Tο Ισραήλ κρατά δεκάδες Παλαιστινίους από τη Γάζα απομονωμένους σε υπόγεια φυλακή, όπου δεν βλέπουν ποτέ το φως της ημέρας, στερούνται επαρκούς τροφής και δεν τους επιτρέπεται να λαμβάνουν νέα από τις οικογένειές τους ή τον έξω κόσμο, μια αποκάλυψη που υπογραμμίζει τη νοσηρή «φαντασία» του Ισραήλ στα βασανιστήρια κατά τον εγκλεισμό.

Την παραπάνω κόλαση αναδεικνύει σε αποκλειστικότητα ο Gurdian, προσθέτοντας, ότι μεταξύ των κρατουμένων περιλαμβάνονται τουλάχιστον δύο πολίτες που κρατούνται για μήνες χωρίς κατηγορία ή δίκη: ένας νοσοκόμος που κρατείται με τη στολή του και ένας νεαρός πωλητής τροφίμων, σύμφωνα με δικηγόρους της Δημόσιας Επιτροπής κατά των Βασανιστηρίων στο Ισραήλ (PCATI) που εκπροσωπούν και τους δύο άνδρες.

Οι δύο κρατούμενοι μεταφέρθηκαν στο υπόγειο συγκρότημα Rakefet τον Ιανουάριο και περιέγραψαν συχνούς ξυλοδαρμούς και βία που παραπέμπουν στα απολύτως τεκμηριωμένα βασανιστήρια, σε άλλα ισραηλινά κέντρα κράτησης.

Η φυλακή Rakefet άνοιξε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 για να στεγάσει τα πιο επικίνδυνα μέλη του οργανωμένου εγκλήματος στο Ισραήλ, αλλά έκλεισε λίγα χρόνια αργότερα με την αιτιολογία ότι ήταν απάνθρωπη.

Ο ακροδεξιός υπουργός Ασφάλειας, Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, διέταξε την επαναλειτουργία της μετά την 7η Οκτωβρίου 2023.

Κελιά, μια μικροσκοπική «αυλή» για «άσκηση» και μια αίθουσα συναντήσεων δικηγόρων βρίσκονται όλα υπόγεια, οπότε οι κρατούμενοι ζουν χωρίς φυσικό φως.

Η φυλακή είχε αρχικά σχεδιαστεί για έναν μικρό αριθμό κρατουμένων υψηλής ασφάλειας που καταλάμβαναν ατομικά κελιά, και φιλοξενούσε 15 άνδρες όταν έκλεισε το 1985. Τους τελευταίους μήνες, περίπου 100 κρατούμενοι έχουν φυλακιστεί εκεί, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που συγκέντρωσε η PCATI.

Σύμφωνα με την εκεχειρία που συμφωνήθηκε στα μέσα Οκτωβρίου, το Ισραήλ απελευθέρωσε 250 Παλαιστίνιους κρατούμενους που είχαν καταδικαστεί από ισραηλινά δικαστήρια και 1.700 Παλαιστίνιους κρατούμενους από τη Γάζα που κρατούνταν επ’ αόριστον χωρίς κατηγορία ή δίκη. Ο νεαρός πωλητής που κρατούνταν στο Rakefet ήταν μεταξύ αυτών.

Ωστόσο, η κλίμακα των κρατήσεων ήταν τόσο μεγάλη που, ακόμη και μετά από αυτή τη μαζική αποφυλάκιση, τουλάχιστον 1.000 άλλοι εξακολουθούν να κρατούνται από το Ισραήλ υπό τις ίδιες συνθήκες, συμπεριλαμβανομένου του νοσηλευτή που εκπροσωπεί η PCATI.

Οι δύο άνδρες που συναντήθηκαν με τους δικηγόρους της PCATI τον Σεπτέμβριο ήταν ένας 34χρονος νοσηλευτής που συνελήφθη ενώ εργαζόταν σε νοσοκομείο τον Δεκέμβριο του 2023 και ένας νεαρός έμπορος που συνελήφθη τον Οκτώβριο του 2024 καθώς περνούσε από ισραηλινό σημείο ελέγχου.

