Επεκτείνεται σε πολλαπλά πεδία η συνεργασία Αθήνας – Λευκωσίας – Τι αναφέρεται στο κοινό ανακοινωθέν της Συνόδου
Τις βάσεις για την ενδυνάμωση της διμερούς συνεργασίας σε ευρύ και πολυεπίπεδο πλαίσιο έθεσαν Ελλάδα και Κύπρος στο πλαίσιο της 3ης Διακυβερνητικής Συνόδου των δύο χωρών.
Όπως αποτυπώνεται στο κοινό ανακοινωθέν της Συνόδου, η συνεργασία αυτή εμβαθύνεται διαρκώς σε πολλαπλά πεδία.
Αθήνα και Λευκωσία δηλώνουν «αταλάντευτα προσηλωμένες στην προώθηση της ειρηνικής συνεργασίας και των σχέσεων καλής γειτονίας, με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας». Στη διάρκεια των εργασιών της Συνόδου, οι δύο πλευρές εξέτασαν τα επόμενα βήματα ως προς την εμβάθυνση των υφιστάμενων τριμερών σχημάτων συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως μέσω της πρόσφατης συνάντησης του σχηματισμού 3 + 1 για την προώθηση κρίσιμων για την ευημερία έργων οικονομικών και ενεργειακών διασυνδέσεων.
Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, οι δύο ηγέτες επαναβεβαίωσαν την δέσμευσή τους στην κοινή προσπάθεια για επανεκκίνηση των συνομιλιών με στόχο την επίτευξη λύσης για την επανένωση της νήσου στη βάση του συμπεφωνημένου πλαισίου των σχετικών Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Εξέφρασαν συναφώς την προσδοκία ότι η Τουρκία θα συμβάλει ουσιαστικά στην επανέναρξη και διεξαγωγή των συνομιλιών εντός του συμπεφωνημένου πλαισίου, προκειμένου να υπάρξει πρόοδος και στις ευρω-τουρκικές σχέσεις σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Επιπλέον συμφωνήθηκε ότι η επόμενη Διακυβερνητική Σύνοδος θα λάβει χώρα στην Κύπρο εντός του 2026, με θεματολογία που θα καθοριστεί από κοινού.
Ολόκληρο το κοινό ανακοινωθέν
Ακολουθεί ολόκληρο το Κοινό Ανακοινωθέν της 3ης Διακυβερνητικής Συνόδου Ελλάδας-Κύπρου:
Στις 12 Νοεμβρίου 2025 ο Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης συμπροέδρευσαν της 3ης Διακυβερνητικής Συνόδου των δύο χωρών.
Στην 3η Διακυβερνητική Σύνοδο συμμετείχαν οι Υπουργοί και Υφυπουργοί των δύο κρατών αρμόδιοι για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Παιδείας, Υγείας, Μεταφορών, Περιβάλλοντος, Δικαιοσύνης και αντιμετώπισης της εγκληματικότητας, Πολιτικής Προστασίας, Στεγαστικής Πολιτικής, Ψηφιακής Πολιτικής και Τεχνολογίας και Συντονισμού Κυβερνητικού Έργου.
Σε ένα περιβάλλον γεωπολιτικών ανατροπών, αβεβαιότητας και αστάθειας ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης επαναβεβαίωσαν τον κρίσιμο ρόλο των Διακυβερνητικών Συνόδων, για την έτι περαιτέρω ενδυνάμωση της συνεργασίας Ελλάδας και Κύπρου και τη συμβολή στη διασφάλιση της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας είναι ευρύ και πολυεπίπεδο, καλύπτοντας θεσμικούς, αμυντικούς, οικονομικούς, ενεργειακούς και εκπαιδευτικούς τομείς. Εμβαθύνεται διαρκώς, ανταποκρινόμενο στις σύγχρονες προκλήσεις, με αποτελέσματα που έχουν πρακτικό αντίκτυπο στην καθημερινότητα των πολιτών και στη σχέση τους με το κράτος.
