί να επιταχύνει αυτή τη διαδικασία. Κάποιες έρευνες υποστηρίζουν ότι το Q10 μπορεί να βοηθήσει.
Το χρειάζονται μόνο οι γυναίκες ή και οι άντρες;
Η απάντηση είναι και οι δύο. Δεν πρόκειται για «γυναικείο θέμα», τα βιοχημικά και κυτταρικά οφέλη του Q10 ισχύουν ανεξαρτήτως φύλου. Οι άντρες, ειδικά όσο μεγαλώνουν, αντιμετωπίζουν επίσης μείωση μυϊκής μάζας, αύξηση κινδύνων για καρδιαγγειακά, μείωση ενεργειακής ικανότητας και το Q10 μπορεί να είναι χρήσιμο υποστηρικτικά. Επίσης, για όσους λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή όπως στατίνες (που μπορεί να μειώνουν τα επίπεδα Q10) -αρκετοί άντρες λαμβάνουν στατίνες- η υποστήριξη με Q10 ενδέχεται να έχει νόημα. Για τις γυναίκες, επίσης ισχύουν όλα τα παραπάνω και επιπλέον η δερματική γήρανση, η ορμονική μεταβολή με την ηλικία, μπορεί να ενισχύσουν την ανάγκη για κυτταρική ενέργεια και αντιοξειδωτική υποστήριξη.
Υπάρχει και σε τροφές;
Tο συνένζυμο Q10 υπάρχει φυσικά σε κάποιες τροφές, αλλά όχι σε ποσότητες που καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες, ειδικά μετά τα 35-40, όταν η ενδογενής παραγωγή του μειώνεται. Τροφές πλούσιες σε συνένζυμο Q10 είναι κυρίως το κρέας, τα λιπαρά ψάρια, οι ξηροί καρποί, το σπανάκι, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, η σόγια, το ελαιόλαδο και κάποια φυτικά έλαια. Προτιμήστε, ωστόσο, να μην καταναλώνετε μεγάλες ποσότητες κρέατος για να αυξήσετε την πρόσληψή του, καθώς είναι πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη.
Τι προσφέρει στην πράξη
Καρδιαγγειακή υποστήριξη: Σε μεγάλη μελέτη (KISEL‑10) σε ηλικιωμένους 70–88 ετών, η μακροχρόνια χορήγηση Q10 σε συνδυασμό με σελήνιο έδειξε μείωση των φλεγμονωδών δεικτών, βελτίωση της καρδιακής λειτουργίας και σημαντική μείωση του κινδύνου θανάτου λόγω καρδιαγγειακών.
Βελτίωση της ενέργειας / καταπολέμηση κόπωσης: Μετα‑ανάλυση έδειξε ότι η χορήγηση Q10 οδήγησε σε μείωση συμπτωμάτων κόπωσης — και σε υγιείς και σε άτομα με νόσο.
Υποστήριξη δέρματος και κυττάρων: Η χρήση Q10 στο δέρμα (τοπικά) ή συστηματικά έχει συνδεθεί με μείωση της γήρανσης του δέρματος (ρυτίδες, ελαστικότητα) λόγω αντιοξειδωτικής δράσης και υποστήριξης της μιτοχονδριακής λειτουργίας.
Νευρολογική / γνωστική υποστήριξη: Ορισμένες ερευνητικές προσπάθειες αναφέρουν ότι το Q10 μπορεί να βοηθήσει σε γνωστική φθορά, δεδομένης της σύνδεσης μιτοχονδριακής δυσλειτουργίας και οξειδωτικού στρες με τη γήρανση του εγκεφάλου.
Τι να προσέξετε
Δεν υπάρχει επίσημα καθορισμένη συνιστώμενη ημερήσια δόση για όλους και οι μελέτες ποικίλλουν, ενώ ημορφή, η βιοδιαθεσιμότητα και η συνολική συμπληρωματική αγωγή παίζουν ρόλο, που σημαίνει ότι το Q10 δεν είναι πανάκεια. Αν λαμβάνετε φάρμακα (π.χ. αντιπηκτικά, στατίνες), μιλήστε με τον γιατρό σας πριν πάρετε συμπλήρωμα Q10 και μην ξεχνάτε ότι το πιο σημαντικό είναι να το εντάξετε με την καθοδήγηση του γιατρού σας στο πλαίσιο ενός υγιεινού τρόπου ζωής, έπειτα από αξιολόγηση της ποιότητας του συμπληρώματος και της συμβατότητας με τις ατομικές σας ανάγκες.