«Στις υποθέσεις των ανθρώπων που επισκεφθήκαμε, μιλάμε για πολίτες», δήλωσε ο δικηγόρος της PCATI, Janan Abdu.

«Ο άνδρας με τον οποίο μίλησα ήταν ένας 18χρονος που εργαζόταν ως πωλητής τροφίμων. Συνελήφθη από ένα σημείο ελέγχου σε έναν δρόμο».

Ο Μπεν-Γκβιρ είχε δηλώσει στα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης και σε ένα μέλος του κοινοβουλίου ότι το Rakefet ανακαινιζόταν για να φιλοξενήσει τους μαχητές της Χαμάς «Nukhba» – που σημαίνει «ελίτ» – οι οποίοι ηγήθηκαν της επιχείρησης στις 7 Οκτωβρίου, καθώς και μαχητές των ειδικών δυνάμεων της Χεζμπολάχ που συνελήφθησαν στο Λίβανο.

Ισραηλινοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι κανένας Παλαιστίνιος που συμμετείχε στις επιθέσεις του 2023 δεν αφέθηκε ελεύθερος στο πλαίσιο της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός που οδήγησε στην επιστροφή του έφηβου κρατουμένου στη Γάζα.

Η Ισραηλινή Υπηρεσία Φυλακών (IPS) δεν απάντησε σε ερωτήσεις σχετικά με την κατάσταση και την ταυτότητα άλλων κρατουμένων που κρατούνται στο Rakefet, που σημαίνει – κατά έναν κυνικό τρόπο – «λουλούδι κυκλάμινο» στα εβραϊκά.

Απόρρητα ισραηλινά στοιχεία δείχνουν ότι η πλειονότητα των Παλαιστινίων που αιχμαλωτίστηκαν στη Γάζα κατά τη διάρκεια του πολέμου ήταν άμαχοι. Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ αποφάνθηκε το 2019 ότι ήταν νόμιμο να κρατούνται τα πτώματα των Παλαιστινίων ως διαπραγματευτικό χαρτί για μελλοντικές διαπραγματεύσεις, και οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν κατηγορήσει το Ισραήλ ότι κάνει το ίδιο και με τους ζωντανούς κρατούμενους από τη Γάζα.

Σκόπιμη φρίκη

Οι συνθήκες για τους Παλαιστινίους ήταν «σκόπιμα φρικτές» σε όλες τις φυλακές, δήλωσε ο Tal Steiner, εκτελεστικός διευθυντής της PCATI. Νυν και πρώην κρατούμενοι, καθώς και μαρτυρίες από τον ισραηλινό στρατό, έχουν περιγράψει λεπτομερώς συστηματικές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου.

Ωστόσο, η Rakefet επιβάλλει μια μοναδική μορφή κακοποίησης. Το να κρατάς ανθρώπους υπόγεια χωρίς φως της ημέρας για μήνες έχει «ακραίες επιπτώσεις» στην ψυχική υγεία, δήλωσε ο Steiner. «Είναι πολύ δύσκολο να παραμείνεις ανέπαφος όταν κρατείσαι σε τόσο καταπιεστικές και δύσκολες συνθήκες».

Επίσης, επηρεάζει τη σωματική υγεία, βλάπτοντας βασικές βιολογικές λειτουργίες, από τους κιρκαδικούς ρυθμούς που είναι απαραίτητοι για τον ύπνο έως την παραγωγή βιταμίνης D.

Παρά το γεγονός ότι εργάζεται ως δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων και επισκέπτεται φυλακές στο συγκρότημα της Ράμλα, νοτιοανατολικά του Τελ Αβίβ, όπου βρίσκεται το Rakefet, ο Steiner δεν είχε ακούσει για την υπόγεια φυλακή πριν ο Μπεν-Γκβιρ διατάξει την επαναλειτουργία της.

Είχε κλείσει πριν από την ίδρυση του PCATI, οπότε η νομική ομάδα στράφηκε σε παλιά αρχεία των μέσων ενημέρωσης και στις αναμνήσεις του Rafael Suissa, επικεφαλής του IPS στα μέσα της δεκαετίας του 1980, για να μάθει περισσότερα για τη φυλακή.

