Το τελευταίο που χρειάζονται τα παιδιά στα σχολεία είναι λαχανόκηπους και λαϊκές τέχνες, γιατί ακόμη, σε πολλές γωνιές της χώρας στερούνται αξιοπρεπών τάξεων, εκπαιδευτικών και παράλληλης στήριξης
Της Αναστασίας Γιάμαλη
Ήταν το μακρινό 2009 όταν ο Γιώργος Παπανδρέου μας έταζε από βήματος ΔΕΘ, να μας κάνει «Δανία του Νότου». Τρία μνημόνια και μια Ελλάδα 2.0 υπό γαλάζια διακυβέρνηση αργότερα, είναι σειρά του υπουργείου Παιδείας να μας τάξει όραμα, προοπτική και χιπστερικό wellness στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Μετά τους λαχανόκηπους, κόστους 2 εκατομμυρίων ευρώ, που ανακοινώθηκαν δόξα και τιμή πριν λίγους μήνες και τους περιμένουμε στα δημοτικά και στα νηπιαγωγεία, την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε ένα νέο πρόγραμμα για υφαντική, κέντημα, πλέξιμο και κεραμική, πάλι για τα δημοτικά, ύψους 4 εκατομμυρίων ευρώ. Μάνι μάνι 6 εκατομμύρια ευρώ για δραστηριότητες που δίνουν τη δυνατότητα στα παιδιά να απομακρυνθούν από τις οθόνες και να χρησιμοποιήσουν τα χέρια τους. Δύο εκατομμύρια για μεταλλικά παρτέρια, χώμα, μικρά μεταλλικά θερμοκήπια, φτυαράκια, σπόρους, ποτιστήρια. Τέσσερα εκατομμύρια για κλωστές, βελόνες, σταμπαριστά κεντήματα, αργαλειούς (;) και τροχούς κεραμικής (;). Καθόλου άσχημα.
Και πράγματι, θα ήταν πολύ ωραίες και δημιουργικές αυτές οι δραστηριότητες για μία χώρα με το επίπεδο υποδομών και προσωπικού μιας Δανίας του Νότου. Δυστυχώς όμως, παραμείναμε Ελλάδα. Στην Ελλάδα του 2025 λοιπόν, το τελευταίο που χρειάζονται τα παιδιά είναι λαχανόκηπους και λαϊκές τέχνες, γιατί ακόμη, σε πολλές γωνιές της χώρας στερούνται αξιοπρεπών τάξεων, εκπαιδευτικών και παράλληλης στήριξης.
Μάθημα σε κοντέινερ
Στην Ηγουμενίτσα, πριν λίγες ημέρες, σοβάδες αποκολλήθηκαν και έπεσαν μέσα σε αίθουσα δημοτικού σχολείου, λίγα μόλις λεπτά πριν μπουν οι μαθητές για το μάθημα.
Στην Κυψέλη την Τρίτη, γονείς και δάσκαλοι διαδήλωσαν διαμαρτυρόμενοι για σοβαρά προβλήματα που ταλανίζουν τη σχολική μονάδα από ελλείψεις σε εκπαιδευτικούς και κτιριακά προβλήματα μέχρι την προσθήκη αναβατορίου και κατάλληλης τουαλέτας για ανάπηρα άτομα.
Στη Σάμο πέντε χρόνια μετά τον σεισμό, τα παιδιά σε αρκετά σχολεία κάνουν ακόμη μάθημα μέσα σε κοντέινερ. Και στην Κεφαλονιά, γονείς καταγγέλλουν πως εδώ και δέκα χρόνια σε συγκεκριμένα σχολεία οι τάξεις κοντέινερ παραμένουν. Αντίστοιχη είναι και η κατάσταση στο Αρκαλοχώρι, τέσσερα χρόνια μετά τον σεισμό.
Στο Μενίδι, γενιές και γενιές μαθητών, τα τελευταία 26 χρόνια -από τον σεισμό του 1999- κάνουν μάθημα σε κοντέινερ. Σύμφωνα με τον σύλλογο Εκπαιδευτικών της Π.Ε. Ανατολικής Αττικής, «συνολικά οι 35 από τις 73 σχολικές μονάδες στον Δήμο Αχαρνών έχουν λυόμενες αίθουσες».