Τις εργασίες της εφετινής Συνόδου απασχόλησαν, καταρχάς, οι τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό. Οι δύο ηγέτες επαναβεβαίωσαν την δέσμευσή τους στην κοινή προσπάθεια για επανεκκίνηση των συνομιλιών με στόχο την επίτευξη λύσης για την επανένωση της νήσου στη βάση του συμπεφωνημένου πλαισίου των σχετικών Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Εξέφρασαν συναφώς την προσδοκία ότι η Τουρκία θα συμβάλει ουσιαστικά στην επανέναρξη και διεξαγωγή των συνομιλιών εντός του συμπεφωνημένου πλαισίου, προκειμένου να υπάρξει πρόοδος και στις ευρω-τουρκικές σχέσεις σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Οι δυο ηγέτες, εξέφρασαν, επίσης, τη στήριξή τους στις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στο πλαίσιο της Αποστολής Καλών Υπηρεσιών που του έχει αναθέσει το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, ενόψει της σύγκλησης από αυτόν και της επόμενης άτυπης διευρυμένης συνάντησης.
Υπογράμμισαν, επίσης, την ιδιαίτερη σημασία που έχει η ανάληψη ενεργούς ρόλου και από την ΕΕ, μέσω και του Ειδικού Απεσταλμένου, στο πλαίσιο της υφιστάμενης διαδικασίας των Ηνωμένων Εθνών.
Η 3η Σύνοδος εστίασε ιδιαίτερα στη συνεργασία για την περαιτέρω βελτίωση της καθημερινότητας και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών των δύο χωρών.
Σε αυτό το πλαίσιο, αποφασίστηκε στον τομέα του Περιβάλλοντος, η από κοινού ανάληψη δράσεων για την αντιμετώπιση του σοβαρού θέματος της λειψυδρίας, για τη διαχείριση και αξιοποίηση του ανακτημένου νερού και τη μεταφορά τεχνογνωσίας για μεγάλης κλίμακας αφαλατώσεις.
Παράλληλα, οι δύο χώρες θα συνεργαστούν για την προστασία και ανθεκτικότητα κρίσιμων υδατικών υποδομών, όπως τα φράγματα, καθώς και την προώθηση υπεύθυνης χρήσης του νερού.
Στον τομέα της Παιδείας συμφωνήθηκε η ανταλλαγή τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών, σε κρίσιμους τομείς όπως η διασύνδεση εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, ενισχύοντας τη σημασία της επαγγελματικής εκπαίδευσης και στις δύο χώρες. Αποφασίστηκε η προώθηση κοινής στρατηγικής στην ενταξιακή εκπαίδευση για τη διασφάλιση του δικαιώματος όλων των παιδιών σε ποιοτική, ισότιμη και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση καθώς και η ενίσχυση ιδιαίτερα των παιδιών με αναπηρία με δεξιότητες χρήσιμες για την αυτονομία τους, την ενσωμάτωση τους, την ισότιμη συμμετοχή τους στην κοινωνική ζωή και την επαγγελματική τους αποκατάσταση. Επιπλέον, συμφωνήθηκε η ενδυνάμωση της συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου για την πρόληψη και αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού, με στόχο τη δημιουργία ασφαλών, συμπεριληπτικών και υποστηρικτικών σχολικών περιβαλλόντων.
Στον τομέα της Υγείας συμφωνήθηκε συνεργασία στα Προγράμματα Προληπτικών Ανιχνευτικών Εξετάσεων. Συμφωνήθηκε, επιπλέον, να υπογραφεί Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ ΕΟΔΥ και του Υπουργείου Υγείας της Κυπριακής Δημοκρατίας για την εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας στην αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των συστημάτων υγείας.
Στο σημαντικό τομέα της λειτουργίας των νοσοκομείων και ιδίως των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) αποφασίστηκε η ενίσχυση της συνεργασίας για τη βελτίωση της λειτουργίας των νοσοκομείων, ιδίως των ΤΕΠ, που συνδέεται άμεσα με την ποιότητα, την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της παρεχόμενης φροντίδας υγείας. Στο πλαίσιο αυτό, η ηλεκτρονική ιχνηλάτηση και το ερωτηματολόγιο ικανοποίησης ασθενών που εφαρμόζονται στην Ελλάδα, καθώς και τα Ιατρεία Ταχείας Διακίνησης που λειτουργούν στα ΤΑΕΠ των δημόσιων νοσηλευτηρίων της Κύπρου, αποτελούν βασικές μεταρρυθμίσεις και συμφωνήθηκε να αποτελέσουν πεδίο ανταλλαγής πρακτικών ανάμεσα στις δύο χώρες.