«[Ο Suissa] έγραψε ότι καταλάβαινε ότι το να κρατάς κάποιον υπόγεια 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα, είναι απλά πολύ σκληρό, πολύ απάνθρωπο για να το αντέξει οποιοσδήποτε, ανεξάρτητα από τις πράξεις του», είπε ο Steiner.

Αυτό το καλοκαίρι, ζητήθηκε από τους δικηγόρους του PCATI να εκπροσωπήσουν δύο άνδρες που κρατούνται στην υπόγεια φυλακή, οπότε ο Abdu και ένας συνάδελφός του μπόρεσαν να την επισκεφθούν για πρώτη φορά.

Οδηγήθηκαν υπόγεια από μασκοφόρους, βαριά οπλισμένους φρουρούς, κατεβαίνοντας μια βρόμικη σκάλα σε ένα δωμάτιο όπου τα υπολείμματα νεκρών εντόμων ήταν διάσπαρτα στο πάτωμα. Η τουαλέτα ήταν τόσο βρώμικη που ήταν ουσιαστικά άχρηστη.

Οι κάμερες παρακολούθησης στους τοίχους παραβίαζαν το βασικό νόμιμο δικαίωμα σε εμπιστευτική συζήτηση, και οι φρουροί προειδοποίησαν ότι η συνάντηση θα διακοπτόταν αν μιλούσαν για τις οικογένειες των κρατουμένων ή τον πόλεμο στη Γάζα.

«Αναρωτήθηκα, αν οι συνθήκες στο δωμάτιο των δικηγόρων είναι τόσο ταπεινωτικές – όχι μόνο για εμάς προσωπικά, αλλά και για το επάγγελμα – τότε ποια είναι η κατάσταση για τους κρατούμενους;» είπε ο Abdu. «Η απάντηση ήρθε σύντομα, όταν τους συναντήσαμε».

Ασφυξία

Τους έφεραν σκυμμένους, με τους φρουρούς να τους πιέζουν τα κεφάλια προς το έδαφος, και παρέμειναν δεμένοι με χειροπέδες στα χέρια και τα πόδια, είπε.

Η Saja Misherqi Baransi, η δεύτερη δικηγόρος της PCATI που συμμετείχε στην επίσκεψη, είπε ότι οι δύο κρατούμενοι βρισκόταν στο Rakefet για εννέα μήνες, και ο νοσηλευτής ξεκίνησε τη συνάντηση ρωτώντας: «Πού βρίσκομαι και γιατί είμαι εδώ;» Οι φρουροί δεν του είχαν πει το όνομα της φυλακής.

Οι ισραηλινοί δικαστές που ενέκριναν την κράτηση των ανδρών σε πολύ σύντομες ακροάσεις μέσω βίντεο, κατά τις οποίες οι κρατούμενοι δεν είχαν δικηγόρο και δεν άκουσαν τα στοιχεία εναντίον τους, είπαν μόνο ότι θα παρέμεναν εκεί «μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος».

Οι άνδρες περιέγραψαν κελιά χωρίς παράθυρα και αερισμό, στα οποία κρατούνταν τρεις ή τέσσερις κρατούμενοι, και ανέφεραν ότι συχνά ένιωθαν δύσπνοια και ασφυξία.

Οι κρατούμενοι είπαν στους δικηγόρους ότι υφίσταντο τακτικά σωματική κακοποίηση, συμπεριλαμβανομένων ξυλοδαρμών, επιθέσεων από σκύλους με σιδερένια φίμωτρα και φρουρούς που πατούσαν τους κρατούμενους, ενώ τους αρνούνταν επαρκή ιατρική περίθαλψη και τους έδιναν μερίδες τροφής που τους άφηναν να λιμοκτονούν. Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ αποφάνθηκε αυτό το μήνα ότι το κράτος στερούσε από τους Παλαιστίνιους κρατούμενους επαρκή τροφή.

