Πρόκειται για το κατασκοπευτικό δορυφορικό δίκτυο Starshield.
Πριν από ένα χρόνο έγινε γνωστό ότι στο δορυφορικό σμήνος Starlink της Space X, της διαστημικής εταιρείας του Ελον Μασκ, το οποίο παρέχει τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες εντάχθηκαν και απόρρητοι κατασκοπευτικοί δορυφόροι των ΗΠΑ οι οποίοι έλαβαν την ονομασία Starshield. Μια τυχαία ανακάλυψη δείχνει ότι οι δορυφόροι αυτοί εκπέμπουν ραδιοσήματα που μπορούν να… σαμποτάρουν δορυφόρους που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση με αυτούς.
Τα σήματα αυτά τα οποία ανακαλύφθηκαν κατά λάθος από έναν ερασιτέχνη αστρονόμο εκπέμπουν σκόπιμα ραδιοσήματα με «αντίστροφο» τρόπο και έξω από τα εύρη συχνοτήτων που έχουν οριστεί από διεθνείς Άρχές όπως αποκαλύπτει μια νέα μελέτη.
Οι δορυφόροι Starshield αποτελούν παρακλάδι του συνεχώς επεκτεινόμενου αστερισμού Starlink της SpaceX και έχουν κατασκευαστεί ειδικά για και λειτουργούν από τμήματα της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Ελάχιστα είναι γνωστά για το πρόγραμμα Starshield το οποίο ανακοινώθηκε για πρώτη φορά το 2023 συμπεριλαμβανομένου του πού βρίσκονται οι δορυφόροι γύρω από τη Γη ποιες είναι οι αποστολές τους ή το πώς διαφέρουν από τους τυπικούς δορυφόρους Starlink σύμφωνα με το Live Science.
Η SpaceX έχει εκτοξεύσει δεκάδες δορυφόρους Starshield στο Διάστημα μέχρι τώρα. Πιθανότατα υπερβαίνουν τους διακόσιους δορυφόρους αν και ο ακριβής αριθμός δεν είναι σαφής. Η πλειονότητα των δορυφόρων λειτουργεί από το National Reconnaissance Office ενώ ένα μικρό μέρος ελέγχεται από τη Διαστημική Δύναμη των ΗΠΑ. Συνολικά η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει καταβάλει περίπου 1,8 δισεκατομμύρια δολάρια για το δίκτυο Starshield σύμφωνα με τη Wall Street Journal.
Ο ερασιτέχνης αστρονόμος Σκοτ Τίλει έχει στο ενεργητικό του τον εντοπισμό ενός απόρρητου σκάφους της Κίνας με δυνατότητες πτήσης και ως αεροσκάφος και ως διαστημόπλοιο τον εντοπισμό ενός χαμένου δορυφόρου της NASA. Ο Τίλει δημοσίευσε μια μελέτη που περιγράφει μια σειρά ανώμαλων δορυφορικών σημάτων. Αρχικά εντόπισε αυτά τα σήματα κατά λάθος αφού άλλαξε το σύστημά του σε ένα εύρος συχνοτήτων που σχεδόν ποτέ δεν χρησιμοποιούν οι δορυφόροι και στην αρχή δεν ήταν βέβαιος τι τα προκαλούσε.
«Ήταν απλώς μια αδέξια κίνηση στο πληκτρολόγιο. Ρύθμιζα κάποια πράγματα και ξαφνικά κοιτούσα τη λάθος κεραία το λάθος φάσμα» ανέφερε ο Τίλει στα στελέχη του NRO. Αφού συνέκρινε τα σήματα με δεδομένα από άλλους ερασιτέχνες αστρονόμους συνειδητοποίησε ότι πιθανότατα προέρχονταν από τους δορυφόρους Starshield κάτι που «δεν περίμενε καθόλου». Τα ευρήματά του δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί από ειδικούς επιστήμονες.
Τα σήματα
Τα νέα σήματα έχουν συχνότητες μεταξύ 2,025 και 2,110 μεγαχέρτζ οι οποίες συνήθως χρησιμοποιούνται για ανοδικά σήματα που στέλνονται από γήινους σταθμούς προς το Διάστημα. Στην προκειμένη περίπτωση όμως αυτές οι συχνότητες χρησιμοποιούνται για καθοδικά σήματα δηλαδή μηνύματα από τους δορυφόρους προς την επιφάνεια του πλανήτη. Ως αποτέλεσμα τα σήματα δεν εμπίπτουν στις καθοδικές συχνότητες που έχει εγκρίνει η Διεθνής Ένωση Τηλεπικοινωνιών.
