Στη συνάντησης συζητήθηκαν οι διεθνείς και περιφερειακές εξελίξεις, με επίκεντρο την Ουκρανία, τα Δυτικά Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο.
Την καθοριστική συμβολή της Ελλάδας στην κοινή εξωτερική πολιτική και ασφάλεια της Ευρώπης επεσήμανε η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ και Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Κάγια Κάλας κατά τη συνάντηση που είχε με τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου.
Στη συνάντησης συζητήθηκαν οι διεθνείς και περιφερειακές εξελίξεις, με επίκεντρο την Ουκρανία, τα Δυτικά Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο.
Κατά την έναρξη της συνάντησής τους, ο Πρωθυπουργός και η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ είχαν τον ακόλουθο διάλογο:
Κυριάκος Μητσοτάκης: Με μεγάλη χαρά σε υποδέχομαι, αγαπητή Kaja, στην Αθήνα. Ασφαλώς, συνεργαζόμαστε πολύ στενά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αλλά είναι πάντα πολύ σημαντικό και πολύτιμο να έχουμε την ευκαιρία για πιο ουσιαστικές διμερείς επαφές, ειδικά σε μια εποχή που, δυστυχώς, οι προκλήσεις όσον αφορά στην ασφάλεια της Ευρώπης φαίνεται να πολλαπλασιάζονται.
Βρισκόμαστε στη νοτιοανατολική πλευρά της Ευρώπης, σε ίση απόσταση από τις κρίσεις στην Ουκρανία και τη Γάζα. Παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε τα τελευταία χρόνια, πιστεύω ότι η Ελλάδα αποτελεί πυλώνα γεωπολιτικής και οικονομικής σταθερότητας σε ένα ολοένα και πιο ταραχώδες γεωπολιτικό περιβάλλον, προστατεύοντας τα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόσο προς τα ανατολικά όσο και προς τα νότια.
Όπως γνωρίζετε και όπως συζητήσαμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, υλοποιούμε ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα μεταρρύθμισης και εκσυγχρονισμού των Ενόπλων Δυνάμεών μας. Σχεδιάζουμε να δαπανήσουμε περισσότερα από 28 δισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα 12 χρόνια. Ήδη οι αμυντικές μας δαπάνες υπερβαίνουν το 3% του ΑΕΠ. Χαιρετίζουμε ιδιαίτερα το γεγονός ότι και η Ευρωπαϊκή Ένωση κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. Χαιρετίζω θερμά τον ηγετικό σας ρόλο στην ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης.
Όσον αφορά τη Γάζα, τις τελευταίες εβδομάδες έχουμε δει σημαντική πρόοδο. Πιστεύω ότι η προτεραιότητα τώρα είναι να το κάνουμε να λειτουργήσει και να διασφαλίσουμε ότι η Ευρώπη θα έχει σαφή παρουσία και κεντρικό ρόλο την επόμενη μέρα, σε στενή συνεργασία τόσο με τις ΗΠΑ όσο και με τον αραβικό κόσμο. Είμαστε έτοιμοι να συμβάλλουμε ενεργά στην εφαρμογή του ειρηνευτικού σχεδίου. Πιστεύω ότι χαίρουμε μεγάλου σεβασμού στην περιοχή, από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, και πρόθεσή μας είναι να διαδραματίσουμε πολύ ενεργό ρόλο ως προς τη συμμετοχή μας στα επόμενα στάδια του ειρηνευτικού σχεδίου.
Στο ζήτημα της Ουκρανίας, με ενδιαφέρει πολύ να ακούσω τις απόψεις σας, αλλά το μήνυμά μου είναι σαφές: πρέπει να παραμείνουμε ακλόνητοι και ενωμένοι στην αντίστασή μας απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα.
Ένα τελευταίο σημείο, το οποίο γνωρίζω ότι επίσης έχει σημαντική θέση στην ατζέντα σας, είναι ότι χαιρετίζουμε τη δημοσίευση του πακέτου για τη διεύρυνση. Η Ελλάδα υπήρξε πάντα απαρασάλευτος υποστηρικτής της ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για μια αξιοκρατική προσέγγιση. Πρέπει να αναγνωρίσουμε την ουσιαστική πρόοδο που έχουν σημειώσει κάποιες χώρες, αλλά και να ενθαρρύνουμε τις χώρες που δεν το έχουν κάνει να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους και να μην εγκαταλείψουν την προοπτική της ένταξης στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
Ως η πρώτη χώρα των Βαλκανίων που εντάχθηκε στην ευρωπαϊκή οικογένεια, πριν από περισσότερα από 40 χρόνια, πιστεύω ότι είμαστε σε θέση να πούμε πειστικά, σε όλες τις χώρες, ότι πρέπει να υλοποιήσουν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα την πρόοδο που έχουν σημειώσει ορισμένες χώρες.