Στον τομέα των Μεταφορών αποφασίστηκε η ανάληψη συντονισμένων δράσεων με στόχο την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας. Πρόκειται για ζήτημα το οποίο απασχολεί την Ελλάδα και την Κύπρο και εντάσσεται στο Στρατηγικό Πλαίσιο της ΕΕ για την Οδική Ασφάλεια 2021-2030 με στόχο τη μείωση των θανάτων και των σοβαρών τραυματισμών κατά 50% έως το 2030, προσεγγίζοντας μακροπρόθεσμα το «Όραμα Μηδέν» έως το 2050.
Στον τομέα της Δικαιοσύνης και της αντιμετώπισης της εγκληματικότητας αποφασίστηκε η ανταλλαγή τεχνογνωσίας στον σημαντικό τομέα της δικαστικής μεταρρύθμισης και επιτάχυνσης της απονομής της δικαιοσύνης με στόχο την ενίσχυση της αίσθησης εμπιστοσύνης των πολιτών στο θεσμό της δικαιοσύνης και του κράτους δικαίου. Η διαμόρφωση ενός σύγχρονου και αξιόπιστου μηχανισμού εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών υπηρετεί τον ευρύτερο στρατηγικό στόχο της ενίσχυσης του κράτους δικαίου και της αποτελεσματικότερης λειτουργίας της Δικαιοσύνης.
Συμφωνήθηκε η συνεργασία για τη δημιουργία ενός ενιαίου μετώπου κατά του οικονομικού εγκλήματος στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η ανάγκη αποτελεσματικής επιτήρησης των ροών, αξιοποίησης πληροφοριών και ελέγχου στην πηγή της παραβατικότητας αναδεικνύεται ως κοινή προτεραιότητα Ελλάδας και Κύπρου.
Συμφωνήθηκε επίσης η ενίσχυση της συνεργασίας Ελλάδας και Κύπρου στα ζητήματα δικαιοσύνης και εσωτερικής ασφάλειας που αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη διασφάλιση του κράτους δικαίου και την αποτελεσματική αντιμετώπιση των εγκληματικών φαινομένων που έχουν διασυνοριακή διάσταση, με αξιοποίηση ευρωπαϊκών εργαλείων, όπως το Σύστημα Πληροφοριών Schengen (SIS) και οι μηχανισμοί ανταλλαγής πληροφοριών της Ε.Ε. Στο πλαίσιο αυτό αποφασίστηκε η σύσταση κοινής ομάδας συνεργασίας μεταξύ των αστυνομικών αρχών των δυο χωρών, με επικέντρωση στα θέματα του οργανωμένου εγκλήματος και της αποτελεσματικής ανταλλαγής και επεξεργασίας πληροφοριών. Η κοινή πορεία Ελλάδας και Κύπρου στον τομέα της δικαιοσύνης και της ασφάλειας συμβάλλει ουσιαστικά στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής πολιτικής ασφάλειας και δικαιοσύνης.
Επιπρόσθετα, συμφωνήθηκε η συνεργασία Ελλάδας και Κύπρου στο μείζον ζήτημα της Στεγαστικής Πολιτικής, με κοινές τεχνικές προδιαγραφές, πιλοτικές δράσεις σε ζώνες έντασης και συντονισμένη παρουσία σε επίπεδο ΕΕ για την ενίσχυση της κοινωνικής και προσιτής στέγασης που αποτελεί βασικό δικαίωμα των πολιτών και υποχρέωση της Πολιτείας. Στο πλαίσιο αυτό αποφασίστηκε η ανταλλαγή καλών πρακτικών και τεχνογνωσίας, βάσει και των εμβληματικών Προγραμμάτων «Σπίτι μου» και «Σπίτι μου 2».
Στον κομβικό τομέα της εκτίμησης κινδύνου φυσικών καταστροφών, συμφωνήθηκε η συνεργασία μέσω της χρήσης νέων ψηφιακών εργαλείων εκτίμησης κινδύνου φυσικών καταστροφών που επιτρέπουν την έγκαιρη αναγνώριση, πρόβλεψη και χαρτογράφηση κινδύνων από φαινόμενα όπως πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμοί ή ακραία καιρικά γεγονότα. Συμφωνήθηκε η μεταφορά τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών αξιοποιώντας την εμπειρία και τη μεθοδολογία που έχει αναπτυχθεί στην Ελλάδα για το σχεδιασμό του Εθνικού Χάρτη Εκτίμησης Κινδύνου Δασικών Πυρκαγιών, αλλά και της Εθνικής Βάσης Δεδομένων, μέσω της οποίας για πρώτη φορά, δημιουργείται ενιαίο ψηφιακό κέντρο γνώσης και δράσης, όπου όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς συνδέονται σε ένα κοινό πληροφοριακό περιβάλλον, ανταλλάσσοντας κρίσιμα δεδομένα σε πραγματικό χρόνο, κάνοντας χρήση και της τεχνητής νοημοσύνης, με προγνωστικά μοντέλα που προβλέπουν πυρκαγιές, πλημμύρες ή σεισμούς, παρέχοντας έγκαιρα σήμα για προληπτικές παρεμβάσεις.
