Μπορεί να θεωρούμε το φιλί κάτι βαθιά ανθρώπινο, αλλά μια πρόσφατη επιστημονική ανάλυση δείχνει ότι είναι αρκετά παλαιότερο από το είδος μας. Σύμφωνα με νέα δεδομένα, τα πρώτα «φιλιά» δόθηκαν πριν από περίπου 20 εκατομμύρια χρόνια, από τα πρωτεύοντα θηλαστικά, προγόνους των μεγάλων πιθήκων.
Οι ερευνητές που μελέτησαν τη συμπεριφορά πρωτευόντων ζώων παρατήρησαν ότι πολλά είδη χρησιμοποιούσαν τη στοματική επαφή για επικοινωνία, για ενίσχυση δεσμών και για αναγνώριση μελών της ομάδας. Η ανταλλαγή μικροβίων, οι χημικές πληροφορίες που μεταφέρονται και η αίσθηση ασφάλειας που προσφέρει το άγγιγμα, φαίνεται ότι λειτουργούσαν ως ένα εξελικτικό εργαλείο διατήρησης της συνοχής μέσα σε κοινωνικές ομάδες.
Τι δείχνει η έρευνα
Οι επιστήμονες στην έρευνα συνδύασαν παρατηρήσεις της συμπεριφοράς των πρωτευόντων θηλαστικών με δεδομένα για τις εξελικτικές σχέσεις, προκειμένου να γυρίσουν πίσω τον χρόνο και να προσπαθήσουν να χρονολογήσουν το πρώτο φιλί.
Οι επιστήμονες όρισαν το φιλί ως τη «μη επιθετική επαφή στόμα με στόμα που δεν περιλαμβάνει μεταφορά τροφής». Αυτός ο ορισμός περιλαμβάνει σεξουαλικά φιλιά καθώς και πλατωνικά φιλιά, όπως αυτά μεταξύ μελών της οικογένειας ή σε φιλικούς χαιρετισμούς.
« Αυτή η τεχνική μάς επέτρεψε να μοντελοποιήσουμε την εξελικτική ιστορία του φιλιού»
«Χρησιμοποιήσαμε αυτόν τον ορισμό για να εξετάσουμε δημοσιευμένες επιστημονικές εργασίες, αναζητώντας παρατηρήσεις φιλιών στην ομάδα των μαϊμούδων και των πιθήκων που εξελίχθηκαν στην Αφρική, την Ασία και την Ευρώπη. Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι κάποιες μαϊμούδες και οι περισσότεροι πίθηκοι έχει παρατηρηθεί ότι φιλιούνται», εξήγησε η επικεφαλής συντάκτης της μελέτης δρ. Ματίλντα Μπριντλ του τμήματος Βιολογίας της Οξφόρδης.
«Συνδυάσαμε αυτά τα δεδομένα με πληροφορίες σχετικά με τις εξελικτικές σχέσεις μεταξύ διαφορετικών ειδών, σε αυτό που είναι γνωστό ως φυλογενετική συγκριτική ανάλυση. Αυτή η τεχνική μάς επέτρεψε να μοντελοποιήσουμε την εξελικτική ιστορία του φιλιού και να διερευνήσουμε εάν ήταν πιθανό να είχαν τη συνήθεια αυτοί οι πρόγονοι διαφορετικών ομάδων ειδών», πρόσθεσε η Μπριντλ.
Θέμα συζήτησης το πώς προέκυψε το πρώτο φιλί
Με βάση τα στοιχεία αυτά «εφαρμόσαμε μια προσέγγιση μοντελοποίησης που μας επέτρεψε να προσομοιώσουμε διαφορετικά εξελικτικά σενάρια» και, αφού εκτέλεσαν εκατομμύρια φορές το μοντέλο, οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι το πρώτο φιλί χρονολογείται από 21,5 έως 16,9 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Evolution and Human Behavior. Το πώς προέκυψε το φιλί παραμένει θέμα συζήτησης, όπως και το γιατί συνεχίζεται αυτή η πρακτική. «Κάποιοι υποστηρίζουν ότι το σεξουαλικό φιλί είναι ένας χρήσιμος τρόπος αξιολόγησης της ποιότητας ή της καταλληλότητας ενός συντρόφου», σημείωσε η Μπριντλ.
«Εναλλακτικά, το φιλί θα μπορούσε να είναι ένα είδος προκαταρκτικού παιχνιδιού, που αυξάνει τη σεξουαλική διέγερση και ενισχύει την πιθανότητα γονιμοποίησης», πρόσθεσε. Τα πλατωνικά φιλιά, σύμφωνα με την ίδια, χρησιμοποιούνται για να ενισχύσουν τους κοινωνικούς δεσμούς.
Τι δείχνει η μελέτη για τους Νεάτερνταλ
Η έρευνα αυτή έριξε φως και στη συμπεριφορά των Νεάντερταλ. Προηγούμενη μελέτη έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι σύγχρονοι άνθρωποι (homo sapiens) και οι Νεάντερταλ μοιράζονταν ένα κοινό στοματικό μικρόβιο για πολύ καιρό αφού τα δύο είδη διαχωρίστηκαν.
Για να συμβεί αυτό, το μικρόβιο έπρεπε να είχε μεταφερθεί μεταξύ των δύο ειδών. Με άλλα λόγια Νεάντερταλ και σύγχρονοι άνθρωποι αντάλλασσαν σάλιο.