Κάλας: Η ελληνική υποστήριξη συμβάλλει στις ανοιχτές θαλάσσιες οδούς
Kάγια Κάλας: Η Ελλάδα είναι ένας σημαντικός και αφοσιωμένος εταίρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Συμβάλλετε καθοριστικά στην Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας. Για παράδειγμα, τα ελληνικά στρατεύματα που συμμετέχουν στην επιχείρηση ALTHEA της ΕΕ στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Πριν από λίγες ημέρες βρέθηκα εκεί, επειδή η εντολή παρατάθηκε για ένα έτος. Επίσης, η Ελλάδα συνεισφέρει με πλοία στις ναυτικές μας επιχειρήσεις στη Μεσόγειο και την Ερυθρά Θάλασσα. Συνεπώς, η υποστήριξή σας συμβάλλει πραγματικά στο να διατηρούμε ανοιχτές αυτές τις θαλάσσιες οδούς.
Είστε επίσης ένθερμος υποστηρικτής της Ουκρανίας, διπλωματικά, στρατιωτικά και οικονομικά. Αυτό είναι σημαντικό, διότι αυτή τη στιγμή η Ρωσία δεν δείχνει κανένα σημάδι ότι επιθυμεί πραγματικά την ειρήνη. Επομένως, η συνεχής υποστήριξη προς την Ουκρανία, αλλά και η άσκηση πίεσης προς τη Ρωσία, είναι πολύ σημαντικές. Το νέο πακέτο κυρώσεων που υιοθετήθηκε μόλις προ δύο εβδομάδων θα αυξήσει την πίεση στην οικονομία της Ρωσίας. Βλέπουμε ότι στην πραγματικότητα δεν τα πάνε καλά. Επομένως, οι κυρώσεις πράγματι λειτουργούν. Αυτές αφορούν την ενεργειακή χρηματοδότηση και τη στρατιωτική-βιομηχανική βάση της, με σκοπό να στερήσουν από τη Ρωσία εκατομμύρια ευρώ για τη χρηματοδότηση του πολέμου της.
Το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων της Ρωσίας προέρχεται από τον «σκιώδη» στόλο «βρώμικων» δεξαμενόπλοιων, τα οποία αποτελούν πραγματική απειλή για τις θάλασσές μας, υπό την έννοια της περιβαλλοντικής ανησυχίας. Περισσότερα από 550 πλοία έχουν πλέον τεθεί σε καθεστώς κυρώσεων, αλλά αυτό δεν έχει καταστρέψει ακόμα το συγκεκριμένο μοντέλο δράσης. Ξέρω ότι αυτό είναι κάτι που πρέπει να συζητήσουμε περαιτέρω, το πώς μπορούμε πραγματικά να αυξήσουμε το κόστος που υφίστανται οι Ρώσοι για τη χρήση του «σκιώδους» στόλου τους, χωρίς να επηρεάζουμε τα δικά μας πλοία.
Επίσης, όπως αναφέρατε, η δική μας άμυνα είναι πολύ σημαντική. Η Ελλάδα επενδύει το 2% του ΑΕΠ για αρκετό καιρό, αλλά δυστυχώς δεν το κάνουν όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Επομένως, πρέπει να κάνουμε περισσότερα σε συλλογικό επίπεδο, να καλύψουμε το κενό δυνατοτήτων. Πρέπει να αυξήσουμε τις επενδύσεις στην άμυνα, να προωθήσουμε τη δική μας αμυντική βιομηχανία και να ενισχύσουμε την υποστήριξή μας προς την Ουκρανία. Αυτό λέω πάντα, ότι η άμυνα δεν είναι εναλλακτική λύση για την ευημερία, αλλά στην πραγματικότητα συνιστά προϋπόθεση. Εσείς εδώ το γνωρίζετε πολύ καλά.
Σίγουρα θα συζητήσουμε και για τη γειτονιά σας. Αναφερθήκατε στα Δυτικά Βαλκάνια. Πιστεύω ότι η διεύρυνση είναι εξαιρετικά σημαντική και ότι μπορούμε πραγματικά να επιτύχουμε απτή πρόοδο σε αυτόν τον τομέα. Θα συζητήσουμε επίσης για την Τουρκία. Η βελτίωση των σχέσεων Ελλάδας-Τουρκίας είναι θετική είδηση για τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Δεδομένου ότι βρίσκεστε σε μία σημαντική γεωστρατηγική θέση, αποτελείτε γέφυρα μεταξύ της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης, ενώ βρίσκεστε επίσης κοντά στη Μαύρη Θάλασσα. Σίγουρα, όλες αυτές οι περιοχές πρέπει να ενισχύσουν την ασφάλεια, την ανθεκτικότητα, τη συνδεσιμότητα μεταξύ τους, ενέργεια, μεταφορές, προστασία του περιβάλλοντος. Και εσείς διαδραματίζετε σημαντικό ρόλο.