«Αυτά τα σήματα φαίνεται να εκπέμπονται εσκεμμένα από τους δορυφόρους Starshield αλλά έξω από τα επιτρεπόμενα εύρη συχνοτήτων» δήλωσε ο Μπέντζαμιν Γουίνκελ ραδιοαστρονόμος στο Ινστιτούτο Ραδιοαστρονομίας Μαξ Πλανκ στη Γερμανία στο Live Science. Ωστόσο δεν είναι σαφές γιατί χρησιμοποιούνται συχνότητες ανοδικών αντί για τυπικών καθοδικών σημάτων πρόσθεσε.
Εκτός από το ότι ενδέχεται να αποκαλύψουν τις απόρρητες θέσεις των δορυφόρων ο Τίλει προειδοποίησε ότι τα σήματα του σμήνους Starshield θα μπορούσαν να διαταράξουν δορυφόρους ή διαστημικά σκάφη. «Γειτονικοί δορυφόροι θα μπορούσαν να λάβουν παρεμβολές ραδιοσυχνοτήτων και ίσως να μην ανταποκρίνονται σωστά στις εντολές ή να αγνοούν εντολές από τη Γη» είπε στο NPR.
Ωστόσο δεν συμφωνούν όλοι. «Νομίζω ότι τα σήματα σίγουρα υπάρχουν. Παρόλα αυτά είναι πολύ νωρίς για να ειπωθεί αν αυτά τα σήματα επηρεάζουν άλλα διαστημικά σκάφη και μέχρι στιγμής δεν έχουν αναφερθεί τέτοια περιστατικά» δήλωσε ο Κέβιν Γκίφορντ καθηγητής πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στο Μπούλντερ που ειδικεύεται στις παρεμβολές από διαστημικά σκάφη.
Ο Τίλει εντόπισε σήματα από 170 διαφορετικούς δορυφόρους Starshield δείχνοντας ότι τα καθοδικά σήματα πιθανώς χρησιμοποιούνται από ολόκληρο τον αστερισμό. Αυτό υποδηλώνει περαιτέρω ότι τα σήματα εκπέμπονται σκόπιμα κάτι που ορισμένοι ειδικοί δεν βρίσκουν παράξενο. «Η SpaceX είναι έξυπνη και πονηρή. Είναι πιθανό να αποφάσισαν να το κάνουν απλώς και να ζητήσουν συγγνώμη αργότερα» λέει ο Γκίφορντ.
Ούτε η SpaceX ούτε το National Reconnaissance Office έχουν σχολιάσει μέχρι στιγμής τα νέα σήματα. Δεν είναι η πρώτη φορά που η SpaceX αντιμετωπίζει θέματα σχετικά με ραδιοσήματα. Το 2023 μια ομάδα αστρονόμων αποκάλυψε ότι οι δορυφόροι Starlink πρώτης γενιάς διαρρέουν κατά λάθος μεγάλη ποσότητα ραδιορύπανσης γνωστή ως ακούσια ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία και ότι οι συχνότητες αυτών των σημάτων επικαλύπτονται με εκείνες των ραδιοαστρονόμων.
Μια συνέχεια της μελέτης το 2024 έδειξε ότι οι δορυφόροι δεύτερης γενιάς διαρρέουν ακόμη περισσότερη ακούσια ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από αυτούς της πρώτης γενιάς. Το πρόβλημα αυτό πιθανότατα θα επιδεινωθεί όσο αυξάνεται ο αριθμός των ιδιωτικών δορυφόρων. Ορισμένοι ειδικοί προβλέπουν ότι θα μπορούσαμε να έχουμε περίπου εκατό χιλιάδες δορυφόρους μέχρι το 2050
Στις αρχές του έτους το Live Science αποκάλυψε ότι αν δεν ελεγχθεί η ακούσια ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από αυτούς τους μελλοντικούς δορυφόρους θα μπορούσε τελικά να διαταράξει όλες τις μορφές ραδιοαστρονομίας που βασίζονται στη Γη περιορίζοντας σημαντικά την ικανότητά μας να μελετούμε το Σύμπαν. Οι αρχικές παρατηρήσεις δείχνουν ότι τα νέα σήματα Starshield δεν θα έχουν μεγάλη επίδραση στη ραδιοαστρονομία δήλωσε ο Γουίνκελ. Ωστόσο όπως κάθε ιδιωτικός δορυφόρος πιθανότατα θα εκπέμπουν κάποια μορφή ακούσιας ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας πρόσθεσε.