Επιπλέον, συζητήθηκε η σύσταση του ευρωπαϊκού κέντρου αεροπυρόσβεσης με έδρα στην Κύπρο (Cyprus Regional Aerial Firefighting Station/CRAFS), το οποίο θα λειτουργεί ως Ανατολικό Περιφερειακό Κέντρο Αεροπυρόσβεσης της ΕΕ και συμφωνήθηκε η διμερής συνεργασία για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας στη διαχείριση επιχειρήσεων αεροπυρόσβεσης, τη διαχείριση του στόλου, τον επιχειρησιακό σχεδιασμό και τη διεθνή συνεργασία στο πλαίσιο του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ και του rescEU.
Υπογραμμίστηκε, επιπρόσθετα, η σημασία του Νέου Συμφώνου για τη Μεσόγειο, που υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Οκτώβριο του 2025, ως του βασικού πλαισίου για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών της Νότιας Γειτονίας. Ελλάδα και Κύπρος συμφώνησαν να συνεργαστούν στενά για την υλοποίησή του, ιδίως ενόψει της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2026, κατά τη διάρκεια της οποίας θα ξεκινήσει η εφαρμογή του Συμφώνου και θα παρουσιαστεί το Σχέδιο Δράσης, καθώς και ενόψει της Ελληνικής Προεδρίας το δεύτερο εξάμηνο του 2027, με στόχο τη συνέχιση και εμβάθυνση των σχετικών πρωτοβουλιών. Στο πλαίσιο αυτό, θα προωθηθούν κοινές δράσεις και έργα κοινού ενδιαφέροντος, αξιοποιώντας και διευρύνοντας τις υφιστάμενες συνεργασίες τους με τη Νότια Γειτονία.
Με γνώμονα την προστασία του πολίτη αποφασίστηκαν νέες δράσεις για την από κοινού αντιμετώπιση και ανάδειξη της ενδοοικογενειακής βίας και της βίας ανηλίκων, την υποστήριξη και ενδυνάμωση των θυμάτων και την ενεργητική προώθηση της ισότητας σε όλους τους χώρους της καθημερινής ζωής. Τα ζητήματα αυτά αποτελούν στρατηγική προτεραιότητα και για τις δύο χώρες μέσα από ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο πολιτικών παρεμβάσεων και δράσεων. Συμφωνήθηκε η συνεργασία για την υλοποίηση των σχετικών πολιτικών αξιοποιώντας την τεχνολογία και τη συνεργασία του ιδιωτικού τομέα.
Περαιτέρω αποφασίστηκε η συνεργασία στον τομέα της Ψηφιακής Πολιτικής και της Τεχνολογίας. Η θεματική αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία ενόψει της Κυπριακής Προεδρίας της ΕΕ το 2026 και της Ελληνικής Προεδρίας το 2027, καθώς παρέχει ευκαιρία διαμόρφωσης κοινών ευρωπαϊκών θέσεων σε ζητήματα όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη και η εφαρμογή του AI Act, η προστασία ανηλίκων και ψηφιακή ευημερία.
Αποφασίστηκε η εμβάθυνση της συνεργασίας Ελλάδας–Κύπρου στη δημόσια ψηφιακή πολιτική, στην καινοτομία, και στην κυβερνοασφάλεια που ενισχύει τον ρόλο των δύο χωρών ως ψηφιακών κόμβων της Ανατολικής Μεσογείου, προωθώντας παράλληλα την κοινή συμμετοχή σε ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες υψηλής τεχνολογίας.