Κι αν αυτά μοιάζουν «μεμονωμένα περιστατικά» που μπαίνουν εμπόδιο στο όραμα του υπουργείου για λαχανόκηπους και λαϊκή τέχνη, η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδας καταγράφει πάνω από 500 αίθουσες νηπιαγωγείων που λειτουργούν σε κοντέινερ ενώ επισημαίνει πως εκατοντάδες είναι και τα αιτήματα για μεταστέγαση και ακατάλληλα νοικιασμένα κτίρια που χρησιμοποιούνται ως σχολικές αίθουσες.
Όσο για τα κενά σε εκπαιδευτικούς, ενδεικτική είναι η εικόνα στο νομό Ηρακλείου όπου τα κενά είναι πάνω από 400 σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς αλλά στη γ΄ φάση των προσλήψεων προσελήφθησαν μόνο 35 νηπιαγωγοί και 45 νηπιαγωγοί ειδικής αγωγής. Ο θεσμός της παράλληλης στήριξης υπολειτουργεί για παιδιά που πιστοποιημένα την χρειάζονται, με αποτέλεσμα να αναλογεί ένας/μία εκπαιδευτικός για δύο ή ακόμη και τρία παιδιά.
Είδος πολυτελείας… ο ψυχολόγος στα σχολεία
Αντίστοιχα, στην Ελλάδα που τα δελτία ειδήσεων φιλοξενούν καθημερινά περιστατικά σοβαρής εφηβικής παραβατικότητας και που σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΠΟΕΔΗΝ, περί τα 2000 παιδιά ετησίως καταλήγουν στα νοσοκομεία της χώρας τραυματισμένα από συμπλοκές, οι ψυχολόγοι κι οι κοινωνικοί λειτουργοί είναι είδος πολυτελείας, με την αναλογία να είναι ένας/μία ειδικός για πέντε σχολεία.
Αποτέλεσμα; Δεν υπάρχει ούτε ο χρόνος, ούτε το περιθώριο να γνωρίσει, να αναγνώσει τα προβλήματα και να προλάβει καταστάσεις. Κι αν οι ψυχολόγοι είναι είδος πολυτελείας, οι νοσηλευτές είναι είδος προς εξαφάνιση, με αποτέλεσμα μονογονεϊκές οικογένειες με παιδιά με σοβαρά προβλήματα υγείας να καλούνται ή να μην πάνε στην εργασία τους για να συνοδεύσουν το παιδί ή να μην πάει το παιδί σχολείο.
Είναι χαρακτηριστικά αυτά που μου περιέγραψε μονογονέας παιδιού πέμπτης δημοτικού με διαβήτη τύπου 1 από την Κέρκυρα: «Εγώ σαν μαμά, διαβητικού παιδιού, δεν μπορώ να αφήσω το παιδί χωρίς παρακολούθηση στο σχολείο γιατί κινδυνεύει η ζωή του ανά πάσα στιγμή. Είτε από υπογλυκαιμία και λιποθυμικό επεισόδιο, είτε από υπεργλυκαιμία.»
Για την ουσία των προγραμμάτων, όταν δεν υπάρχει υποχρεωτικό μάθημα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης ή διαχείρισης συναισθημάτων και συμπεριφορών όπως το bullying, αντίθετα, μπαίνουν κάτω από την ομπρέλα του «εργαστηρίου δεξιοτήτων» ως «θεματικές» χωρίς να ελέγχεται αν και πως διδάχθηκαν, οι λαχανόκηποι και το κέντημα είναι μάλλον…πολυτέλεια.
Το τι σχολείο θέλουμε το 2025, δεν πρέπει να «γράφει» ως «πρωτοποριακό» ή ως «σύνδεση με την παράδοση» σε ένα δελτίο Τύπου. Γιατί στα χαρτιά, «Δανία του Νότου» έχουμε γίνει πολλές φορές…