Έχουν πολύ περιορισμένο χρόνο έξω από το κελί τους, σε ένα μικροσκοπικό υπόγειο χώρο, μερικές φορές μόνο πέντε λεπτά κάθε δεύτερη μέρα. Τα στρώματα αφαιρούνται νωρίς το πρωί, συνήθως γύρω στις 4 π.μ., και επιστρέφονται μόνο αργά το βράδυ, αφήνοντας τους κρατούμενους σε σιδερένια κρεβάτια σε κελιά που κατά τα άλλα είναι άδεια.

Οι περιγραφές τους ταιριάζουν με τις εικόνες από μια τηλεοπτική επίσκεψη του Μπεν-Γβίρ στη φυλακή, με σκοπό να δημοσιοποιήσει την απόφασή του να ξανανοίξει την υπόγεια φυλακή. «Αυτός είναι ο φυσικός χώρος των τρομοκρατών, κάτω από το έδαφος», είπε.

Έχει επανειλημμένα καυχηθεί για την κακομεταχείριση των Παλαιστινίων κρατουμένων, ρητορική που, σύμφωνα με πρώην ομήρους που αιχμαλωτίστηκαν κατά τη διάρκεια των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου, φέρεται να «προκάλεσε κλιμάκωση των κακοποιήσεων» από τη Χαμάς κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας τους.

Αυτό περιελάμβανε την κράτηση ομήρων σε υπόγειους τούνελ για μήνες, τη στέρηση τροφής, την απομόνωσή τους από νέα για τους συγγενείς τους και τον έξω κόσμο, καθώς και βία και ψυχολογικά βασανιστήρια, όπως η εντολή να σκάψουν έναν τάφο μπροστά στην κάμερα.

Οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ έχουν προειδοποιήσει ότι η μεταχείριση των Παλαιστινίων κρατουμένων θέτει σε κίνδυνο τα ευρύτερα συμφέροντα ασφαλείας της χώρας.

Παραβίαση στοιχειωδών δικαιωμάτων

Ο Misherqi Baransi είπε ότι ο κρατούμενος νοσοκόμος είδε για τελευταία φορά το φως της ημέρας στις 21 Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους, όταν μεταφέρθηκε στο Rakefet, μετά από ένα χρόνο που πέρασε σε άλλες φυλακές, συμπεριλαμβανομένου του διαβόητου στρατιωτικού κέντρου Sde Teiman.

Ο νοσοκόμος, πατέρας τριών παιδιών, δεν έχει νέα από την οικογένειά του από τη στιγμή της σύλληψής του. Το μόνο προσωπικό στοιχείο που μπορούν να μοιραστούν οι δικηγόροι με τους κρατούμενους από τη Γάζα είναι το όνομα του συγγενή που τους εξουσιοδότησε να αναλάβουν την υπόθεση.

«Όταν του είπα: “Μίλησα με τη μητέρα σου και μου έδωσε την εξουσιοδότηση να σε συναντήσω”, του έδωσα αυτό το μικρό στοιχείο, τουλάχιστον του είπα ότι η μητέρα του είναι ζωντανή», είπε ο Misherqi Baransi.

Όταν ο άλλος κρατούμενος ρώτησε τον Αμπντού αν η έγκυος σύζυγός του είχε γεννήσει χωρίς προβλήματα, ο φρουρός διέκοψε αμέσως τη συζήτηση για να τον απειλήσει. Καθώς οι φρουροί απομάκρυναν τους άνδρες, άκουσε τον ήχο ενός ανελκυστήρα, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα κελιά τους βρισκόταν ακόμη πιο βαθιά υπόγεια.

Ο έφηβος της είχε πει: «Είσαι το πρώτο άτομο που βλέπω από τη σύλληψή μου», και η τελευταία του παράκληση προς αυτήν ήταν: «Σε παρακαλώ, έλα να με ξαναδείς». Οι δικηγόροι του ενημερώθηκαν αργότερα ότι αφέθηκε ελεύθερος στη Γάζα στις 13 Οκτωβρίου.

Το υπουργείο Δικαιοσύνης παρέπεμψε τις ερωτήσεις σχετικά με τον Ρακεφέτ και τους κρατούμενους στον ισραηλινό στρατό. Ο στρατός παρέπεμψε τις ερωτήσεις στην IPS.