Με στόχο την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων και την ανάγκη ταχείας υιοθέτησης ψηφιακών υπηρεσιών για τη διασφάλιση της κυβερνοασφάλειας και της προστασίας των πολιτών από τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής συμφωνήθηκε η συνεργασία για την ανάδειξη των ψηφιακών εργαλείων επαλήθευσης ηλικίας και γονικού ελέγχου, όπως το Kids Wallet, ως πανευρωπαϊκών προτύπων προστασίας ανηλίκων.
Συμφωνήθηκε η Κύπρος να συμμετάσχει στη διακρατική πρωτοβουλία AI Gigafactories από κοινού με την Ελλάδα, ως σημείο αναφοράς της Ψηφιακής Ευρώπης στη Μεσόγειο, καθώς και η εμβάθυνση της συνεργασίας των δύο χωρών σε κυβερνοασφάλεια και διαλειτουργικότητα δημοσίων υπηρεσιών, με στόχο τη δημιουργία ενιαίου μεσογειακού οικοσυστήματος ψηφιακής διακυβέρνησης.
Επίσης, συμφωνήθηκε συνεργασία σε Διαστημική Τεχνολογία και προγράμματα μέσω υπογραφής προσεχώς δύο Μνημονίων Συνεργασίας από τα αρμόδια Υπουργεία.
Στον τομέα της νομοθέτησης, συζητήθηκε η ανάληψη κοινών πρωτοβουλιών για την εφαρμογή των αρχών της καλής νομοθέτησης, την αξιοποίηση ψηφιακών νομοπαρασκευαστικών εργαλείων και την προώθηση σύγχρονων μεθοδολογιών ανάλυσης συνεπειών και κωδικοποίησης του δικαίου. Πρόκειται για μια συνεργασία που συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός σταθερού και διαφανούς ρυθμιστικού περιβάλλοντος, ικανού να υποστηρίξει την αποτελεσματικότητα της νομοθέτησης.
Επιπλέον, συζητήθηκαν θέματα που θα απασχολήσουν την προσεχή Προεδρία της Κύπρου στο Συμβούλιο της ΕΕ το α΄ εξάμηνο του 2026.
Ελλάδα και Κύπρος συμφώνησαν ενόψει της Κυπριακής Προεδρίας αλλά και με ορίζοντα την Ελληνική Προεδρία στο Συμβούλιο της ΕΕ, το β΄ εξάμηνο του 2027, να βρίσκονται σε διαβούλευση και επικοινωνία για μια σειρά θεμάτων που απασχολούν στο πλαίσιο της ΕΕ.
Ενόψει και της πλήρους ένταξης της Κύπρου στο χώρο Schengen η Ελλάδα θα εκπροσωπήσει την Κύπρο στον τομέα έκδοσης θεωρήσεων Schengen σε 19 τρίτες χώρες. Στο πλαίσιο αυτό, οι Υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών υπέγραψαν Κοινή Δήλωση.
Οι δύο χώρες συζήτησαν το θέμα της διεύρυνσης της ΕΕ και εξέφρασαν την κοινή πεποίθηση ότι η διεύρυνση, βάσει πάντα των ισχυουσών διακυβερνητικών διαδικασιών και της συμφωνημένης αιρεσιμότητας, συνιστά επένδυση για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της Ευρώπης.
Ελλάδα και Κύπρος υπογράμμισαν τη δέσμευσή τους να συνεισφέρουν ως ισχυροί πυλώνες ασφάλειας στην σταθερότητα στην περιοχή και ότι παραμένουν αταλάντευτα προσηλωμένες στην προώθηση της ειρηνικής συνεργασίας και των σχέσεων καλής γειτονίας, με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας.
Εξετάστηκαν τα επόμενα βήματα ως προς την εμβάθυνση των υφιστάμενων τριμερών σχημάτων συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως μέσω της πρόσφατης συνάντησης του σχηματισμού 3 + 1 για την προώθηση κρίσιμων για την ευημερία έργων οικονομικών και ενεργειακών διασυνδέσεων.
Συζητήθηκαν, επίσης, τρόποι συνεργασίας Ελλάδας και Κύπρου στους τομείς υλοποίησης προγραμμάτων αναπτυξιακής συνεργασίας και παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας σε τρίτες χώρες, με κοινές δράσεις του Hellenic Aid και του CyprusAid σε χώρες προτεραιότητας των δύο χωρών.
Τέλος, συμφωνήθηκε ότι η επόμενη Διακυβερνητική Σύνοδος θα λάβει χώρα στην Κύπρο εντός του 2026, με θεματολογία που θα καθοριστεί από κοινού
